Bốn “nút thắt” của ngành thức ăn chăn nuôi

Chi phí TACN chiếm 60-70%

Theo ông Đoàn Xuân Trúc - Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, ngành chăn nuôi Việt Nam đang chịu ảnh hưởng khá lớn từ thức ăn chăn nuôi, bởi thức ăn chăn nuôi chiếm 60-70% giá thành sản phẩm. Do đó, nếu không hạ thấp giá thành, ngành chăn nuôi khó có thể cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập hiện nay. “Ở nước ta do thời gian khấu hao thiết bị khá ngắn, thường chỉ 5 năm kèm theo các chi phí khuyến mãi, chiết khấu… nên giá sản phẩm khi đến tay người chăn nuôi đã “đội” lên cao”- ông Trúc phân tích. 

Trong khi đó, TS Nguyễn Thanh Sơn, Viện trưởng Viện Chăn nuôi quốc gia cho rằng, ngành chăn nuôi Việt Nam đang tồn tại 4 “nút thắt” lớn cần tháo gỡ, bao gồm năng suất chất lượng giống vật nuôi, thức ăn chăn nuôi, hệ thống tổ chức sản xuất của ngành và công tác quản lý nhà nước. 

Từ đầu năm đến nay nước ta đã nhập khẩu  4,14 triệu tấn ngô. Ảnh: TBKTSG

Riêng về thức ăn chăn nuôi, TS Sơn nhận định, việc thiếu công cụ giám sát, thống kê sản lượng sản xuất của các doanh nghiệp thức ăn chăn nuôi khiến cho hiện tượng neo giá, làm giá trong ngành này khó kiểm soát. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng chưa kiểm soát được các tiêu chuẩn, chất lượng dẫn đến tình trạng một số nhà sản xuất đưa chất cấm vào thức ăn. 

Theo ý kiến một số chuyên gia, giá thức ăn chăn nuôi của Việt Nam vẫn cao hơn Thái Lan. Do Thái Lan có vùng sản xuất nguyên liệu thức ăn chăn nuôi trong nước lớn nên tiết kiệm được chi phí vận chuyển. Trong khi đó, Việt Nam chủ yếu nhập nguyên liệu thức ăn chăn nuôi từ Mỹ, Argentina, Brazil, gần nhất là Ấn Độ… nên giá thành thức ăn chăn nuôi của Việt Nam cao hơn do chi phí vận chuyển cao. 

Giá TACN Việt Nam gấp 2 lần Mỹ

Theo tính toán của Công ty Cargill, nếu giá 1kg ngô tại Mỹ là 2.600 đồng/kg, khi nhập vào Việt Nam có giá 5.200 đồng/kg; đậu nành 4.500 đồng/kg ở Mỹ, nhập vào Việt Nam có giá là 9.000 đồng/kg. Thêm vào đó một số chi phí vô hình khác như khấu hao thiết bị, khuyến mãi, chiết khấu… cũng chiếm 6-10% giá thành. Do đó, giá sản phẩm đến người chăn nuôi cao hơn dẫn đến các sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam khó cạnh tranh với các nước trong khu vực. 

Ông Nguyễn Văn Giáp - Giám đốc Trung tâm Chính sách và Chiến lược nông nghiệp nông thôn miền Nam cho rằng, trước thực tế khó khăn về nguồn nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi, vốn và chiến lược kinh doanh, các doanh nghiệp trong nước đang đứng trước nguy cơ cạnh tranh không cân xứng với doanh nghiệp nước ngoài. 

Ông Lê Bá Lịch - Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam đề xuất, cần tạo mô hình sản xuất chăn nuôi theo chuỗi sản phẩm, khép kín; tìm ra cơ chế hợp tác sản xuất, phân chia lợi nhuận giữa các khâu trong sản xuất hợp lý. Đồng thời nâng cao hàng rào kỹ thuật bảo vệ sản xuất trong nước, các tiêu chuẩn kỹ thuật này phải được công khai, có sự tham gia xây dựng và kiểm soát của các hội, hiệp hội chuyên ngành.