Bác sĩ có quyền từ chối điều trị người đe dọa, xúc phạm mình?

Bị mắng chửi khó điều trị tốt

Chia sẻ với Báo NTNN/Điện tử Dân VIệt về hàng loạt vụ bạo hành bác sĩ diễn ra trong thời gian gần đây, TS Dương Đức Hùng – Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp (Bệnh viện Bạch Mai) cho rằng, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân đánh, chửi bác sĩ là điều rất sai trái, vì không ai đánh người mình đang cầu cạnh, mong muốn họ đối xử tốt hơn với mình. “Các cụ đã dạy “muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy”, với bác sĩ cũng nên tôn trọng mới mong được chữa trị tốt” – TS Hùng nhận định.

Tin liên quan

Đánh bác sĩ là đe dọa tính mạng nhiều người

Người nhà bệnh nhi đánh bác sĩ bất tỉnh

TS Hùng cho rằng, khi nhân viên y tế bị đánh, chửi thì không thể khám chữa bệnh tốt được, hệ số an toàn của khám chữa bệnh sẽ bị giảm sút. Bác sĩ vừa khám bệnh, vừa phải đề phòng bị đánh sẽ không thể tập trung trong điều trị. Đó có thể là lý do xảy ra tai biến y khoa.

TS Hùng so sánh, một hành khách đi máy bay nếu có thái độ xúc phạm nhân viên hàng không đã có thể bị phạt rất nặng, thậm chí là cấm bay. Một người dân nếu không hợp tác với công an có thể bị truy tố vì tội chống người thi hành công vụ. Một nhân viên y tế đang điều trị cho bệnh nhân cũng được coi là đang làm nhiệm vụ, tại sao bị đánh chửi mà người đánh chửi lại không bị phạt vì tội “chống người thi hành công vụ”?

  Phòng cấp cứu luôn chật kín bệnh nhân khiến các bác sĩ khó ngẩng đầu để giải thích kỹ càng cho người nhà (trong ảnh: Khoa Cấp cứu Bệnh viện Bạch Mai).  ảnh:  Diệu Linh 

Bác sĩ Phạm Vũ Thiên – Phó Giám đốc Trung tâm Sáng kiến sức khỏe dân số thẳng thắn bày tỏ sự bất bình: “Không có xã hội nào, ngành nào mà người bị đánh chửi lại vẫn phải nhẫn nhịn quay sang phục vụ người đánh chửi mình như các bác sĩ ở Việt Nam. Bác sĩ cần có quyền từ chối điều trị cho những kẻ đe dọa tính mạng, nhân phẩm mình”.

Tuy nhiên, theo bác sĩ Thiên, hiện tại các quy định khám chữa bệnh, các văn bản y tế lại hầu như ép nhân viên y tế phải điều trị cho bệnh nhân trong bất cứ trường hợp nào. Bác sĩ không chỉ không có quyền từ chối khám chữa bệnh với bất cứ ai, cho dù đối tượng đó vừa đe dọa, xúc phạm mình mà còn phải đối xử thân thiện, hòa nhã.

Hiện cũng chưa có văn bản nào quy định bắt buộc người mắng chửi nhân viên y tế buộc phải ra khỏi bệnh viện. Do đó, bác sĩ vẫn căng mình chịu đựng sự bạo hành của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân mà không dám có hành vi nào để bảo vệ mình.

Thời gian gần đây, nhiều vụ bạo hành bác sĩ xảy ra khiến các nhân viên y tế bức xúc. Hầu hết các bác sĩ đều cho biết, việc bệnh nhân và người nhà bệnh nhân hành hung bác sĩ thi thoảng mới xảy ra, nhưng việc mắng chửi, có thái độ thô lỗ, thái độ xúc phạm, coi thường nhân viên y tế thì không ít. Nhân viên y tế nào cũng phải đối mặt với sự xúc phạm như vậy.

Danh dự bác sĩ là sinh mạng nghề nghiệp

TS - bác sĩ Lê Tuấn Thành (Viện Tim mạch T.Ư) nhận định, việc đánh chửi người đang cứu người thân mình là việc làm không thể chấp nhận được, đi ngược lại hoàn toàn với đạo đức xã hội, có thể dẫn đến hậu quả rất nghiêm trọng.

“Trên thực tế, danh dự của bác sĩ rất lớn, là sinh mạng nghề nghiệp của họ. Nếu người bệnh không đặt niềm tin vào bác sĩ, họ sẽ không tuân thủ điều trị hoặc sẽ tìm bác sĩ khác, thậm chí họ còn rỉ tai nhau, làm mất danh dự của bác sĩ đó. Tuy nhiên, luật pháp hiện tại ở Việt Nam không có các điều khoản bảo vệ danh dự của bác sĩ” – TS Thành nói. 

Về điều này, bác sĩ Thiên chia sẻ: “Thật bất bình khi bệnh nhân mắng chửi, gây khó khăn cho nhân viên y tế thì được bỏ qua, nhưng nhân viên y tế nào không kiềm chế nổi cơn nóng nảy vặc lại bệnh nhân lập tức sẽ bị dư luận “ném đá”, bị lãnh đạo xử phạt. Mọi người thường cho rằng bác sĩ “quyền” to hơn bệnh nhân, nhưng với thực tế này thì bác sĩ đang chịu nhiều thiệt thòi”. 

Tin liên quan

Cấm xe máy thì đi bằng xe gì?

Trong quá trình thực hiện dự án về tăng cường truyền thông trong y tế, bác sĩ Thiên nhận thấy, hiện nay việc chăm sóc tâm lý cho bác sĩ đang bị bỏ trống. “Thăm dò ý kiến của 45 bác sĩ thì có đến 28 bác sĩ cho biết, họ đã từng trải qua cảm xúc sợ hãi, mệt mỏi, căng thẳng, chán nản trong công việc. Một trong những mối lo đó là mệt mỏi vì người nhà bệnh nhân và bệnh nhân có thái độ hỗn hào, xúc phạm, thậm chí đe dọa. Do đó, cần phải có những quy định chặt chẽ để bảo vệ nhân viên y tế khỏi sự xúc phạm của bệnh nhân và người nhà. Đồng thời, ngành y tế cũng cần quan tâm hơn đến tâm lý của nhân viên y tế” – bác sĩ Thiên cho biết.

Theo TS Thành, bạo hành nhân viên y tế sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của cả một ngành chứ không riêng gì một bác sĩ hay một bệnh viện. “Chúng ta hãy nhớ lại lời Bác Hồ đã dạy: “Nghề y là một ngành đặc biệt và cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt”. Chẳng nhẽ đãi ngộ đặc biệt mà Bác dạy lại trở thành ngược đãi ư? Sẽ còn có ai dám căng đầu ra để suy tính cho những ca bệnh nườm nượp vào cấp cứu nữa đây? Hình ảnh trang bệnh án dính máu thật đáng sợ và ám ảnh, khiến cho tất cả các bác sĩ đều nghĩ đến một ngày mình cũng bị như vậy” – TS Thành chia sẻ. /.