Trạng nguyên

Lý Đạo Tái được vua Trần hết mực tín nhiệm và yêu mến nhờ có tài đức hơn người. Thậm chí, nhà vua còn có ý gả công chúa Liễu Sinh nhưng ông từ chối. Sau này, vì chán ghét thế sự, ông quyết định đi tu, lấy pháp danh là Huyền Quang.

Văn tài của Nguyễn Đăng Đạo đã làm kinh ngạc cả triều đình nhà Thanh cùng sứ thần các nước. Hoàng đế nhà Thanh khi ấy là Khang Hi đã phong cho ông là Trạng nguyên của Bắc triều, ban mũ áo, võng lọng cho ông vinh quy về nước.

Hồi chưa đỗ đạt, gia cảnh Lý Đạo Tái bần hàn đến mức người trong họ ai cũng coi thường, không thèm đỡ đần, cứu giúp, đành phải bỏ làng đi học nơi xa. Đến khi Lý Đạo Tái đỗ trạng nguyên, rồi ra làm quan lại có nhiều người đến nhận họ, khiến ông cảm thấy buồn.

13 đời vua, 39 khoa thi nhưng triều đại này không có bất cứ ai đỗ đạt trạng nguyên. Đây cũng là triều đại duy nhất của Việt Nam không có 1 vị trạng nguyên nào trong suốt 143 năm.

Trạng nguyên Vũ Tuấn Chiêu nguyên quán làng Xuân Lôi, xã Cổ Da, huyện Tây Chân (nay thuộc xã Nam Hùng, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định)...Ông là vị Trạng nguyên thứ 13 của nước ta và là Trạng nguyên thứ 5 của vương triều nhà Hậu Lê.

Vị Trạng nguyên đầu tiên của vùng đất Thanh – Nghệ là Đào Tiêu, thi đỗ vào thời nhà Trần, mở ra thời kỳ phát triển về khoa bảng cho vùng đất này.

Sinh thời, vị trạng nguyên này được công nhận là nhà ngoại giao khéo léo, đại công thần của nước ta. Ông còn nhận danh hiệu vẻ vang do chính vua Nguyên phong cho.

Sau khi đỗ đạt, được vua ban thưởng, phong chức tước, nhưng Trạng Hổ chưa kịp ra làm quan đã qua đời. Nguyên nhân đến từ cơn ghen của vợ ông.

Trải gần một nghìn năm lịch sử bang giao của nhà nước Đại Việt với các triều đình phong kiến Trung Hoa, nhiều thế hệ sứ thần nước Nam ta rạng rỡ tên tuổi, làm vẻ vang dân tộc giống nòi, trong số đó các sứ thần có quê Thái Bình từng vang danh đất Bắc chiếm tỷ lệ khá cao, trong đó có 2 Trạng nguyên, một bảng nhãn.

Lịch sử ghi nhận vị trạng nguyên người Việt Nam này không chỉ tài giỏi nức tiếng trong nước mà còn khiến cả Trung Hoa nể phục.