Vụ cả ngàn người tham gia sự kiện tiền mã hoá tại Bắc Ninh: Chuyên gia cảnh báo độ nguy hiểm và pháp lý

Pi Network là dự án về tiền điện tử dành cho thiết bị di động ra đời từ năm 2019 với người sáng lập là TS Nicolas Kokkalis, được cho là đến từ Đại học Stanford (Mỹ). Theo nhà sáng lập, người dùng có thể “đào” miễn phí trên điện thoại bằng ứng dụng Pi Network. 

Sau khi cài ứng dụng, tài khoản Pi của người dùng sẽ tự động tăng với điều kiện phải mở ứng dụng để “điểm danh” sau mỗi 24 giờ. Càng mời được nhiều người tham gia, tốc độ “đào” sẽ càng nhanh. 

Offline Pi Network thu hút hàng nghìn người tham dự

Ngày 25/6/2023 vừa qua, sự kiện Offline của cộng đồng những người dùng Pi Network đã diễn ra tại Bắc Ninh. Theo các thành viên, đây là sự kiện Offiline lớn nhất của cộng đồng người dùng Pi Network tại Việt nam từ trước đến nay.

Theo đó, Offline Pi Network ở Bắc Ninh diễn ra vừa qua đã thu hút khoảng 1.500 người tham dự đều là cộng đồng người dùng của loại tiện điện tử này. Được biết, ngoài những hoạt động chính giới thiệu, thu hút thêm người dùng tham gia Pi Network, chương trình Offline này còn có nhiều hoạt động bên lề.

Người dùng tham gia buổi Offline chia sẻ, những người lần đầu dự sự kiện này được hướng dẫn tận tình để tham gia vào cộng đồng người dùng Pi Network. Người dùng mới sẽ được tham gia bằng cách tải ứng dụng, lập tài khoản và cung cấp thông tin cá nhân (thông tin thật) mới được kích hoạt tài khoản.

Trong khuôn khổ buổi Offline, ban tổ chức còn chuẩn bị sẵn sàng máy tính hướng dẫn trải nghiệm dành cho người mới.

Những người tham gia buổi Offline Pi Network còn cho biết, phần lớn người dùng đều có độ tuổi trung niên. Điều đó cho thấy, Pi Network đã khá phổ biến với người dùng không chỉ với giới trẻ hiện nay như một số loại tiền điện tử khác đã có mặt trên thị trường.

Theo ông Trần Lê Hưng - CFO AlphaTrue, đã và đang có rất nhiều dự án ra đời đề cập đến việc sử dụng công nghệ này, trong đó gần đây cộng đồng Pi Network ở Việt Nam được biết đến với số lượng đông đảo nhất.

"Pi Network là dự án về tiền điện tử ra đời từ năm 2019 với người sáng lập là TS Nicolas Kokkalis, được cho là đến từ Đại học Stanford (Mỹ). Dự án được quảng cáo có thể “đào” miễn phí trên điện thoại bằng ứng dụng Pi Network. Sau khi cài ứng dụng, tài khoản Pi của người dùng sẽ tự động tăng với điều kiện phải mở ứng dụng để “điểm danh” sau mỗi 24 giờ. Càng mời được nhiều người tham gia, tốc độ “đào” sẽ càng nhanh". 

Pi Network khác gì so với những loại tiền điện tử khác?

Pi Network vẫn còn khá mới lạ ở Việt Nam nên đến nay vẫn chưa nhiều người biết đến về sự khác biệt so với những loại tiền điện tử từng xuất hiện trước đây và cách thức hoạt động.

Ông Trần Lê Hưng cho biết, hầu hết cộng đồng Pi Network vẫn đang chờ các bước “mainnet” của dự án sau một khoảng thời gian chạy thử nghiệm cũng như việc tiến hành KYC (Know Your Customer) ồ ạt trong năm 2021 và 2022.

Ông Hưng cũng chỉ rõ sự khác nhau cơ bản giữa Pi Network và các loại tiền số khác, ở đây tác giả lấy ví dụ so sánh với Bitcoin.

1. Cách đào: Khác với đa số các loại token hiện tại trên thị trường sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Work (POW) hay Proof-of-Stake (POS); Pi Network sử dụng cơ chế đồng thuận SCP (Stellar Consensus Protocol). Đây là thuật toán phi tập trung thực hiện trên từng node riêng lẻ để tạo thành mạng lưới (Node chỉ có thể là một điện thoại di động, một máy tính hoặc một hệ thống nhiều máy tính). Với cơ chế này mạng lưới Pi vẫn giữ được sự phi tập trung nhưng sử dụng năng lượng một các hiệu quả hơn; Người dùng của mạng blockchain này có thể tham gia vào cơ chế đồng thuận của mạng bằng cách nhấn vào nút để "điểm danh" hàng ngày trên điện thoại di động.

2. Giá trị và niêm yết: Bitcoin và nhiều loại tài sản mã hóa phổ biến đã được niêm yết trên nhiều sàn giao dịch tài sản mã hóa và có giá trị cao. Pi Network dù hiện tại vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm nhưng đã có một vài sản giao dịch niêm yết Pi theo hình thức IOU (I-Own-You); ngoài ra cộng đồng cũng thường xuyên trao đổi đồng Pi theo hình thức P2P (Peer-to-Peer).

3. Quy mô và cộng đồng: Theo Blockchain Reporter, số lượng người dùng còn hoạt động (active users) tại Pi Network đạt con số vượt mức 35 triệu người (12/2022) và còn đang tăng lên. Cộng đồng Pi được đánh giá là một trong những cộng đồng blockchain hoạt động tính cực nhất và đông nhất.

4. Mục tiêu và ứng dụng: Bitcoin được tạo ra nhằm mục đích trở thành một phương tiện thanh toán trực tuyến và lưu trữ giá trị. Pi Network hướng đến mục tiêu tạo ra một loại tiền điện tử dễ dàng sử dụng trên điện thoại di động và xây dựng một cộng đồng sôi động.

Để tiến hành đào đồng Pi, người dùng cần có một thiết bị di động cài ứng dụng và điểm danh mỗi 24 giờ. Tốc độ khai thác Pi sẽ tỉ lệ nghịch với số người tham gia vào cộng đồng để tạo độ khó trong việc khai thác. Nếu càng nhiều người dùng, số Pi đào được sẽ càng ít đi. Tốc độ ban đầu là 3,1 Pi trong một giờ, nhưng khi cộng đồng này lên đến con số 10 triệu thành viên (vào cuối năm 2020, đầu năm 2021 đã hơn 13 triệu thành viên), tốc độ đào Pi đã giảm xuống chỉ còn 0,2 Pi trong một giờ.

Một trong những khúc mắc lớn hiện tại với Pi Network khi hiện tại số lượng đồng Pi đào ra được hiển thị trên các thiết bị di động vẫn đang thể hiện tính tập trung do đó giá trị của đồng Pi Network gần như chỉ được xác định thông qua các cộng đồng nhỏ lẻ, phân tán. Pi là cách tiếp cận để hiểu phần nào về cách tạo lập cộng đồng tiền mã hóa từ một ý tưởng. Nhưng để tìm ứng dụng có giá trị của từng token thì vẫn là bài toán khó khăn mang tính thách thức nhất.

Nguy cơ gì từ Pi Network?

Trước đây, đã có nhiều chuyên gia không gian mạng cảnh báo Pi Network lấy cắp dữ liệu người dùng. Theo đó, khi tham gia Pi Network, người dùng sẽ phải cung cấp ảnh chụp chứng minh nhân dân/căn cước công dân 2 mặt mới được đăng ký tài khoản.

Việc cung cấp giấy tờ tùy thân cho ứng dụng đã được cảnh báo là vô cùng nguy hiểm. Thực tế, hồi năm 2021, trên mạng xã hội ở Việt Nam đã có người đăng tải thông tin rao bán 17GB dữ liệu là chứng minh nhân dân của người dùng được khai thác từ Pi Network.

Theo CFO AlphaTrue, Tiền mã hóa chưa được pháp luật Việt Nam công nhận. Quy định tại Khoản 6, Điều 26 Nghị định 88/2019/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng thì các hành vi phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp (bao gồm cả Bitcoin và các loại tiền mã hóa tương tự khác) sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính mức từ 50-100 triệu đồng. Bên cạnh đó trong công văn ngày 21/07/2017 Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã gửi Công văn số 5747/NHNN-PC của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam gửi văn phòng chính phủ trả lời về vấn đề tiền ảo đến văn phòng chính phủ trả lời về vấn đề tiền ảo “tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam. 

Chính vì vậy, các nhà đầu tư sẽ chịu toàn bộ rủi ro khi tham gia đầu tư vào các hoạt động đầu tư tiền mã hóa và các sản phẩm tương tự vì chúng không được pháp luật bảo hộ. Do đó, người dân cần nêu cao cảnh giác trước khi tham gia vào các hoạt động đầu tư, huy động vốn và trả thưởng theo mô hình mạng lưới đa cấp và các hoạt động giao dịch mua bán tiền mã hóa.

Theo tìm hiểu, ở khu vực phía Nam như Đồng Nai, Pi Network đã được một số cơ sở giao dịch thay cho tiền mặt. Những người này tự định giá 1Pi = 40.000 VNĐ đang được một số chủ sạp cafe ven được cho người dùng thanh toán Pi Network thay tiền mặt. Việc giao dịch bằng tiền ảo nói chung và Pi Network nói riêng (nếu có) sẽ là hành vi vi phạm pháp luật tại Việt Nam dành cho cả 2 bên.

Khi tìm kiếm key word "Pi Network" trên mạng xã hội, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy các hội nhóm với số lượng thành viên lớn và hoạt động liên tục.

"Bên cạnh đó các post liên quan đến trao đổi đồng Pi lấy các tài sản thực tế thực chất vẫn đang diễn ra với giá trao đổi quy ra giữa đồng Pi và tiền thật muôn hình vạn trạng - thường là giữa sự đồng thuận giữa các cá nhân trao đổi.

Do đó, vào thời điểm hiện tại nhìn về đồng tiền Pi Network dưới góc nhìn của nhiều chuyên gia công nghệ thì đây chỉ đơn thuần là một sản phẩm đang hoàn thiện và có nhiều nguy cơ rủi ro cao về việc bảo mật các thông tin cá nhân, người dùng cần chú ý, tránh bị các đối tượng xấu lợi dụng để đánh cắp thông tin cá nhân, hoặc lừa đảo trên không gian mạng, đồng thời nâng cao kiến thức, cập nhật về công nghệ trước khi quyết định tham gia bất kì hình thức đầu tư nào", Ông Trần Lê Hưng chia sẻ.