Vụ chuyến bay giải cứu: Người dân có cơ hội đòi lại tiền chênh lệch?

Cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế đã khắc phục bao nhiêu tiền?

Trong vụ án chuyến bay giải cứu, theo thống kê, 54 bị cáo đến nay đã nộp tiền khắc phục hậu quả khoảng 128 tỷ đồng và 1,5 triệu USD.

Người nhận hối lộ nhiều nhất trong vụ án này là ông Phạm Trung Kiên với 253 lần, nhận tổng số tiền 42,6 tỷ đồng. Số tiền ông Kiên hưởng lợi được xác định là hơn 30 tỷ đồng. Viện kiểm sát cho hay gia đình bị cáo đã nộp lại số tiền 23 tỷ để khắc phục hậu quả.

Người nộp lại số tiền nhiều nhất trong nhóm là bị cáo Vũ Anh Tuấn (Phó phòng tham mưu, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an). Ông Tuấn bị cáo buộc nhận hối lộ tổng số hơn 27 tỷ đồng, hưởng lợi 22,8 tỷ đồng.

Khi vụ án bị khởi tố, ông Tuấn đã trả lại cho một số doanh nghiệp khoảng 3,1 tỷ đồng nên số tiền bị cáo còn chiếm hưởng là 19,6 tỷ đồng. Quá trình điều tra, xét xử, ông Tuấn cùng gia đình đã nộp cho cơ quan điều tra 20 tỷ đồng. Ông Tuấn bị đề nghị mức án 19-20 năm tù.

Cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng bị cáo buộc nhận hối lộ 21,5 tỷ đồng, gia đình bị cáo đã nộp 16 tỷ đồng. Ông Dũng bị đề nghị mức án 12-13 năm tù.

Cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự Nguyễn Thị Hương Lan bị cáo buộc nhận hối lộ số tiền 25 tỷ đồng, đến nay mới nộp 900 triệu đồng. Bà Lan bị đề nghị 18-19 năm tù…

Người dân có được nhận lại tiền chênh lệch?

Sau thông tin này, bạn đọc đặt câu hỏi, số tiền các bị cáo nộp lại sẽ được giải quyết như thế nào? Người dân từng phải nộp nhiều tiền để được lên những chuyến bay giải cứu có được hoàn lại tiền chênh?

Trao đổi với PV Dân Việt, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường cho biết, tất cả số tiền đưa hối lộ, số tiền gây thiệt hại cho tổ chức, cá nhân, tiền do phạm tội mà có sẽ bị tịch thu, sung công quỹ Nhà nước theo quy định về xử lý vật chứng trong vụ án hình sự.

Đối với những công dân về nước đã nộp tiền cho các đơn vị tổ chức chuyến bay, đây là quan hệ dân sự, không được giải quyết trong vụ án này.

Số tiền mà các bị cáo đưa hối lộ là tiền của cá nhân các bị cáo hoặc tiền của doanh nghiệp, số tiền đưa hối lộ sẽ xử lý theo quy định tại Điều 364 Bộ luật hình sự và nguyên tắc xử lý vật chứng.

Trường hợp bị cáo bị ép buộc đưa hối lộ và chủ động khai báo mới được miễn trách nhiệm hình sự và được trả lại tiền. Còn trường hợp bị cáo không bị ép buộc hoặc không thuộc trường hợp tự thú, số tiền đó sẽ bị tịch thu sung công quỹ Nhà nước.

Ông Cường phân tích, những công dân về nước trong thời gian đó nếu thấy việc thu phí không có căn cứ pháp luật, giao dịch bị vô hiệu do bị ép buộc, lừa dối có quyền khởi kiện theo thủ tục tố tụng dân sự để yêu cầu các doanh nghiệp phải hoàn trả số tiền đã thu bất hợp pháp.

Tuy nhiên, người khởi kiện phải có nghĩa vụ chứng minh là quan hệ dân sự đó bị vô hiệu do lừa dối, bị ép buộc và số tiền toàn bộ hoặc một phần phải trả lãi theo quy định của pháp luật.

Còn trường hợp thỏa thuận giá cả là tự nguyện, mặc dù giá cao nhưng không bị ép buộc, rất khó có căn cứ để đòi lại số tiền đó. Vì đây là vấn đề dân sự nên sẽ không được giải quyết trong vụ án, nếu có tranh chấp, các đương sự sẽ giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự sau khi vụ án này kết thúc.

Ngoài ra, vị chuyên gia cho biết thêm, trong vụ án này, ông là người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan, luôn động viên bị cáo thành khẩn khai báo và tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả trong trường hợp hành vi thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm.

Trong quá trình tố tụng, bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả, sẵn sàng sử dụng những tài sản hiện có để hoàn trả, giao nộp cho Nhà nước đối với phần tài sản bị cáo buộc theo nội dung của bản cáo trạng.