Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên lập đoàn kiểm tra giải quyết tình trạng ùn ứ hàng hóa

Tại cuộc họp Chính phủ mới đây, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, số liệu từ Sở Công Thương các tỉnh biên giới phía Bắc cho thấy, tổng số phương tiện đang chờ tại các cửa khẩu biên giới Việt Nam – Trung Quốc đến sáng ngày 25/12/2021 là 5.759 xe.

Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, từ ngày 25/11/2021 đến ngày 21/12/2021, phía Trung Quốc tăng cường kiểm soát dịch bệnh tại các cửa khẩu Lào Cai, Lạng Sơn nên nhiều doanh nghiệp đưa hàng về Móng Cái để thông quan, dẫn đến nhu cầu thông quan tăng đột biến. Tổng lượng xe còn tồn ở thành phố Móng Cái tính đến sáng ngày 25/12/2021 là 1.555 xe. Hiện nay, các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã tạm ngừng hoạt động xuất nhập khẩu, trao đổi hàng hóa.

Trong khi đó, tổng lượng xe tồn tại 3 cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma của tỉnh Lạng Sơn đến sáng ngày 25/12/2021 là 4.204 xe, giảm 125 xe so với 4.329 xe tồn tại thời điểm sáng ngày 24/12/2021. Tỉnh Lào Cai không có xe tồn, tuy nhiên cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành tạm dừng thông quan hiện chưa xác định ngày mở cửa lại.

"Có thể thấy nguyên nhân trực tiếp và chủ yếu dẫn đến hiện tượng ùn tắc hàng hóa là do Trung Quốc dừng hoàn toàn hoạt động thông quan tại gần như tất cả các cửa khẩu, trong đó có những cửa khẩu quan trọng, lượng hàng hóa xuất khẩu bình thường rất lớn như Kim Thành (Lào Cai), Tân Thanh (Lạng Sơn) và Móng Cái (Quảng Ninh). Với các cửa khẩu còn tạm thời mở cửa (như Hữu Nghị, Chi Ma), quy trình giao nhận hàng hóa được xiết rất chặt để kiểm soát nguy cơ dịch bệnh, dẫn đến ùn tắc trên diện rộng" lãnh đạo Bộ Công Thương nêu.

Mới đây nhất, ngày 11/12/2021, Trung Quốc ra Công điện số 14/2021 gửi các Bộ, ngành và địa phương về việc tăng cường công tác phòng chống dịch Covid-19 tại các cửa khẩu.

Thông tin về những giải pháp tháo gỡ tình trạng trên, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, Bộ Công Thương không chỉ có công thư mà có cả công hàm, giao thiệp trực tiếp với phía Trung Quốc.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Công Thương cũng chỉ ra "tử huyệt" của nông sản Việt Nam là phần lớn xuất khẩu theo tiểu ngạch, không theo quy hoạch, không đạt tiêu chí, tiêu chuẩn để xuất chính ngạch. Không những vậy, khi trên biên giới đã ách tắc, chúng ta không những không dừng mà vẫn cứ đưa xe lên, vượt quá công suất thông quan.

Bên cạnh các giải pháp mà Bộ Công Thương nêu tại cuộc họp, Bộ trưởng cho rằng, các địa phương cần coi việc tiêu thụ nông sản không phải là "giải cứu" mà là trách nhiệm của mình. Đề nghị các địa phương hiệp hội, doanh nghiệp khẩn trương chuyển đổi phương thức sản xuất theo quy hoạch, phải có kế hoạch; đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn, quy chuẩn truy xuất hàng hóa tránh ngẫu hứng.

Các địa phương có cửa khẩu cần thông tin kịp thời từng ngày, thậm chí có thể từng giờ về tình hình ùn ứ để các địa phương điều tiết, tạo điều kiện cho lái xe nghỉ ngơi, hình thành kho tạm trữ. Các ngành chức năng tạo điều kiện thông thoáng trong lưu thông, vận chuyển hàng hóa nông sản.

Theo Bộ trưởng, Chính phủ chỉ đạo các B ngành, địa phương cần tuân thủ quy luật kinh tế thị trường, tuân thủ tín hiệu thị trường. Các bộ ngành địa phương phối hợp nhuần nhuyễn hơn trong việc thông tin, tiếp cận thông tin, tránh đổ lỗi mà cần có những nhìn nhận đánh giá khách quan.

Ngay sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đã chỉ đạo thành lập đoàn công tác do Thứ trưởng Trần Quốc Khánh làm trưởng đoàn đến thực địa tại các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai nhằm xử lý tình trạng ùn ứ nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc đã kéo dài ngày.