Từ tội phạm trốn nã tại Trung Quốc tới trùm sòng bạc Đông Nam Á

Dù cách nhau tới cả nghìn cây số, hai dự án lớn - một ở bang Kayin của Myanmar, một ở Campuchia - giống nhau đến kỳ lạ.

Cả hai đều trải dài trên diện tích hàng nghìn ha, với kế hoạch xây dựng hàng loạt sòng bài và khách sạn. Cả hai đều nằm ở vị trí kém phát triển của đất nước. Và cả hai đều bị cáo buộc có mối liên hệ với hoạt động đánh bạc trực tuyến và các hành vi bất hợp pháp khác, điều tra của Frontier Myanmar cho biết.

Đặc biệt, cả hai dự án - Shwe Kokko ở Myanmar và Long Bay tại Campuchia - đều gắn liền với tên tuổi một doanh nhân Trung Quốc: She Zhijiang.

Ông She - người còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như She Lunkai, She Kailun, Dylan She hay Tang Kriang Kai, là Chủ tịch Yatai International Holding - công ty đăng ký tại Hong Kong, có trụ sở tại Bangkok (Thái Lan) và hoạt động ở các nước Đông Nam Á như Campuchia, Myanmar hay Philippines.

Dù vậy, đằng sau vỏ bọc doanh nhân thành đạt, She là đối tượng bị Trung Quốc truy nã. Sau nhiều năm sống dưới các bộ mặt giả, ông đã bị cảnh sát Bangkok bắt giữ hồi đầu tháng 8 và đang chờ ngày bị dẫn độ về Trung Quốc, nơi ông phải đối mặt với tội danh tổ chức đánh bạc bất hợp pháp.

Vị doanh nhân với nhiều tên gọi

Chỉ vài năm sau khi trốn nã, ông She đã gây dựng hình ảnh thành công. Ông thậm chí từng được Hoa Thanh Online - tờ báo có liên hệ với chính quyền tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) - phỏng vấn khi tham dự hội nghị dành cho doanh nhân Hoa kiều tại Yangon (Myanmar) năm 2017 - với tư cách doanh nhân She Lunkai.

Trong bài phỏng vấn, ông She cho biết mình sinh ra trong gia đình làm nông ở Thiệu Đông, Hồ Nam và phải làm nhiều việc kiếm sống từ năm 14 tuổi. Sau đó, theo doanh nhân này tự thuật, ông bắt đầu tham gia lĩnh vực Internet cuối những năm 1990, trước khi tới Philippines khởi nghiệp với 40.000 nhân dân tệ.

Tại đây, ông làm quen với các chuyên gia phát triển game và nhanh chóng có khối tài sản lớn hơn cả họ. Ông thành công thu hút nhân tài từ khắp thế giới, đa dạng hóa lĩnh vực kinh doanh sang cả du lịch, giải trí, bất động sản, chăm sóc sức khỏe, cũng như mở rộng địa bàn sang Campuchia, Myanmar và Malaysia.

Tuy nhiên, vị doanh nhân này chưa kể hết toàn bộ câu chuyện.

Ông She đã bị một tòa án ở tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc kết tội vắng mặt năm 2014 vì điều hành mạng lưới xổ số trái phép từ Philippines nhằm vào người Trung Quốc, giúp doanh nhân này thu lợi trái phép 2,2 tỷ nhân dân tệ (320 triệu USD).

Theo lệnh truy nã đỏ của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) được đưa ra năm 2021, từ tháng 1/2018 đến tháng 2/2021, nghi phạm - được cho là cầm đầu một “băng nhóm tội phạm” - tiếp tục thông đồng với các đối tượng khác để phát triển nền tảng đánh bạc trực tuyến.

“Số tiền mà She Zhijiang kiếm được trái phép là hơn 150 triệu nhân dân tệ (hơn 22 triệu USD) và đã được chuyển ra nước ngoài”, lệnh truy nã viết.

Thông tin về những hoạt động của ông She tại Philippines đến nay vẫn khá ít ỏi. Các thông tin công khai cho thấy ông đã thành lập công ty tên Chong Hua General Enterprises năm 2014.

Tới năm 2015, báo chí địa phương cho biết 154 lao động nước ngoài của Chong Hua bị trục xuất khỏi Philippines do tham gia hoạt động đánh bạc trực tuyến, trong khi công ty bị phạt 4,4 triệu peso (gần 80.000 USD).

Cũng trong năm này, ông She bắt đầu phát triển hoạt động kinh doanh ở Campuchia, theo một báo cáo của Viện Hòa bình Mỹ (USIP). Ban đầu, ông xây dựng các quỹ cấp tiền cho công dân Trung Quốc muốn đánh bạc ở Campuchia nhưng gặp khó trong việc chuyển tiền đến quốc gia Đông Nam Á này.

Ông cũng là một nhà đầu tư của Long Bay - dự án phát triển cơ sở hạ tầng quy mô lớn ở tỉnh Koh Kong - vốn bị nghi ngờ liên quan tới hoạt động đánh bạc trái phép. Tới năm 2017, ông She thậm chí được cấp quốc tịch Campuchia dưới cái tên Tang Kriang Kai.

Ông cũng xây dựng quan hệ rộng rãi với giới doanh nhân Hoa kiều. Bài báo của Hoa Thanh Online đăng kèm hai hình ảnh ông chụp với các lãnh đạo của Hiệp hội Hoa kiều hồi hương Trung Quốc. Ông cũng có nhiều bức ảnh chụp với quan chức các nước Đông Nam Á.

Thậm chí, Hoa Thanh Online có đăng bức ảnh ông She ở quê nhà Hồ Nam - bất chấp ông đang bị truy nã. Bài báo cũng cho biết ông đã đóng góp tiền để xây đường bê tông, lắp đèn đường chạy bằng năng lượng mặt trời và tặng quà mỗi năm cho người cao tuổi.

Mở rộng làm ăn bất chấp truy nã

Sau khi xây dựng danh tiếng tại Campuchia, Myanmar là mục tiêu tiếp theo mà vị doanh nhân hướng đến.

Tháng 1/2017, She đăng ký thành lập công ty Yatai International ở Hong Kong. Ông có mục tiêu đầy tham vọng: Hiện thực hóa dự án Yatai City trị giá 15 tỷ USD ở khu vực biên giới giữa Myanmar và Thái Lan, biến nơi đây từ vùng nông thôn hẻo lánh trở thành trung tâm kinh tế sánh ngang Singapore. Ít nhất thì đó là theo các thông tin công khai.

Tài liệu quảng bá của dự án còn mô tả Yatai City là một phần của dự án phát triển khu vực Hành lang kinh tế Trung Quốc - Thái Lan - Myanmar, thuộc sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) của Bắc Kinh. Đại sứ quán Trung Quốc tại Myanmar sau đó xác nhận dự án này không liên quan tới BRI và không nhận đầu tư trực tiếp của Trung Quốc.

Dù gì đi nữa, kế hoạch này ban đầu đã thuyết phục được giới chức Myanmar. Một đặc khu kinh tế được thiết lập ở khu vực Shwe Kokko, bang Kayin, nơi dự án được xây dựng.

Tuy nhiên, dự án này bị các tổ chức xã hội dân sự Myanmar, tổ chức quốc tế và báo giới chỉ ra thực chất là nơi hỗ trợ cho hoạt động đánh bạc xuyên biên giới bất hợp pháp tại Myanmar. Đây là nơi thay thế cho các dự án tại Philippines và Campuchia sau các chiến dịch trấn áp mạnh tay từ hai quốc gia này.

Danh sách các công ty do Yatai City công bố đầu năm 2020 cho thấy nhiều cái tên trùng với các công ty cờ bạc trụ sở ở Campuchia, Caixin cho biết. Không chỉ dừng lại ở hoạt động cờ bạc, các cơ sở tại Yatai City còn phát triển cả hoạt động lừa đảo trực tuyến, theo điều tra của Frontier Myanmar.

“Những người được tuyển dụng trực tuyến được bảo rằng họ sẽ có mức lương tốt ở casino, nhưng khi đến nơi họ phải làm việc lừa đảo”, một kế toán giấu tên tiết lộ. Cô cho biết những ai từ chối sẽ phải trả tiền “bồi thường”, thậm chí bị chủ sử dụng lao động buộc tội là gái mại dâm để trả thù.

Tới tháng 6/2020, Myanmar tuyên bố mở cuộc điều tra nhằm vào dự án này. Dù vậy, Frontier Myanmar cho biết dự án đã hoạt động trở lại sau tháng 2/2021.

Hoạt động của ông She tại Philippines, Campuchia và Myanmar cho thấy một vấn đề đang khiến giới chức nhiều quốc gia đau đầu: Sự nổi lên của các cơ sở tổ chức đánh bạc trực tuyến phục vụ thị trường nước ngoài tại Đông Nam Á.

Phải đến đầu tháng 8 vừa qua, ông She mới bị cảnh sát Thái Lan bắt giữ sau nhiều năm bị truy nã. Các thủ tục dẫn độ đang diễn ra, giới chức Thái Lan cho biết.

Khi được hỏi về vụ việc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân không xác nhận thông tin về việc bắt giữ hay trục xuất ông She, nhưng cảnh báo các đối tượng tổ chức đánh bạc xuyên biên giới cần ra đầu thú, hoặc sẽ phải đối mặt với hình phạt nặng nề.

“Dù các đối tượng tình nghi trốn tới góc nào của thế giới, Trung Quốc sẽ khởi xướng hợp tác thực thi pháp luật với các quốc gia liên quan để đưa đối tượng ra trước công lý”, ông Uông nói, theo Reuters.