Bộ luật hình sự 2015: Một tội hai mức án tù

Ngày 28.6, một số Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư đã tiến hành họp tại địa phương để bỏ phiếu quyết định lùi thời hạn thi hành Bộ luật hình sự năm 2015 (Bộ LHS) từ ngày 1.7.2016 sang ngày 1.1.2017 để sửa chữa những sai sót.

Bộ luật hình sự năm 2015 được kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII thông qua nay phải xin hoãn thời gian thi hành. Ảnh: Zing

Đánh giá về sự việc khá hy hữu này, ông Trần Ngọc Vinh - Phó trưởng Đoàn ĐBQH Hải Phòng khóa XIII cho biết, sáng 28.6, Đoàn ĐBQH Hải Phòng đã bỏ phiếu xong, hòm phiếu được niêm phong và chuyển lên tòa nhà Quốc hội để tiến hành kiểm phiếu. Ông Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) cho biết, chiều 28.6, Đoàn ĐBQH TP.HCM sẽ tiến hành họp và bỏ phiếu về vấn đề trên...

Trao đổi với Dân Việt, ông Nguyễn Đình Quyền - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội khóa XIII cho biết, hơn 90 lỗi trong Bộ luật hình sự năm 2015 chủ yếu là lỗi kỹ thuật, nhưng kỹ thuật lại liên quan đến chính sách hình sự nên cần phải điều chỉnh cho phù hợp.

"Bộ luật hình sự năm 2015 được làm vội, trong khi các quy định phải mang tính định lượng, chứ không chung chung. Khi phải làm luật một cách chi tiết và có định lượng, cộng với thời gian chuẩn bị ngắn nên sơ suất là khó tránh khỏi" - ông Quyền bày tỏ.

Theo ông Nguyễn Đình Quyền, dự thảo Bộ luật hình sự sau khi lấy ý kiến nhân dân, Ban soạn thảo tiến hành rà soát tiếp thu để chỉnh lý. Chính vì thế cần phải đọc kỹ để cân đối lại các điều, khoản, các tiết, các khung hình phạt.

“Bộ luật hình sự là một trong những bộ luật khó nhất, nó có cấu thành cơ bản, có cấu thành giảm nhẹ, cấu thành tăng nặng... chỉ người có chuyên môn giỏi mới làm được, nếu không nắm vững vấn đề thì khi làm sẽ bị chệch”, ông Quyền phân tích.

Nhìn nhận về vấn đề này ông Lê Văn Cuông, nguyên ĐBQH tỉnh Thanh Hóa khóa XI, XII cho rằng, việc làm luật rất quan trọng, bởi nó điều chỉnh các mối quan hệ xã hội. Nếu làm không chuẩn xác sẽ ảnh hưởng đến toàn xã hội.

"Những người làm luật phải rất chuyên nghiệp, quá trình làm phải rất thận trọng, không được chủ quan, biết lắng nghe để tiếp thu những ý kiến đóng góp đúng đắn" - ông Cuông nói.

Theo ông Cuông, Bộ luật hình sự năm 2015 được đề xuất lùi thời hiệu thi hành trong bối cảnh Quốc hội khóa XIII sắp hết nhiệm kỳ còn Quốc hội khóa XIV vừa được bầu là trường hợp chưa từng có trong tiền lệ.

"Nếu cứ để Bộ luật hình sự năm 2015 có hiệu lực thi hành từ 1.7 tới đây mà không sửa sai thì rất nguy hiểm. Tôi nghĩ nếu chỉ sai sót về mặt kỹ thuật thì không quá quan trọng, bởi với những sai sót đó, thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ban soạn thảo Bộ luật hoàn toàn có thể điều chỉnh. Tôi cho rằng vấn đề ở đây là sai sót trong chính sách của Bộ luật chứ không phải là lỗi kỹ thuật nên mới phải xin lùi thời gian thi hành để Quốc hội chỉnh sửa" - ông Cuông bày tỏ.

Cũng theo nhận định của ông Cuông, trong quá trình thảo luận, có ý kiến của ĐBQH cho rằng chất lượng của Bộ luật hình sự chưa đảm bảo, cần có thêm thời gian để nghiên cứu, thảo luận góp ý thêm để Bộ luật đạt chất lượng mới thông qua.

"Tuy nhiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ban soạn thảo có lẽ đã chủ quan và cho rằng không có vấn đề gì lớn. Tôi nghĩ phải chăng đây cũng là do ảnh hưởng một phần của bệnh thành tích (?). Khi xây dựng  luật, nhất là với Bộ LHS mà không có sự thận trọng nhất định, chúng ta sẽ phải trả giá. Việc xin lùi thời gian thi hành để sửa chữa một Bộ luật vừa được thông qua sẽ làm ảnh hưởng lớn đến uy tín của Quốc hội" - ông Cuông nhấn mạnh.

Trước đó, trao đổi với báo chí, luật sư Vũ Xuân Hoằng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết đã phát hiện có một số lỗi nghiêm trọng trong Bộ luật hình sự 2015, trong đó đáng kể là chuyện một tội nhưng có 2 mức án tù.

Cụ thể, tại Điều 249 BLHS năm 2015 (tội tàng trữ trái phép chất ma túy), điểm h khoản 2 quy định trùng lắp về trọng lượng ma túy với điểm c khoản 3 là “lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có khối lượng từ 25 kg đến dưới 75 kg”. Như vậy, gặp trường hợp người phạm tội tàng trữ trái phép từ 25 kg đến dưới 75 kg lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca thì các cơ quan tố tụng sẽ không biết xử lý theo khoản 2 (mức án từ từ 5 năm tù đến 10 năm tù) hay khoản 3 (mức án từ 10 năm tù đến 15 năm tù).