Triệu Quang Phục

Đế vương lấy vợ lập phi tần là chuyện lớn, thế nhưng chính sử ghi chép lại rất sơ lược. Tuy nhiên những gì được nhắc tới, dù ngắn gọn cũng đã cho thấy những “kỷ lục” đáng ngạc nhiên về đời sống hôn nhân của các vị vua nước Việt.

Là vị vua anh hùng có công dẹp giặc Lương, giữ độc lập cho nhà nước Vạn Xuân, trong thời gian trị vì, ông được đánh giá là bậc minh quân, nhân dân mọi nơi tôn kính.

Ông được sử sách công nhận là vị hoàng đế đầu tiên của Việt Nam, cũng là vị vua đầu tiên truyền ngôi cho người ngoài mà không phải con cháu ruột thịt.

Không phải người đầu tiên thành lập nhà nước ở Việt Nam, nhưng người này mới chính là vị vua đầu tiên của nước ta xưng đế. Tuy chỉ cai trị trong 4 năm, nhưng dấu ấn ông để lại vẫn vô cùng đậm nét.

Từ bao đời nay, dân làng Trinh Hà, xã Hoằng Trung (Hoằng Hóa, Thanh Hóa) luôn tự hào vì có Di tích quốc gia đền thờ Triệu Việt Vương - nơi thờ vị vua nước Vạn Xuân (Quốc hiệu nước Việt Nam dưới thời Tiền Lý và Triệu Việt Vương, 544 - 602) đã đánh đuổi giặc Lương xâm lược, gây dựng nền độc lập, tự chủ của dân tộc.

Lễ hội đền Độc Bộ thuộc xã Yên Nhân, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định là một trong những lễ hội mùa thu lớn nhất vùng châu thổ Bắc Bộ, được tổ chức thường niên, nhằm tri ân công đức của Triệu Quang Phục, người có công chống giặc ngoại xâm và giúp dân khắp vùng châu thổ ven biển an cư lạc nghiệp.

Thánh Tam Giang là danh xưng gọi chung của năm anh em họ Trương là: Trương Hống, Trương Hát, Trương Lừng, Trương Lẫy và Trương Đạm Nương. Tuy nhiên, trong các bản thần tích lưu giữ tại một số di tích trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, Thánh Tam Giang chủ yếu gắn với công trạng của Trương Hống và Trương Hát...

Đền Xà thờ đức thánh Tam Giang, tọa lạc tại thôn Xà Đoài, xã Tam Giang (huyện Yên Phong, Bắc Ninh) có niên đại từ thế kỷ 6 đã được xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1988. Ngôi đền thiêng cũng là nơi phát tích bài thơ Thần “Nam quốc sơn hà” - bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta.

Năm 544, Lý Bí lên ngôi tự xưng là Nam Việt Đế, lấy niên hiệu là Thiên Đức, đặt quốc hiệu là Vạn Xuân. Sau khi lên ngôi, vua nhớ đến người con gái xinh đẹp, tài giỏi Phạm Thị Toàn (quê Hải Dương) nên cho người đón nàng vào cung lập làm vương phi...

Theo các giai thoại dân gian lưu truyền ở vùng Thái Bình và ghi chép trong một số thần tích, ngọc phả thì người vợ đầu tiên của Lý Nam Đế là Đỗ Thị Khương, quê ở trang An Để hay còn gọi là hương Màn Để (nay là xã Xuân Hòa, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình).