Vì sao Donald Trump không thể thắng cử Tổng thống Mỹ?

Ai là người ủng hộ Trump?

Donald Trump là ứng cử viên của giai cấp công nhân da trắng. Nhiều phân tích cho thấy đây chính là lực lượng giữ Trump thắng trong mọi cuộc thăm dò ý kiến cũng như bỏ phiếu sơ bộ. Tuy nhiên những thắng lợi này không thể đảm bảo được ông sẽ trở thành tổng thống do công nhân da trắng không có số lượng đông như những người đã tốt nghiệp đại học ở Mỹ.

Ví dụ ở Đại học Quinnipiac, 30% có bằng đại học tại đây đã đồng ý ủng hộ Trump, cao nhất trong tất cả các thành viên của Đảng Cộng hoà. Tuy nhiên, 30% người ủng hộ đồng nghĩa với 70% người phản đối Trump.

Người ủng hộ ông Trump là tầng lớp công nhân da trắng gốc Mỹ

Sự phân hoá về tầng lớp bỏ phiếu không phải điều gì lạ. Trong cuộc bầu cử năm 2012, hầu hết những người có bằng đại học đều ủng hộ ông Mitt Romney, trong khi tầng lớp công nhân phân tán trong nhiều ứng cử viên. Đến năm 2016, tình hình lại thay đổi ngược lại khi tầng lớp công nhân đứng hết về phía Trump trong khi những người có bằng đại học lại phân bổ đều ủng hộ những ứng cử viên khác.

Những người ủng hộ ông Trump có thể cho rằng, với việc nhận được hỗ trợ lớn từ giai cấp công nhân, ông Trump sẽ bù đắp được những mất mát từ việc không được tầng lớp tri thức có bằng đại học ủng hộ. Tuy nhiên, điều này là sai vì không thể có đủ cử tri thuộc tầng lớp côg nhân để bù đắp cho việc mất phiếu bầu từ tầng lớp đại học.

Biểu đồ tỉ lệ bỏ phiếu năm 2012 cho thấy, người càng có học thức cao, càng đi bỏ phiếu đầy đủ

Bỏ phiếu có liên quan chặt chẽ với trình độ học vấn. Người có học hơn thường sẽ có nhiều khả năng đi bỏ phiếu hơn. Chính vì thế, hai nhóm bỏ phiếu đáng tin cậy nhất tại Mỹ là cử tri với bằng cử nhân và những người có trình độ sau đại học.

Biểu đồ trên thống kê tỉ lệ người đi bỏ phiếu trong năm 2012, được lấy từ Cục điều tra dân số Mỹ, cho thấy hai nhóm có trình độ học vấn cao nhất sẽ đi bỏ phiếu đầu đủ nhất, với tỉ lệ lần lượt là 81% và 75%. Ngay cả những người đã từng đi học nhưng đã không hoàn thành đại học có tỷ lệ bỏ phiếu cao hơn 60%. Tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp trường trung học chỉ hơn 50 phần trăm, và nó giảm mạnh đối với những người đã phải bỏ học.

Trump có nghĩa là cái kết của Đảng Cộng hoà

Chỉ một năm trước, những người thuộc phe Cộng hòa còn chúc tụng nhau về việc có đội ngũ ứng viên tranh cử tổng thống mạnh mẽ nhất nhiều năm qua, với những gương mặt đa dạng, đầy uy tín, được tin có thể giúp đảng này hồi sinh sau khi đã thua trong các cuộc bỏ phiếu phổ thông tại 5 trong 6 cuộc bầu cử gần nhất.

Tuy nhiên, sự chia rẽ trong nội bộ Đảng Cộng hoà đã lộ rõ khi Trump nổi lên như một ứng cử viên dẫn đầu với sự mạnh mồm và rất nhiều chính sách gây tranh cãi.

Thượng nghị sĩ Mitt Romney và John McCain (phải)

Một vài nghị sĩ Đảng Cộng hoà như Ted Cruz và Ben Carson vẫn nói họ sẽ ủng hộ ông Trump nếu ông trở thành đại diện cho toàn đảng. Tuy nhiên, ứng cử viên này đang vấp phải sự phản đối của nhiều nghị sĩ Đảng Cộng hoà khác. 2 cựu ứng viên tổng thống của đảng Cộng hoà là Mitt Romney (năm 2012) và John McCain (năm 2008) hôm 3.3 chỉ trích tỉ phú Donald Trump sẽ khiến nước Mỹ và hệ thống dân chủ gặp nguy hiểm.

Với lời lẽ gay gắt hiếm có, ông Mitt Romney chỉ trích tỉ phú Trump là một “kẻ xảo trá”, “tay lừa đảo”, có ngày sẽ đẩy nước Mỹ vào suy thoái. Cựu Thống đốc bang Massachusetts nói ông Trump không có khí chất cũng như sự suy xét để trở thành tổng thống.

Cùng ngày, ông John McCain, thượng nghị sĩ uy tín trong chính trường Mỹ và từng là ứng viên tổng thống năm 2008, cũng chỉ trích Trump gay gắt. Ông chia sẻ quan điểm với ông Romney về ông Trump. Ông McCain cho rằng, tỉ phú Trump là người không biết gì về chính sách đối ngoại và có những phát ngôn nguy hiểm về an ninh quốc gia.

Cựu Thượng nghị sĩ Norm Coleman của bang Minnesota, người ủng hộ cho ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Marco Rubio, cho rằng việc đề cử ông Trump sẽ tạo ra “mối bất hòa lịch sử” trong Đảng Cộng hòa.

Hôm 3.3, hàng chục lãnh đạo bảo thủ đảm trách an ninh quốc gia đã ký thư tuyên bố không bao giờ ủng hộ ông Trump. Ông Frances F. Townsend, cựu cố vấn an ninh nội địa của Tổng thống George W. Bush, hy vọng sự kiện này cùng các chỉ trích của Romney và McCain sẽ là điểm bước ngoặt trong cuộc đua và khuyến khích nhiều ý kiến uy tín hơn để phản đối tỉ phú Trump.

Đa số nghị sĩ Đảng Cộng hoà đều lo sợ rằng, sự táo bạo của Trump có thể dẫn đến nhiều hậu quả và gây ra sự mất uy tín của toàn bộ Đảng Cộng hoà với cử tri Mỹ.