3 lí do Putin rút quân khỏi Syria vào thời điểm này

Putin tuyên bố rút quân khỏi Syria từ ngày 14.3.

Ngày thứ Hai 14.3, tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rút quân khỏi Syria. Đây cũng là ngày mà vòng đàm phán hòa bình Syria tái khởi động tại Geneva, Thụy Sỹ. Tuyên bố của Tổng thống Putin đến rất bất ngờ sau gần 6 tháng tham chiến ở Syria.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định bước đi của Putin nhằm giải quyết bài toán hóc búa nhất mà thế kỷ 21 đang phải đương đầu: nội chiến Syria. Theo nhà báo Max Fisher, lí do quan trọng nhất khi Putin đưa quân tới Syria là ngăn ngừa chính quyền Tổng thống Assad sụp đổ và giành lợi thế chính trị cho Nga trên bàn đàm phán hòa bình.

Hiện nay, Washington vẫn coi Nga là cường quốc đang phục hồi vị thế nhằm mục tiêu bá chủ toàn cầu. Tuy nhiên, Nga hiểu rằng sức mạnh hiện tại vẫn còn rất hạn chế. Để duy trì tầm ảnh hưởng toàn cầu, theo nhà báo Max, Nga buộc phải dồn quân tới Syria.

Nga chỉ có một căn cứ quân sự ở nước ngoài và đó lại là Syria. Về mặt quân sự và chính trị, Syria là bàn đạp trọng yếu ở khu vực Trung Đông và thậm chí là Địa Trung Hải. Vậy nên khi nhìn thấy chính quyền Bashar Al-Assad sắp sụp đổ, Moscow buộc phải can thiệp để cứu vãn tình thế.

Syria nằm ở vị trí trọng yếu ở Trung Đông.

Câu hỏi đặt ra là vì sao Nga lại rút quân ở thời điểm này mà không phải là muộn hơn hoặc sớm hơn? Lí do trước hết là vòng đàm phán hòa bình đã khởi động trở lại. Dù viễn cảnh độc lập hoàn toàn hoặc tiếng súng ngưng hẳn trên đất Syria vẫn còn rất xa vời nhưng triển vọng không phải là không có. Nhiều chuyên gia quân sự và chính trị rất tin tưởng vào vòng đàm phán lần này ở Geneva, Thụy Sỹ.

Dù lệnh ngừng bắn ở Syria có hiệu lực từ tháng 2 nhưng nó vẫn rất mong manh và có thể bị phá vỡ bất kì lúc nào. Lệnh ngừng bắn dù sao cũng giúp các đoàn cứu trợ vào Syria và cải thiện phần nào cuộc sống người dân sở tại.

Lí do thứ hai, Moscow nghĩ rằng đây là lúc thích hợp để lùi một bước. Nga đã đạt được những mục đích ban đầu của mình. Nền tảng hiện tại của Nga đủ tốt để ông Putin dùng nó làm đối trọng khi đàm phán vấn đề Syria với các quốc gia khác.

Chính quyền Assad sẽ suy yếu nếu không có quân đội Nga hỗ trợ.

Một lí do khác theo tác giả Max Fisher đưa ra, đó là Nga không áp đặt được nhiều “lối chơi” lên chính quyền Bashar Al-Assad. Cuộc chiến ở Syria trước đây vẫn leo thang dù về mặt chiến lược là không cần thiết. Nếu Moscow muốn giữ nguyên hiện trạng ở Syria hiện nay, Putin phải thuyết phục được Assad không phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn. Điều này rất khó trong bối cảnh căng thẳng từng ngày như ở Syria.

Khi Putin rút quân khỏi Syria, chính quyền Assad sẽ yếu hơn và khiến thỏa thuận hòa bình trở nên hấp dẫn hơn. Một số chuyên gia chính trị khẳng định việc Putin rút quân thời điểm này là chiến lược khôn ngoan nhất của Tổng thống Nga. Assad sẽ cảm thấy áp lực buộc phải ngồi vào bàn đàm phán. Putin dĩ nhiên không rút hết quân về nước mà vẫn duy trì một lực lượng thường trực vừa đủ đối phó khủng bố. Khi cần Putin sẽ lại dồn quân sang Syria.

Đây là bước đi được Putin tính toán rất kĩ.