Bất lợi cho người chăn nuôi

Nhiều quy định trong các hợp đồng thu mua sữa đang gây khó cho nông dân.

Hợp đồng “bẫy” nông dân

Theo Sở NN&PTNT TP.HCM, gần đây, Sở nhận được rất nhiều ý kiến phản ảnh của nông dân nuôi bò sữa về hợp đồng thu mua sữa tươi nguyên liệu của các công ty sữa trên địa bàn thành phố với nhiều bất lợi cho bà con.

Chẳng hạn, Công ty sữa F. có quyền chấm dứt ngay hợp đồng với người nuôi bò sữa nếu họ không tuân thủ bất kỳ điều khoản nào của hợp đồng. Trong khi đó, theo nguyên tắc hợp đồng dân sự thì trước khi chấm dứt hợp đồng phải trao đổi, bàn bạc. Điều này cũng đồng nghĩa với việc nông dân luôn ở thế bị động và thường phải chịu sức ép từ phía doanh nghiệp.

Công ty này còn tự mình quy định quyền hạn là có thể lấy mẫu sữa mang đi kiểm nghiệm bất cứ lúc nào, kể cả lúc không có mặt của bên giao sữa. Điều này sẽ tạo ra sự không minh bạch và gây nhiều tranh cãi giữa hai bên.

Trong hợp đồng của Công ty sữa V. thì tại khoản 2.1 quy định chỉ mua sữa những con bò không mắc các bệnh truyền nhiễm hoặc các bệnh khác vì sợ ảnh hưởng đến chất lượng sữa.

Về việc này, Sở NN&PTNT TP.HCM cho rằng, việc xác định các loại bệnh của bò thuộc về trách nhiệm của các cơ quan chuyên ngành công bố chứ không thể dựa trên cảm tính của công ty V.

Ngoài ra, công ty này còn bắt buộc nông dân phải đựng sữa trong các thùng do công ty cung cấp. Công ty cũng có thể không thu mua sữa khi thấy có “vấn đề bất lợi” gây ảnh hưởng đến việc tiêu thụ sữa từ nguồn nguyên liệu sữa tươi mà không đưa ra được thế nào là “vấn đề bất lợi” để nông dân biết hoặc có quyền không thu mua lượng sữa vượt mức mà nông dân đã đăng ký (nếu mua thì mua giá thấp).

Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Phước Trung đánh giá, các quy định trong hợp đồng thu mua của các công ty F. và V. định nghĩa dài dòng, khó hiểu, đưa ra nhiều điều kiện bất lợi cho nông dân. Do đó, trong thời gian tới, Sở sẽ đại diện cho nông dân đàm phán lại hợp đồng, yêu cầu các công ty phải chỉnh sửa, bổ sung những điều khoản theo hướng có lợi cho nông dân.

Hộ nào cũng lỗ

Theo kết quả khảo sát của Ban Kinh tế - Hội Nông dân TP.HCM, với giá thu mua sữa trên dưới 7.000 đ/kg thì hộ chăn nuôi bò sữa ở quy mô nào cũng bị lỗ mà chịu ảnh hưởng nhất là các hộ có từ 5-10 con bò sữa.

Vì hiện nay giá thức ăn chăn nuôi tăng rất mạnh, như giá cám đã tăng từ 115.000 đ/bao 25 kg lên 145.000 đ, hèm bia tăng 7.000 đ/kg, xác mì tăng 50%, cỏ từ 400 đ/kg lên 1.000 đ/kg… nhưng giá sữa chỉ mới tăng 250 đồng/kg.

Theo tính toán của Hội thì giá thu mua sữa phải từ 8.000 - 9.000 đ/kg thì người nuôi bò sữa mới có lãi chút ít.

Ông Nguyễn Văn Tủi - chuyên viên Hội Nông dân TP.HCM cho biết, các công ty thu mua sữa đã dành rất nhiều lợi nhuận cho các trạm trung chuyển sữa. Cụ thể các trạm trung chuyển đang có mức lời 300 đồng/kg sữa. Do đó, ông đề nghị các công ty sữa, các trạm trung chuyển phải chia sẻ phần lợi nhuận này cho nông dân.

Minh Phương