Bộ trưởng Lê Minh Hoan vào Bình Thuận tìm đầu ra cho trái thanh long

Hội nghị tìm đầu ra cho thanh long

Tham dự hội nghị có ông Nguyễn Hoài Anh, Chủ tịch HĐND tỉnh; ông Lê Tuấn Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận cũng nhiều sở ban ngành và các doanh nghiệp sản xuất, chế biến, tiêu thụ thanh long trên địa bàn tỉnh Bình Thuận;  đại diện tỉnh Tiền Giang, Long An cùng các doanh nghiệp...

Tại hội nghị, ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ NNPTNT gợi ý, trước tình hình khó khăn trong xuất khẩu thanh long như hiện nay, các đại biểu cần nêu và hỏi về cách tiếp cận thị trường; làm sao để hạn chế rủi ro về thị trường và nếu chúng ta đồng tâm hiệp lực sẽ thành công…

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt ( Bộ NNPTNT) cho biết, trong năm 2021, cả nước có trên 64.000 ha thanh long, sản lượng 1.386.000 tấn; 3 tỉnh sản xuất thanh long chính là Bình Thuận, Long An và Tiền Giang. 

Những tháng đầu năm 2022, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 giá thanh long trong nước giảm sâu, chỉ còn 2.000-3.000 đồng/kg.

Cũng theo ông Tùng, hiện nay Trung Quốc tiếp tục kiểm soát chặt chẽ dịch Covid-19, nên thông quan hàng hóa qua cửa khẩu chậm. Chi phí vận chuyển đường bộ và đường biển tăng mạnh, làm tăng giá thành khi xuất khẩu, giảm lợi nhuận của doanh nghiệp xuất khẩu cũng như nông dân sản xuất thanh long. 

Thực tế chỉ có những vùng, những đơn vị nào liên kết sản xuất, tiêu thụ tốt thì mới tiêu thụ ổn định. 

Trong quý I/2022, ước sản lượng thanh long các tỉnh trồng lớn phía Nam khoảng 247.000 tấn, trong đó tháng 2 khoảng 67.000 tấn và tháng 3 khoảng 63.000 tấn. Hiện nay, một số nông dân đã tạm dừng sản xuất rải vụ thanh long để tránh rủi ro...

Theo ông Mai Kiều, Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bình Thuận, toàn tỉnh có gần 34.000 ha thanh long, sản lượng đạt 700.000 tấn/năm. Trong đó có gần 14.000 ha thanh long đạt tiêu chuẩn VietGAP và khoảng 335 ha thanh long được cấp giấy chứng nhận GlobalGAP. 

Cây thanh long được xác định là cây lợi thế và đặc sản của tỉnh Bình Thuận. Tỉnh đã đề nghị Cục Bảo vệ thực vật cấp được 396 mã số vùng trồng và 268 mã số cơ sở đóng gói xuất sang thị trường Trung Quốc và các thị trường khác.

Cũng theo vị lãnh đạo này, hiện nay, tình hình thông quan qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc rất khó khăn vì ảnh hưởng của dịch Covid-19. 

Do đó, giá thanh long đang giảm sâu bởi các doanh nghiệp chỉ thu mua cầm chừng. Giá mua thanh long ruột trắng tại vườn xuống thấp...

Tại hội nghị, một số doanh nghiệp, HTX sản xuất, xuất khẩu thanh long trong tỉnh Bình Thuận cũng nêu những trăn trở trong quá trình sản xuất, tiêu thụ, chế biến thanh long. 

Từ đó, đặt ra bài toán về thị trường tiêu thụ hiện nay do chi phí vận chuyển tăng cao, cung vượt cầu…

Các đại biểu đề xuất nhiều giải pháp để giải quyết bài toán tiêu thụ thanh long hiện nay cũng như hướng tới phát triển bền vững trong thời gian tới. Theo đó, để giải quyết vấn đề trước mắt, các đại biểu cho rằng, Bộ NNPTNT cùng Bộ Công Thương, các đơn vị liên quan cần đàm phán với phía Trung Quốc sớm thông quan cửa khẩu để đẩy mạnh tiêu thụ thanh long cho bà con nông dân.

Bộ cũng cần có kế hoạch, xây dựng phương án lựa chọn phương thức xuất hàng chính ngạch qua đường biển, đường sắt nhằm giảm ách tắc tại đường bộ.

Phải đưa cây thanh long vào nhóm cây chủ lực quốc gia 

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang Phạm Văn Trọng, để giúp người nông dân tiêu thụ được nông sản cần có sự hỗ trợ, kết nối từ Trung ương, các bộ, ngành liên quan về nhận định tình hình, dự báo thị trường đến việc hoạch định chính sách, cơ chế hướng dẫn, bộ tiêu chí sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường…

Ông Lê Tuấn Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận cũng đề xuất Bộ NNPTNT cần đưa cây thanh long vào nhóm cây chủ lực quốc gia, từ đó có chiến lược, chính sách phát triển bền vững cũng như chiến lược quảng bá trái thanh long trong và ngoài nước.

Đồng thời, xây dựng chiến lược đánh giá tiềm năng, nhu cầu tiêu thụ thanh long trên cơ sở nghiên cứu khoa học, đảm bảo nguyên tắc cung cầu để các địa phương có cơ sở quy hoạch, phát triển. 

Bên cạnh đó, chỉ đạo các cơ quan chức năng cập nhật thông tin, chính sách tiêu thụ ở các nước để kịp thời phổ biến đến địa phương; định hướng tăng cường công tác chế biến, giải quyết tình trạng ứ đọng hàng khi gặp khó khăn khi tiêu thụ; đầu tư kho lạnh tại các cửa khẩu để lưu trữ hàng bị ùn ứ tại cửa khẩu…

Kết luận hội nghị, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “Chúng ta cần phải thay đổi tư duy tiếp cận, tổ chức lại sản xuất thanh long và tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Mọi sự thay đổi đều khó khăn nhưng không thay đổi còn khó khăn hơn nữa trong bối cảnh tình hình như hiện nay”.

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, để phát triển bền vững, các địa phương phải tổ chức lại sản xuất thanh long bắt đầu từ cấp xã theo hướng hiểu rõ về sản xuất đến nắm rõ nhu cầu thị trường, hiểu rõ từng thị trường, đối tác và đối tượng cạnh tranh. 

Bên cạnh đó, các địa phương phải thống kê, nắm chắc diện tích, số lượng người dân sản xuất thanh long, từ đó tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người nông dân, các đơn vị, doanh nghiệp tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ, tránh tình trạng “mạnh ai nấy làm” theo kiểu manh mún, nhỏ lẻ, tự phát; từng bước nâng cao giá trị trái thanh long; từ đó chuyển đổi từ xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch.

"Thanh long là câu chuyện điển hình nhưng chúng ta còn nhiều nông sản khác cũng đang nằm trong thách thức vô cùng lớn từ thị trường bên ngoài cũng như thách thức bên trong sản xuất, liên kết, hợp tác. Vì vậy các địa phương, các ngành hàng cần xây dựng hệ sinh thái riêng trên từng ngành hàng, từng loại nông sản...", ông Lê Minh Hoan nói.