Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Những vấn đề 'nóng bỏng' nhất trước thời khắc quyết định vận mệnh nước Mỹ

Khi các chính trị gia đang thực hiện những nỗ lực cuối cùng để "quyến rũ" cử tri trước cuộc bầu cử giữa kỳ quan trọng đóng vai trò định hình nước Mỹ, một loạt các vấn đề đa dạng và sâu rộng đã chi phối các cuộc thảo luận trên khắp nước Mỹ.

Đảng Cộng hòa, những người đang tìm cách giành lại quyền kiểm soát Quốc hội từ các đối thủ Đảng Dân chủ đang nhấn mạnh vào tình trạng nền kinh tế Mỹ trong bối cảnh suy thoái tài chính toàn cầu và chi phí sinh hoạt tăng.

Trong khi đó, các đảng viên đảng Dân chủ đang tập trung vào quyền phá thai, tương lai của nền dân chủ và bầu cử công bằng.

Cuộc bầu cử ngày 8/11 được cho là sẽ có ảnh hưởng to lớn đến phần còn lại của nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden. Ở đây, Al Jazeera đã liệt kê các vấn đề chính đang trở thành tâm điểm trong cuộc bầu cử này.

Nền kinh tế

Năm nay đảng Cộng hòa đã thúc đẩy nền kinh tế trở thành vấn đề trọng tâm trong cuộc bầu cử giữa kỳ và thường cáo buộc Tổng thống Biden đang tìm cách đánh lạc hướng sự chú ý của công chúng liên quan đến vấn đề lạm phát tăng vọt.

Mặc dù giá xăng dầu ở Mỹ đã giảm trong tháng 8, giá tiêu dùng vẫn tăng 8,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đảng Dân chủ cho rằng, lạm phát có liên quan đến các sự kiện toàn cầu, chẳng hạn như cuộc chiến ở Ukraine và các vấn đề về chuỗi cung ứng liên quan đến đại dịch Covid-19, thì đảng Cộng hòa cho rằng chi tiêu của chính phủ, vốn đã tăng nhanh dưới thời Biden, chính là nguyên nhân.

“Lạm phát đang đè bẹp người Mỹ, và nó làm tổn thương những người dễ bị tổn thương nhất một cách không công bằng. Nó khiến các nhu cầu thiết yếu hàng ngày như hàng hóa đắt hơn, làm tổn thương các doanh nghiệp nhỏ và những người cao niên, những người dựa vào An sinh Xã hội và cần từng xu cuối cùng", ông Mehmet Oz, một ứng cử viên Thượng viện của Đảng Cộng hòa đang tranh cử tại bang Pennsylvania viết trên Twitter vào ngày 20/9.

Quyền phá thai

Trong các cuộc tranh cử trên toàn quốc, đảng Dân chủ đang ưu tiên vấn đề về quyền phá thai. Họ coi cuộc bầu cử như một cuộc "trưng cầu dân ý" về quyền sinh sản.

Kể từ khi đảo ngược phán quyết Roe v Wade năm 1973 của Tòa án Tối cao vào tháng 6, nhiều bang bảo thủ của Mỹ đã thông qua luật hạn chế phá thai, thậm chí cả lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn.

Đáp lại, các đảng viên Dân chủ đã cố gắng thông qua luật liên bang để bảo vệ quyền phá thai, nhưng hiện tại, họ không có đủ số phiếu trong Thượng viện khi theo quy định, họ cần có đủ 60 phiếu ủng hộ (trên 100 thành viên Thượng viện) để thông qua một luật lớn.

Trước thềm bầu cử giữa kỳ, Tổng thống Biden và các đảng viên Đảng Dân chủ hàng đầu khác đã hứa sẽ thúc đẩy việc thông qua quyền phá thai nếu giữ được Hạ viện và giành được đa số ghế tại Thượng viện.

“Tháng 11 này: Quyền tiếp cận phá thai sẽ được thực hiện trên lá phiếu. Quyền tự do của phụ nữ sẽ nằm trên lá phiếu. Tương lai về quyền sinh sản của phụ nữ sẽ nằm trên lá phiếu”, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Maggie Hassan, người đang tìm cách tái tranh cử ở New Hampshire viết trên Twitter hôm 17/9.

Nhập cư

Với số lượng kỷ lục người di cư và người xin tị nạn vượt qua biên giới phía nam trong năm nay, đảng Cộng hòa đang biến sự phản đối các chính sách nhập cư của chính quyền Biden thành lợi thế chính trị trước cuộc bầu cử.

Đảng Cộng hòa đã đổ lỗi cho chính quyền Biden - vốn đã đảo ngược một số chính sách chống nhập cư của người tiền nhiệm Donald Trump - về vấn đề nhập cư và nhấn mạnh rằng chính quyền của ông Biden đang không đảm bảo được biên giới.

Gần đây nhất, các thống đốc đảng Cộng hòa ở Texas, Arizona và Florida đã gây chú ý trên toàn quốc bằng cách trả tiền để vận chuyển người di cư đến các thành phố phía bắc theo khuynh hướng dân chủ.

Các nhóm bảo vệ quyền của người di cư, các nhà lập pháp Dân chủ và Nhà Trắng đã lên án hành động này là "tàn nhẫn", nhằm mục đích kéo phiếu bầu.

Nền dân chủ

Các đảng viên Dân chủ đã gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng, đảng Cộng hòa thời cựu Tổng thống Donald Trump đang ngày càng trở nên độc tài, hay thậm chí Tổng thống Joe Biden còn mô tả là "bán phát xít".

Các ứng cử viên Dân chủ hiện đang lập luận rằng, việc đảng Cộng hòa trở lại nắm quyền về cơ bản có thể gây hại cho hệ thống quản lý trong nước.

Với việc ông Trump có khả năng sẽ tiếp tục chạy đua để vào Nhà Trắng năm 2024, các đảng viên Dân chủ nói rằng, việc ngăn chặn đảng Cộng hòa trở lại nắm quyền là cần thiết để bảo vệ nền dân chủ Mỹ.

Đầu tháng này, ông Biden đã cảnh báo rằng những người ủng hộ cực hữu của cựu Tổng thống Trump “đại diện cho một chủ nghĩa cực đoan đe dọa chính nền cộng hòa của chúng ta”.

Các vấn đề khác

Giáo dục: Đảng Cộng hòa tỏ ra thận trọng với các cuộc thảo luận về chủng tộc, tình dục và bản dạng giới trong trường học - muốn phụ huynh kiểm soát nhiều hơn những gì trẻ em được dạy. Đảng Dân chủ bác bỏ luận điệu của Đảng Cộng hòa cho rằng đây là một sự thúc đẩy kiểm duyệt đặc biệt gây hại cho học sinh/sinh viên LGBT.

Khí hậu: Các đảng viên Dân chủ, đặc biệt là những người thuộc cánh tiến bộ của đảng, nói rằng giảm thiểu khủng hoảng khí hậu là một trong những ưu tiên cấp bách nhất của họ và muốn mở rộng luật gần đây được Tổng thống Biden ký nhằm thúc đẩy năng lượng xanh và ô tô điện.

An toàn công cộng: Mỹ đã chứng kiến sự gia tăng của các vụ giết người và tội phạm bạo lực vào năm 2020 và 2021 - một xu hướng mà những người bảo thủ đổ lỗi cho những người theo chủ nghĩa tự do và tiến bộ.

Trong khi đó, Tổng thống Biden đã bác bỏ những lời kêu gọi “hạ bệ cảnh sát” dấy lên sau cuộc biểu tình đòi công lý cho người da màu George Floyd vào năm 2020. Tuy nhiên, nhiều đảng viên đảng Cộng hòa cáo buộc các đối thủ đảng Dân chủ tạo điều kiện cho tội phạm.

Kiểm soát súng: Do Mỹ thường xuyên chứng kiến các vụ xả súng hàng loạt, đảng Dân chủ đang thúc đẩy các biện pháp hạn chế súng chặt chẽ hơn, bao gồm cả lệnh cấm vũ khí tấn công. Đồng thời, đảng Cộng hòa tuyên bố sẽ bảo vệ quyền tiếp cận súng và Tu chính án thứ hai của Hiến pháp Mỹ, cho phép mang vũ khí.