Bộ trưởng Bộ Nội vụ: Quyết tâm "công phá" tâm lý sợ sai của cán bộ

Chiều 31/5, báo cáo giải trình những vấn đề mà đại biểu quan tâm liên quan đến lĩnh vực nội vụ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức né tránh, thiếu trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ đã "làm nóng" nghị trường trong phiên thảo luận.

4 nguyên nhân khiến cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm

Bộ trưởng Bộ Nội vụ khẳng định, hiện trạng cán bộ, công chức né tránh, thiếu trách nhiệm, sợ sai không chỉ diễn ra đơn lẻ mà diễn ra ở nhiều địa phương, cả một số bộ, ngành Trung ương, trong một bộ phận công chức, trong các hoạt động kinh tế - xã hội. Trong đó, thể hiện rõ nhất là trên lĩnh vực đầu tư công, quản lý đất đai, bất động sản, mua sắm trang thiết bị khu vực công, thủ tục hành chính đầu tư cho phát triển doanh nghiệp, cung ứng các dịch vụ trực tiếp liên quan đến người dân và doanh nghiệp...

Tình trạng này đã làm chậm trễ và trì trệ hoạt động công vụ, bào mòn và làm suy giảm niềm tin của người dân và doanh nghiệp đối với cơ quan nhà nước, cản trở động lực và nguồn lực phát triển, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống xã hội, nhất là về mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhất là trong bối cảnh đất nước rất khó khăn hiện nay.

"Hôm nay các đại biểu đã nói rất sâu sắc về vấn đề này", Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhận định và cho biết, có bốn nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng trên.

Thứ nhất, về nhận thức, ý thức trách nhiệm, năng lực chuyên môn của một bộ phận cán bộ, công chức hạn chế.

Thứ hai, vai trò trách nhiệm và sự nêu gương của một số người đứng đầu đơn vị, cơ quan, đơn vị, địa phương chưa được phát huy một cách nghiêm túc, nhất là trong bối cảnh đất nước đang khó khăn như hiện nay.

Thứ ba về quản lý chính sách về quản lý kinh tế, xã hội có mặt còn bất cập, chồng chéo hoặc có vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn nhưng chậm được sửa đổi, bổ sung.

Quy chế, cơ chế phối hợp giữa các Bộ với các địa phương có những mặt chưa kịp thời, đồng bộ, thống nhất.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, mặc dù thời gian qua Quốc hội, Chính phủ đã dành rất nhiều thời gian quan tâm cho việc xây dựng hệ thống thể chế này nhưng vẫn còn rất nhiều khó khăn.

Về kỷ cương, kỷ luật, theo bà Trà, hiện đang được siết chặt lại, phòng chống tham nhũng, tiêu cực đang được đẩy mạnh để làm sạch Đảng và hệ thống chính trị.

"Hàng loạt cán bộ, công chức bị kỷ luật, khởi tố, truy tố do những sai phạm nghiêm trọng dẫn đến tâm lý một bộ phận cán bộ, công chức sợ sai, sợ trách nhiệm. Việc này chúng ta phải nói rất thẳng thắn như vậy", bà Trà phát biểu.

Chấn chỉnh tư tưởng "không làm thì không sai"

Tuy nhiên, nữ Bộ trưởng khẳng định, dù vì bất kỳ nguyên nhân nào cũng phải thống nhất hiện trạng này là vi phạm, sai phạm các quy định của Đảng và pháp luật của nhà nước, là biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, cần nghiêm khắc phê phán, triệt tiêu và thể hiện tinh thần quyết liệt về vấn đề này.

Bà Trà cho hay, dù trong bố cảnh khó khăn nhưng kết quả trên một số lĩnh vực như đầu tư công, tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư của một số địa phương rất tốt. Điều này chứng tỏ vẫn với cơ chế, thể chế đó, nhiều nơi vẫn rất quyết tâm và làm tốt, vẫn năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm. Vì vậy, không thể đổ lỗi tất cả cho cơ chế, thể chế là khó khăn, rào cản.

Một trong những nhiệm vụ, giải pháp, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ là phải thay đổi, chấn chỉnh nhận thức của một bộ phận cán bộ, công chức có tư tưởng "không làm thì không sai", đây chính là dấu hiệu tự diễn biến, cản trở nghiêm trọng sự phát triển. Đồng thời, cần khơi dậy lòng tự trọng, ý thức trách nhiệm, ý thức phục vụ nhân dân của cán bộ, công chức.

Bà Trà cho biết, hiện Bộ Nội vụ đã lấy ý kiến các bộ, ngành, lấy ý kiến chuyên, gia, lấy ý kiến 63 tỉnh thành, ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp về Nghị định khuyến khích bảo vệ cán bộ, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm về lợi ích chung. Tuy nhiên, do vướng về mặt pháp lý, thẩm quyền nên đã báo cáo Ban cán sự Đảng Chính phủ để báo cáo cấp thẩm quyền. Nếu cần thiết báo cáo với Quốc hội để ban hành nghị quyết thí điểm nhằm bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm năng động, sáng tạo.

Bà Trà cho biết, Bộ Nội vụ đã tham mưu cho cấp có thẩm quyền lộ trình cải cách chính sách tiền lương và đảm thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức.

Xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong thực thi công vụ. Huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc một cách đồng bộ để thực hiện các giải pháp với ý thức trách nhiệm cao nhất, quyết tâm "công phá" tâm lý, sợ sai, sợ trách nhiệm và không làm trong thực thi công vụ.