Trung Quốc giận dữ vì Nhật bắt tay với Đài Loan

Thỏa thuận được ký kết tại thủ phủ Đài Bắc của Đài Loan hôm qua sau 17 năm đàm phán giữa 2 bên. Theo thỏa thuận, các tàu Đài Loan được phép đánh cá trong vùng biển cách quần đảo Senkaku/Điếu Ngư 12 hải lý.

Các quan chức Nhật Bản và Đài Loan tại lễ ký kết hôm qua.

“Dựa trên nguyên tắc bình đẳng và 2 bên cùng có lợi, thỏa thuận đã giải quyết các vấn đề về đánh bắt vốn kéo dài suốt 17 năm qua,”, ông Liao Liao-yi, người đứng đầu Hiệp hội các vấn đề Đông Á của Đài Loan, phát biểu tại lễ ký kết.

Ông Liao đại diện cho phía Đài Loan đã ký kết thỏa thuận, trong khi phái đoàn Nhật Bản do ông Michihiko Komatsu, chủ tịch Hiệp hội giao lưu Nhật Bản (IAJ), dẫn đầu.

“Thỏa thuận đã đánh dấu một bước ngoặt trong mối quan hệ giữa hai bên”, ông Liao nhấn mạnh.

Các cuộc đàm phán giữa Nhật Bản và Đài Loan về quyền đánh bắt cá trong ngư trường Senkaku đã bắt đầu từ năm 1996 nhưng bị ngừng vào năm 2009, trước khi được nối lại vào tháng 11 năm ngoái.

“Các cuộc đàm phán này nhằm bảo vệ các nguồn tài nguyên biển ở Hoa Đông”, chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cho biết.

Ông Suga nói thêm rằng thỏa thuận này không liên quan tới cuộc tranh chấp lãnh thổ. “Quần đảo Senkaku là lãnh thổ chủ quyền của chúng tôi. Vì thế không có vấn đề gì bị trì hoãn ở đây”, ông Suga nói.

Trung Quốc bực tức

Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hiện do Nhật Bản quản lý nhưng Trung Quốc và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền.

Trung Quốc đã ngay lập tức lên tiếng phản đối thỏa thuận trên.

Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi ngày 10.4 cho biết lập trường của chính phủ Trung Quốc về các vấn đề đối ngoại của Đài Loan là rõ ràng và nhất quán, đồng thời bày tỏ “những quan ngại nghiêm trọng” về thỏa thuận.

“Chúng tôi bày tỏ sự quan ngại nghiêm trọng đối với việc Nhật Bản ký thỏa thuận đánh bắt với Đài Loan. Chúng tôi hi vọng Nhật Bản tuân thủ các cam kết liên quan tới Đài Loan và hành động thích hợp và thận trọng”, ông Hồng Lỗi nói.

Trung Quốc và Đài Loan cùng tuyên bố chủ quyền với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, hiện do Nhật Bản quản lý. Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền với Đài Loan, vốn không có quan hệ chính thức với Nhật Bản.

Vùng biển quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư có nguồn cá dồi dào và được tin là có trữ lượng dầu mỏ lớn.

Quần đảo đã trở thành trung tâm của một cuộc tranh cãi ngoại giao giữa Bắc Kinh và Tokyo, mà gần đây nhất là vào tháng 1 khi Nhật Bản cáo buộc tàu Trung Quốc ngắm bắn radar vào tàu nước mình.

Hồi tháng 1, một tàu chở các nhà hoạt động Đài Loan đang trên đường tới quần đảo đã buộc phải quay về do gặp phải sự ngăn cản quyết liệt của lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản.

Nhiều nhà phân tích tin rằng Nhật Bản đồng ý ký thỏa thuận với Đài Loan để ngăn chặn Trung Quốc và Bắc Kinh hợp thành một mặt trận thống nhất để chống lại Tokyo trong cuộc tranh chấp lãnh thổ.