Xóm chòi cột lệch

Căn chòi rộng chừng 4 mét vuông, cho 2 người với giàn đáy hàng khơi 16 cửa.

Một giàn đáy hàng khơi của người dân xã Đông Hải, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh

Ở vùng cửa biển Định An, Cung Hầu, nơi sông Hậu đổ ra biển, dòng nước quyện đặc phù sa cho cá tôm nhao vào đón lấy chất màu mỡ, đáy hàng khơi đóng hàng chục giàn thành xóm. Gọi là xóm, cùng chung tối lửa tắt đèn, chung cảnh lắc lư trên sóng… mà không thể chia nhau chén nước, con cá ngon.

Tranh thủ kiếm thêm con cá ngon trong lúc chờ kéo đáy

Mọi hoạt động, di chuyển của cư dân trong xóm đều tựa trên những thanh tre, trên dây. Nhỡ mà rơi xuống nước thì 10 phần có đến 9 là mất mạng. Không chết vì cá dữ cũng vì nước cuốn vào đáy, có phát hiện ngay cũng trời cứu, đến cá heo có sa vào đáy cũng chết vì ngạt thở.

Mọi hoạt động, di chuyển cư dân xóm chòi cột lệch chủ yếu trên dây

Lao xuống nước gỡ chiếc vòng sắt bị mắc cột, công việc cực kỳ nguy hiểm, vì cá mập, vì nước cuốn vào đáy

Mặc những đổi thay về công nghệ, kỹ thuật, cái nghề đáy hàng khơi vẫn thế, dựa hết vào sức người. Phải là những người đàn ông can đảm, nhanh nhẹn, khỏe mạnh nhất, biết ra biển từ nhỏ mới kham được.

Kéo dây trảo, công việc nặng nề nhất của người giữ đáy

Cũng vì sự ra biển từ nhỏ, đường học, đường đời nhỡ nhàng, nhiều người có muốn rời cũng không bỏ được cái nghiệp đáy hàng khơi, đến già vẫn là cư dân của xóm chòi cột lệch lưng chừng giữa biển.

Sản phẩm của nghề đáy hàng khơi chủ yếu là tép, moi, nhưng dù sao mỗi giàn đáy cũng nuôi 7-10 gia đình

Bữa cơm của một "gia đình" trên căn nhà chòi cột lệch

Xuân Trường