Cây đa

Ngày nay, khi về các vùng nông thôn, hay thành phố... đâu đó ta vẫn bắt gặp những cổng làng xưa cũ, cổ kính, gợi hồi tưởng về một thời làng lên phố, phảng phát hương lúa, hương cau...

Mỗi khi đến những làng quê trên đất Việt, nhiều du khách lại tự hỏi: tại sao những cây cổ thụ còn ở lại với con người cứ là cây đa, cây si? Đó chẳng phải những cây cho gỗ tốt, cây ăn quả, nhưng cái bóng của nó cứ chở che mát rượi trong ký ức tâm hồn bao người dân Việt Nam.

Ngày 2.6, tỉnh Bến Tre tổ chức lễ đón nhận quyết định của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận hai cây đa cổ thụ tại đình Phước Tuy (xã Phước Tuy, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre) là cây Di sản Việt Nam.

Cây đa cao trên 35m, tán phủ rộng trên 200m và đường kính nơi to nhất của cây khoảng 3m; gắn liền với di tích Điện Trường Bà với tuổi đời ước trên 300 năm. Trong quá trình tồn tại, phần rễ cây được uốn, tạo thành 3 tầng rất lạ mắt.

Chị bạn vừa về quê ra gặp tôi than phiền: Trong quê bây giờ sao ít thấy cái bến nước trước nhà quá! Mà cũng phải thôi. Đường bộ giờ mở khắp nơi, đi lại thuận tiện, muốn đi đâu là chạy xe vèo một cái đã tới, có còn phải xuống ghe, xuống xuồng gì đâu mà cần cái bến nước trước nhà. 

Cứ mùa nước lên, dân làng thấy khúc gỗ nổi lềnh bềnh rồi biến mất nhưng khi dòng nước đứng người ta lại nhìn thấy nó ngược dòng nước trôi về vị trí cũ. Gần 550 năm qua, chưa một lần về sai vị trí.

Những cây này đều có tuổi trên 30 năm và có những giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, sinh học và cảnh quan môi trường.

Hơn 500 năm tồn tại, trải qua các cuộc chiến tranh binh lửa và sự tàn phá của thiên nhiên. Có thể nói, Phước Tích còn giữ gìn gần như nguyên vẹn vẻ đẹp nguyên sơ của đời sống sinh hoạt làng quê Việt với phong cảnh hữu tình, yên ả, với cây đa, bến nước, sân đình… Phước Tích đẹp như một bức tranh cổ về làng quê Việt Nam.

Mỗi độ rằm tháng 7 hàng năm, rặng thị hàng trăm năm tuổi sừng sững bên sườn núi Ngọc, phường Ngọc Xuyên, quận Đồ Sơn (Hải Phòng) bắt đầu vào mùa quả chín, tỏa mùi thơm ngào ngạt.

Cây Trôi đại cổ thụ hàng ngàn năm tuổi ở xã Hợp Thịnh, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc vừa... trút những chiếc lá cuối cùng. Nhưng, không phải vì điều đó mà huyền thoại về cây thiêng bị “chết” theo…