Bầu cử Mỹ: Điều gì xảy ra nếu cả ông Trump lẫn ông Biden không đạt đủ phiếu đắc cử?

Biểu tình bên ngoài Tòa án Tối cao Mỹ khi cuộc bầu cử năm 2000 dẫn đến tranh cãi về phiếu bầu ở bang Florida.

Trả lời phỏng vấn trên CNN gần đây, cựu Phó Tổng thống Mỹ Al Gore không tin rằng sự kiện bầu cử năm 2000 có thể lặp lại một lần nữa.

“Tôi không dám nói trước đâu, bởi không biết cuộc bầu cử sắp tới sẽ như thế nào, nhưng tôi có niềm tin rằng đại đa số người dân Mỹ, kể cả người ủng hộ đảng Cộng hòa, những người đã dõi theo Tổng thống Donald Trump suốt 4 năm qua, có thể đi đến kết luận rằng chúng ta cần một tổng thống tốt hơn”, ông AL Gore nói với CNN, dự đoán một chiến thắng dễ dàng cho ứng viên Joe Biden.

Cuộc bầu cử năm 2000 là một trong những cuộc bầu cử gây tranh cãi lớn nhất ở Mỹ. Ở thời điểm đó, truyền thông Mỹ cũng đăng tải kết quả các cuộc thăm dò dự đoán ứng viên đảng Dân chủ sẽ thắng vang dội.

Năm đó, Al Gore, Phó Tổng thống Mỹ dưới thời Bill Clinton, đại diện cho đảng Dân chủ ra tranh cử. Đại diện của đảng Cộng hòa ra tranh cử là George W. Bush.

Ông Bush thua đối thủ khoảng 540.000 phiếu phổ thông và không ai trong 2 ứng viên đạt đủ 270 phiếu đại cử tri, nếu chưa tính số phiếu đại cử tri của bang Florida. Sau cuộc kiểm phiếu sơ bộ ở Florida, ông Bush chỉ hơn ông Al Gore 327 phiếu, trong tổng số 6 triệu lá phiếu bầu ở bang này.

Đội ngũ tranh cử của ông Bush ngay lập tức lên tiếng, kêu gọi đối thủ chấp nhận thua cuộc. Đội ngũ tranh cử của ông Al Gore đáp trả: “Đây mới chỉ là sự bắt đầu”.

Không chấp nhận kết quả này, đội ngũ tranh cử của ông Al Gore yêu cầu kiểm phiếu lại. Đội ngũ tranh cử của ông Al Gore khi đó lo ngại rằng, họ đã mất ít nhất 10.000 phiếu bầu vì những lý do không rõ ràng.

Ứng viên đảng Dân chủ Al Gore bắt tay với ứng viên đảng Cộng hòa Geogre W. Bush trước cuộc tranh luận năm 2000.

Trong khi đó, riêng ở hạt Palm Beach, có 19.120 lá phiếu bị hủy vì không hợp lệ. Đội ngũ tranh cử của ông Bush viện dẫn cuộc bầu cử năm 1996 cũng có 14.872 phiếu bầu ở hạt Palm Beach bị hủy vì không hợp lệ, nhấn mạnh con số trên là bình thường.

Ba tuần sau ngày bầu cử, bang Florida tiếp tục công bố ông Bush chiến thắng với 537 phiếu cách biệt. Đội ngũ tranh cử của ông Al Gore tiếp tục kiện lên tòa án cấp cao nhất của bang.

Tòa án ra phán quyết đồng ý kiểm lại nhóm phiếu bầu không hợp lệ vì có thể có hàng ngàn lá phiếu đã bị máy đếm từ chối do chúng không được đục lỗ hoàn toàn do sai sót của cử tri.

Đến ngày 12.12.2000, 6 ngày trước khi đại cử tri nhóm họp để bỏ phiếu bầu tổng thống, Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết yêu cầu bang Florida ngừng ngay việc kiểm lại phiếu bầu.

Tòa án Tối cao cho rằng, hiến pháp đã bị vi phạm bởi các hạt sử dụng các tiêu chuẩn kiểm phiếu khác nhau. Không còn lựa chọn nào khác, ông Al Gore nhận thua, nêu lý do là vì không muốn đất nước tiếp tục rơi vào cảnh đấu đá đảng phái.

20 năm sau, những mối lo ngại về một bầu cử bất phân thắng bại, thậm chí phải cần đã phán quyết của Tòa án Tối cao, lại đang lặp lại, theo tờ Independent. Cuộc bầu giữa của Tổng thống Trump và đối thủ Joe Biden diễn ra hết sức phức tạp vì tình hình đại dịch Covid-19, việc bổ nhiệm thẩm phán Tòa án Tối cao ngay trước bầu cử, và xu hướng bỏ phiếu qua đường bưu điện lớn chưa từng có.

Cuộc bầu cử năm 2020 được dự báo sẽ rất khó lường.

Đảng Dân chủ muốn kéo dài thời gian nhận phiếu bầu ở một số bang hai ứng viên cạnh tranh quyết liệt. Ngược lại, đảng Cộng hòa cho rằng, ngày 3.11 vẫn nên là ngày cuối cùng tiếp nhận phiếu bầu qua thư, trừ trường hợp đặc biệt.

Tổng thống Donald Trump cũng bày tỏ quan ngại về gian lận phiếu bầu qua đường bưu điện và cuộc bầu cử không nên kéo dài sau ngày 3.11. Ông Trump cũng từ chối chuyển giao quyền lực một cách hòa bình nếu có tranh cãi về kết quả bầu cử. Trong trường hợp có tranh cãi xảy ra, ông Trump nói sẽ đưa vấn đề ra Tòa án Tối cao.

“Chúng ta sẽ chờ xem chuyện gì xảy ra”, ông Trump nói trong cuộc phỏng vấn hồi tháng 9. “Tôi đã phàn nàn rất nhiều về hình thức bầu cử qua thư. Đó là một thảm họa”.

Ông Trump cũng nhắc lại cuộc bầu cử năm 2000, rằng đảng dân chủ có thể sẽ lại tìm cách “gian lận” một lần nữa. Đó là lý do ông Trump thúc đẩy việc lựa chọn thẩm phán Tòa án Tối cao, để lấp chiếc ghế trống thứ 9 trước cuộc bầu cử.

Viện Chính sách chiến lược Úc (ASPI) nhận định, có lý do để lo ngại rằng cuộc bầu cử năm nay có thể đẩy nước Mỹ vào một cuộc khủng hoảng hiến pháp kéo dài, thậm chí có thể dẫn đến bạo lực dân sự.

Cách tốt nhất để viễn cảnh này không xảy ra là ông Trump hoặc ông Biden cần phải giành số phiếu vượt trội trước đối thủ, đặc biệt là tại các bang chiến trường quyết định.