Chủ tịch Hạ viện Mỹ bất ngờ bị phế truất, chính trường Mỹ rối ren

Đảng Cộng hòa đang kiểm soát Hạ viện với đa số sít sao 221-212 và chỉ cần có 5 người "nổi loạn" là có thể đe dọa quyền lực của ông McCarthy trong trường hợp tất cả các đảng viên Dân chủ cùng bỏ phiếu phế truất.

Ngày 2/10 (theo giờ Washington), Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu với 216 phiếu ủng hộ bãi nhiệm so với 210 phiếu phản đối, ông McCarthy bị loại giữa lúc Chính phủ Mỹ đang đối mặt với nguy cơ đóng cửa. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử 234 năm của Hạ viện Mỹ, một lãnh đạo của cơ quan này bị bãi nhiệm. 

Trong suốt nhiệm kỳ ngắn ngủi của mình, McCarthy đã phải đối mặt với sự phản đối dai dẳng từ phe cánh hữu trong việc thỏa hiệp với Đảng Dân chủ về nguồn tài trợ và viện trợ của chính phủ cho Ukraine.

Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Florida Matt Gaetz đã đưa ra kiến nghị bãi nhiệm McCarthy vào thứ Hai, hai ngày sau khi McCarthy tập hợp các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa để thông qua dự luật tài trợ cho chính phủ Mỹ cho đến ngày 17/11. Gaetz và một nhóm gồm những người bảo thủ theo đường lối cứng rắn phản đối mọi nỗ lực kết hợp tài trợ cho các cơ quan chính phủ khác nhau vào một dự luật duy nhất, trong đó Gaetz cảnh báo rằng ông ta sẽ lật đổ McCarthy nếu dự luật được thông qua.

Nhóm 8 người do nghị sĩ Cộng hòa Matt Gaetz dẫn đầu cùng với sự đồng lòng giúp đỡ của 208 thành viên bên Dân chủ đã dễ dàng phá vỡ thế đa số mong manh (221-212) của ông McCarthy ở Hạ viện.

Trong cuộc tranh luận tại Hạ viện, ông Gaetz và một số đồng minh đã chỉ trích ông McCarthy vì đã dựa vào Đảng Dân chủ để thông qua ngân sách tạm thời. "Chúng tôi cần một chủ tịch sẽ đấu tranh vì điều gì đó - bất cứ điều gì", nghị sĩ Cộng hòa Bob Good nói. Ngược lại, những người ủng hộ ông McCarthy cảnh báo nguy cơ hỗn loạn nếu ông bị loại.

Ông McCarthy được bầu làm Chủ tịch Hạ viện vào ngày 7/1, sau kỷ lục 5 ngày và 15 vòng bỏ phiếu. 269 ngày làm Chủ tịch Hạ viện của McCarthy là nhiệm kỳ ngắn thứ hai trong lịch sử Mỹ sau Michael C. Kerr, người giữ chức Chủ tịch Hạ viện trong 257 ngày và qua đời khi tại chức vào năm 1876.

 Nghị sĩ Patrick McHenry từ bang Bắc Carolina là Chủ tịch lâm thời của Hạ viện. Ông sẽ giữ chức vụ này cho đến khi chọn được Chủ tịch thường trực.

Công việc của các nhà lập pháp nếu không có Chủ tịch hầu như sẽ bị đóng băng. Các thành viên Hạ viện phải đề xuất ứng cử viên để bỏ phiếu, sau đó sẽ tổ chức bầu chọn. Quá trình này sẽ do Chủ tịch tạm quyền điều hành. Trong khi đó theo ghi nhận của giới truyền thông Mỹ, hiện nay không ứng cử viên nào có lợi thế rõ ràng cho vị trí này.

Tất cả những việc đó sẽ xảy ra trong bối cảnh không chắc chắn về nguồn kinh phí của chính phủ Mỹ sau khi ngân sách tạm thời được thông qua hết hạn và không có quyết định hỗ trợ thêm cho Kiev.