Bắc Ninh đề xuất hỗ trợ 154 tỷ đồng để chấm dứt hoạt động 3 làng nghề ô nhiễm Phong Khê, Phú Lâm, Văn Môn

Sáng 7/1, UBND tỉnh Bắc Ninh họp phiên họp tháng 1/2025, trong đó tập trung thảo luận và cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cơ sở, hộ gia đình, cá nhân, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất tại phường Phong Khê (thành phố Bắc Ninh), xã Văn Môn (huyện Yên Phong) và xã Phú Lâm (huyện Tiên Du), tỉnh Bắc Ninh đến năm 2030 do Sở kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh chủ trì soạn thảo.

Sáng 7/1, UBND tỉnh Bắc Ninh họp phiên họp tháng 1/2025, trong đó tập trung thảo luận và cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cơ sở, hộ gia đình, cá nhân, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất tại phường Phong Khê (thành phố Bắc Ninh), xã Văn Môn (huyện Yên Phong) và xã Phú Lâm (huyện Tiên Du), tỉnh Bắc Ninh đến năm 2030. Ảnh: CTTĐTBN

Theo dự thảo Nghị quyết do Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh chủ trì soạn thảo, lấy ý kiến góp ý, cơ quan soạn thảo đề xuất 2 nội dung hỗ trợ: Hỗ trợ chi phí di dời và hỗ trợ lãi suất vay vốn ngân hàng. "Dự kiến Nhà nước phải cấp 154.500 triệu đồng kinh phí để triển khai các chính sách hỗ trợ trong giai đoạn từ năm 2025 - 2030" - Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh nêu trong báo cáo đánh giá tác động, gửi kèm cùng dự thảo Nghị quyết.

Theo đó, tỉnh Bắc Ninh hỗ trợ 50% kinh phí lập dự án đầu tư, chi phí vận chuyển, lắp đặt máy móc, dây chuyền thiết bị cho cơ sở sản xuất giấy tại khu dân cư và các CCN tại phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh và xã Phú Lâm, huyện Tiên Du; cơ sở tái chế nhôm tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong tự nguyện di dời vào KCN, CCN, nhưng không quá 300 triệu đồng/dự án. 

Với hỗ trợ lãi suất, tỉnh Bắc Ninh sẽ hỗ trợ 50% lãi suất vốn vay theo hợp đồng tín dụng đã ký của cơ sở với tổ chức cho vay, nhưng không quá 300 triệu đồng/dự án cho cơ sở sản xuất giấy tại khu dân cư và các CCN tại phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh và xã Phú Lâm, huyện Tiên Du; cơ sở tái chế nhôm tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong tự nguyện di dời vào KCN, CCN hoặc chuyển đổi nghề nghiệp.

Khẳng định đây là 3 làng nghề gây ô nhiễm nghiêm trọng phải xử lý triệt để, ông Vương Quốc Tuấn - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Băc Ninh nhận định việc ban hành Nghị quyết hỗ trợ thể hiện sự quan tâm, đồng hành và động viên kịp thời của tỉnh đối với các các cơ sở trong làng nghề khi thực hiện việc chấm dứt hoạt động để bảo vệ môi trường. 

Tuy nhiên, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh tiếp thu, chỉnh sửa về tên gọi, phạm vi, đối tượng áp dụng của Nghị quyết, đồng thời điều chỉnh mức hỗ trợ tối đa không quá 200 triệu đồng đối với các cơ sở chấm dứt hoạt động trong khu dân cư tại Văn Môn; tối đa không quá 300 triệu đồng đối với các cơ sở chấm dứt hoạt động trong CCN Mẫn Xá (Văn Môn) và các cơ sở sản xuất tại CCN Phú Lâm, Phong Khê.

Riêng đối với các cơ sở sản xuất đang tồn tại vi phạm về nguồn gốc sử dụng đất hoặc lấn chiếm đất không được hỗ trợ; các cơ sở sản xuất bị xử phạt hành chính phải thực hiện đầy đủ mới được nhận hỗ trợ. 

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị các cơ quan được giao nhiệm vụ sớm hoàn thiện dự thảo Nghị quyết để trình HĐND tỉnh Bắc Ninh xem xét thông qua, bảo đảm khi ban hành có tính pháp lý chặt chẽ, khả thi, đúng quy định của Luật Ngân sách và tạo sự đồng thuận của người dân ở các làng nghề.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, trên địa bàn phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh có tổng số khoảng 326 cơ sở sản xuất (73 cơ sở trong CCNPhong Khê I, 59 cơ sở trong CCN Phong Khê II, 194 cơ sở trong khu dân cư: Dương Ổ - 132 cơ sở, Đào Xá - 49 cơ sở, Châm Khê - 13 cơ sở), chủ yếu sản xuất các loại sản phẩm giấy vệ sinh, giấy Kraft, giấy vàng mã và hàng trăm cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phụ trợ cho ngành giấy. 

Ngành công nghiệp giấy tại Phong Khê cơ bản giải quyết việc làm thu nhập ổn định cho khoảng hơn 4.000 lao động trong và ngoài tỉnh Bắc Ninh. Tuy nhiên, đa số các cơ sở sản xuất giấy đều sử dụng máy móc, công nghệ lạc hậu, thải loại của một số nhà máy trong và ngoài nước (chủ yếu sử dụng công nghệ cũ của Trung Quốc), dẫn đến hiệu quả, năng suất sản xuất thấp và gây ô nhiễm môi trường (môi trường nước, đất, không khí, tiếng ồn…)

Tại xã Phú Lâm – huyện Tiên Du có 27 cơ sở sản xuất giấy nằm trong CCN Phú Lâm có diện tích khoảng 29,54 ha (trong đó CCN cũ 26,74ha, CCN mở rộng đã được giao đất thực hiện dự án 2,8 ha); Có 8 cơ sở sản xuất nằm ngoài CCN.

Tại xã Văn Môn – huyện Yên Phong hiện có khoảng 154 cơ sở sản xuất, hộ gia đình tái chế nhôm trong khu dân cư. Các cơ sở sản xuất đa số có quy mô nhỏ, nằm xen kẽ trong khu dân cư, công nghệ lạc hậu, trong quá trình sản xuất chất thải phát sinh như bã, xỉ thải, khí thải không qua xử lý thải trực tiếp ra môi trường. Cơ bản các cơ sở sản xuất không đầu tư hệ thống xử lý chất thải và không hoàn thiện hồ sơ thủ tục hành chính về bảo vệ môi trường.

Thời gian qua, tỉnh Bắc Ninh đã có nhiều biện pháp quyết liệt để xử lý ô nhiễm tại xã Văn Môn. Theo thống kê của UBND huyện Yên Phong, đến nay 100% các cơ sở đã dừng hoạt động sản xuất, cô đúc, tái chế kim loại. UBND tỉnh Bắc Ninh cũng đã xử phạt 67 cơ sở tại CCN làng nghề Mẫn Xá với số tiền phạt gần 31 tỉ đồng, đồng thời dừng hoạt động CCN làng nghề Mẫn Xá và các cơ sở sản xuất trong Cụm do chưa đủ điều kiện hoạt động.