Bắt cáy

Khi vụ lúa Đông xuân chuẩn bị cho thu hoạch cũng là lúc người dân sống ven sông Đáy, xã Khánh Công, huyện Yên Khánh (tỉnh Ninh Bình) bước vào chính vụ khai thác cáy (bắt cáy) trong năm. Mỗi ngày, có gia đình bắt được tới 15-20 kg con cáy, thu về tiền triệu.

Ngoài việc sử dụng ống nhựa bỏ đi làm "bẫy", mỗi nhà đều có bí quyết riêng trong việc chế biến mồi để săn loài vật lắm chân, chạy nhanh như gió mà giá bán cao.

Nói về nghề bắt con cáy ở khu vực sông Cầm (TX Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh), những người có thâm niên vẫn bảo, nghề bắt cáy có từ rất lâu rồi, đời ông truyền cho đời con, rồi đời cháu. Nhưng ngày xưa có ai giàu được từ nghề bắt con cáy đâu...

Con cáy là đặc sản, ở đâu cũng thế. Dọc theo các vùng đất bãi chạy dọc theo con sông Đáy của huyện Kim Sơn (tỉnh Ninh Bình) vào mùa này, đi đến đâu cũng thấy cáy bò lổm ngổm dưới chân ruộng...

Nhiều xã ven sông Lam ở huyện Hưng Nguyên (tỉnh Nghệ An), hàng năm thường bị ngập lụt, nhưng thiên nhiên lại ban tặng cho nhiều thứ “lộc trời”, trong đó có loài cáy. Bà con nơi đây có độc chiêu "săn" con cáy bằng ống mồi chứa ruốc hôi và cám lợn khá hiệu quả.

Thời gian gần đây, người dân và chính quyền huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương đã tập trung cải tạo đất, xây dựng thêm nhiều công trình hạ tầng ở các vùng nông nghiệp ven sông Thái Bình để khai thác con rươi và con cáy, góp phần phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân và bảo vệ môi trường tự nhiên.

Hàng ngày, cứ khoảng 7 giờ sáng là bà Phạm Thị Luyến, ở thôn An Định, xã An Thanh, huyện Tứ Kỳ (Hải Dương) lại đi đổ cáy. Chỉ đi 1 vòng khoảng 1 mẫu ruộng, bà Luyến đã thu được chục cân cáy.

Năm nào cũng vậy, cứ vào hè cũng là thời điểm rộ vụ bắt cáy là chị em phụ nữ ở huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình lại mang “đồ nghề” ra sông Đáy và dùng tuyệt chiêu thả thính dụ cáy vào. Nhờ bí quyết này mà nhiều chị em bắt được vô số con cáy-đặc sản miền quê và có thể kiếm đến nửa triệu đồng mỗi ngày.

Sau những ngày mưa, thời tiết chuyển sang nắng nóng, nông dân ở vùng biển Quỳnh Lưu, thị xã Hoàng Mai (Nghệ An) tìm về những khu rừng ngập mặn để săn “đặc sản”.

Những năm gần đây, từ bắt con cáy-loài động vật có tiếng là "nhát" mà nhiều hộ dân trong khu vực cửa sông Cầm (huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh) đã được cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập, từ đó làm “thay da đổi thịt” cả một vùng dọc con sông...