Chiến sự Nga - Ukraine ngày 4/3: Nga giành giật thành phố có nhà máy điện hạt nhân

Thành phố có nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Châu Âu

Cuộc giao tranh diễn ra ác liệt tại Enerhodar, thành phố 50.000 dân trên sông Dnepr, nơi chiếm 1/4 sản lượng điện của cả nước,

Thị trưởng Enerhodar , ông Dmytro Orlov, cho biết, các lực lượng Ukraine đã chiến đấu với lính Nga ở ngoại ô thành phố. Khói lửa dày đặc trên bầu trời. 

Một ngày trước đó, cơ quan năng lượng nguyên tử LHQ lo ngại rằng chiến sự có thể gây hư hỏng với 15 lò phản ứng hạt nhân ở Ukraine. Ông Orlov và công ty năng lượng nguyên tử quốc gia Ukraine thông tin rằng một đoàn xe quân sự đang tiến về phía nhà máy hạt nhân trong thành phố, nơi người ta nghe thấy những phát đạn lớn và tiếng rocket bắn tối qua. 

Phía công ty năng lượng cho biết, nhiều thanh niên mặc đồ thể thao, mang súng trường Kalashnikov đã có mặt trong thành phố, xông vào các toà nhà căn hộ của dân thường. 

Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal đã kêu gọi phương Tây đóng cửa bầu trời phía trên các nhà máy hạt nhân khi chiến sự thêm căng thẳng. “Đây là vấn đề an ninh của cả thế giới” - ông nói. 

Song Mỹ và đồng minh NATO đã từ chối mở vùng cấm bay bởi động thái này có thể khiến quân đội Nga và phương Tây đối đầu.

Cô lập Ukraine khỏi đường biển 

Nga cũng đã tuyên bố giành quyền kiểm soát thành phố phía nam Kherson, một thành phố cảng quan trọng trên Biển Đen với 280.000 dân. Các quan chức Ukraine khẳng định phía Nga đã chiếm giữ các toà nhà chính quyền thành phố, đánh dấu việc thành phố lớn đầu tiên thất thủ sau một tuần chiến sự. 

Quân Nga cũng có vẻ đang tiến từ Kherson tới Mykolaiv, một thành phố lớn khác bên Biển Đen, trung tâm đóng tàu cho phương Tây. Một quan chức quốc phòng Mỹ nói rằng người Nga có thể muốn xây dựng một căn cứ ở Mykolaiv trước khi tấn công đường bộ đến Odessa, thành phố cảng lớn nhất Ukraine, nơi cũng có căn cứ hải quân. 

Trong khi lực lượng bọc thép khổng lồ của Nga đe dọa Kyiv dường như sa lầy bên ngoài thủ đô, các lực lượng Nga đã triển khai sức mạnh hỏa lực vượt trội của họ trong những ngày qua, phóng hàng trăm tên lửa và pháo tấn công vào các địa điểm quân sự  trên khắp đất nước và thu được thành công đáng kể ở miền Nam.

Giao tranh ác liệt tiếp tục diễn ra ở vùng ngoại ô của một cảng chiến lược khác là Mariupol trên Biển Azov. Các quan chức cho biết các trận chiến đã đánh sập hệ thống điện, sưởi và nước của thành phố, cũng như hầu hết các dịch vụ điện thoại. Việc vận chuyển thực phẩm đến thành phố cũng bị cắt giảm.

Đoạn video của Associated Press từ thành phố cảng cho thấy vụ tấn công thắp sáng bầu trời tối đen phía trên những con phố vắng vẻ và các đội y tế điều trị cho dân thường. 

Việc cắt đứt quyền tiếp cận của Ukraine với biển Đen và Biển Azov sẽ giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế của nước này và cho phép Nga xây dựng một hành lang trên bộ tới Crimea nơi Nga đã chiếm giữ vào năm 2014. 

Người Ukraine đã kháng chiến mạnh mẽ, ngăn chặn chiến thắng chóng vánh mà Nga dường như đã mong đợi. Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng cấp cao giấu tên của Mỹ cho biết việc Nga chiếm Crimea đã mang lại cho nước này lợi thế về hậu cần ở khu vực miền nam, với các đường cung cấp ngắn hơn giúp cuộc tấn công suôn sẻ hơn.

Ở phía Bắc, pháo kích vẫn dội lên ở thành phố Chernihiv. Phía Ukraine cho biết ít nhất 33 dân thường đã chết trong cuộc tấn công vào một khu dân cư ở đây. 

Tại Kharkiv, thành phố lớn thứ hai ở Ukraine với 1,4 triệu dân, người dân đang cố chạy loạn. Họ kéo nhau ra ga tàu và lên tàu mà nhiều khi không biết tàu sẽ đi đâu. 

Putin quyết tâm tấn công đến khi đạt được mục đích

Các nhà lãnh đạo Ukraine kêu gọi người dân bảo vệ quê hương bằng cách chặt cây, dựng rào chắn trong các thành phố và tấn công các cột quân địch từ phía sau. Trong những ngày gần đây, chính quyền đã cấp vũ khí cho dân thường và hướng dẫn cách chế bom xăng. 

Trong một video tối qua, Tổng thống Ukraine Zelensky khẳng định người Nga sẽ không yên ở Ukraine, sẽ không có thực phẩm hay một giây phút yên bình. 

Giao tranh diễn ra khi đàm phán vòng hai Nga - Ukraine đạt được thoả thuận ngừng bắn tạm thời xây dựng hành lang an toàn cho người dân thoát. Tuy nhiên cả hai vẫn cách nhau rất xa. 

Tổng thống Nga Putin cảnh báo Ukraine rằng nước này phải sớm chấp nhận yêu cầu của Kremlin về phi quân sự hoá, tuyên bố là quốc gia trung gian và từ bỏ nỗ lực gia nhập NATO. 

Tổng thống Pháp Macron cho biết, ông Putin quyết tâm tấn công đến khi đạt được mục đích. 

Lầu Năm Góc đã thiết lập đường dây quân sự trực tiếp với Bộ Quốc phòng Nga để tránh nguy cơ tính toán sai lầm gây xung đột Nga - Mỹ. 

Chiến sự đã khiến hơn 1 triệu người phải sơ tán - LHQ cho biết và nói rằng con số này còn tăng nhanh. 

Mỹ nói rằng Nga đã bắn hơn 480 quả tên lửa và Ukraine tuyên bố rằng hệ thống chống tên lửa của họ đã bắn rơi nhiều tên lửa Nga. 

Theo LHQ, ít nhất 227 dân thường đã thiệt mạng, 525 người bị thương. Các quan chức LHQ cho rằng con số thực còn cao hơn nhiều. Phía Ukraine thì nói hơn 2.000 người đã thiệt mạng song con số này không thể được xác thực độc lập - AP cho biết.

Nga lần đầu tiên công bố thương vong của họ hôm 2/3, cho biết 498 lính Nga đã thiệt mạng, gần 1.600 người bị thương. Ukraine nói rằng thương vong của Nga cao hơn nhiều nhưng không công bố thương vong của mình.