Mỹ chuẩn bị chiến lược bí mật cho Ukraine

"Một báo cáo mà Politico thu được trình bày chi tiết các kế hoạch cụ thể nhằm cải cách thể chế Ukraine và cảnh báo sự hỗ trợ của phương Tây có thể xoay quanh việc cắt giảm tham nhũng.

Một tài liệu chiến lược bí mật của Mỹ mà Politico có được cho thấy các quan chức chính quyền Biden lo lắng về tình trạng tham nhũng ở Ukraine hơn nhiều so với những gì họ công khai thừa nhận.

Phiên bản "nhạy cảm nhưng không được phân loại" của kế hoạch dài hạn của Mỹ đưa ra nhiều bước đi mà Washington đang thực hiện để giúp Kiev loại bỏ tận gốc những hành vi sai trái và cải tổ một loạt lĩnh vực của Ukraine. Nó nhấn mạnh rằng tham nhũng có thể khiến các đồng minh phương Tây từ bỏ cuộc chiến của Ukraine chống lại Nga và Kiev không thể trì hoãn nỗ lực chống tham nhũng".

Chiến lược Quốc gia Tích hợp (dành cho Ukraine) chứa đựng nhiều chi tiết hơn về các mục tiêu của Mỹ ở Ukraine, từ việc tư nhân hóa các ngân hàng đến giúp tăng số lượng trường dạy tiếng Anh và khuyến khích quân đội của họ áp dụng các nghị định thư của NATO.

Nhiều mục tiêu được thiết kế để giảm tham nhũng.

Giới truyền thông cho rằng chính quyền Biden muốn gây áp lực lên Ukraine để giảm tình trạng hối lộ vì viện trợ của Mỹ đang bị đe dọa.

Nhưng quá nhiều cuộc thảo luận công khai có thể khuyến khích những người phản đối sự hỗ trợ của Mỹ cho Ukraine: "Bất kỳ nhận thức nào về việc Mỹ suy yếu hỗ trợ cho Kiev cũng có thể khiến nhiều nước châu Âu phải suy nghĩ kỹ về vai trò của họ".

Một quan chức Mỹ quen thuộc với các cuộc thảo luận đã xác nhận với Politico rằng chính quyền Biden đang thảo luận về khả năng điều chỉnh hỗ trợ kinh tế trong tương lai về "các cải cách nhằm giải quyết tham nhũng và biến Ukraine trở thành nơi hấp dẫn hơn cho đầu tư tư nhân" với các nhà lãnh đạo Ukraine.

Quan chức này nói thêm rằng những điều kiện như vậy không được xem xét để hỗ trợ quân sự.

Chiến lược Quốc gia Tích hợp bao gồm danh sách các mục tiêu, mốc thời gian để đạt được chúng và các kết quả trung gian mà các quan chức Mỹ mong muốn đạt được (cứ vài năm Bộ Ngoại giao lại phát triển những chiến lược như vậy cho nhiều quốc gia).

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao không cho biết liệu Washington có chia sẻ toàn bộ chiến lược với chính phủ Ukraine hay không hay liệu có tồn tại một phiên bản mật hay không.

Tài liệu nêu rõ rằng việc hoàn thành các mục tiêu của Mỹ đối với Ukraine bao gồm việc giữ lời hứa của Mỹ về việc cung cấp thiết bị và huấn luyện để giúp Lực lượng vũ trang Ukraine đẩy lùi các cuộc tấn công của Điện Kremlin.

Tài liệu mật cũng mô tả các mục tiêu của Mỹ như giúp cải tổ các bộ phận trong bộ máy an ninh quốc gia Ukraine để đảm bảo "cách tiếp cận phi tập trung, chấp nhận rủi ro trong việc thực hiện nhiệm vụ" và giảm "cơ hội tham nhũng".

Chiến lược của Mỹ cũng dự tính việc chuyển đổi quân đội Ukraine sang các tiêu chuẩn của NATO.

Một trong những bước được mong đợi nhất được liệt kê trong tài liệu bí mật là Bộ Quốc phòng Ukraine "thành lập một quân đoàn sĩ quan cấp dưới và hạ sĩ quan được chuyên nghiệp hóa theo học thuyết và nguyên tắc tiêu chuẩn của NATO".

Phần bí mật của chiến lược cho biết ngay cả hình thức và nội dung của các tài liệu quốc phòng Ukraine cũng phải "phản ánh thuật ngữ của NATO".

Một trong những mục tiêu bao gồm việc lập ra "kế hoạch kháng chiến cấp quốc gia". Các phương tiện truyền thông giải thích đây là một gợi ý rằng người Ukraine bình thường sẽ chống trả nếu Nga chiếm thêm lãnh thổ (tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao không nói rõ hơn về điểm này).

Một trong những phần tài liệu bí mật cho biết, Mỹ cũng muốn Ukraine sản xuất thiết bị quân sự của riêng mình, tạo ra một "ngành công nghiệp quốc phòng trong nước có khả năng hỗ trợ các nhu cầu cốt lõi" và môi trường thúc đẩy các công ty khởi nghiệp về công nghệ thông tin quốc phòng.

Các quan chức Mỹ cũng lo ngại về vai trò của các nhà tài phiệt trong nền kinh tế Ukraine. Phần mở của chiến lược nêu rõ: "Việc phi chính phủ hóa, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng và khai thác mỏ, là nguyên lý cốt lõi để xây dựng lại một Ukraine tốt đẹp hơn".

Một trong những dấu hiệu thành công, tài liệu mật cho biết, là chính phủ Ukraine "thực hiện những cải cách có ý nghĩa nhằm phân cấp quyền kiểm soát lĩnh vực năng lượng".

Mỹ dường như rất muốn giúp đỡ các tổ chức Ukraine xây dựng năng lực giám sát của họ.

Trong số các mục tiêu được liệt kê là hỗ trợ chính quyền địa phương đánh giá rủi ro tham nhũng và cải cách dịch vụ nhân sự.

Một trong những ví dụ, chiến lược này đề cập rằng Mỹ đang giúp Ukraine cải thiện hoạt động kiểm toán và công việc liên quan, đặc biệt là cho phép cơ quan này theo dõi hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách của Mỹ.

Chiến lược này tập trung vào việc mô tả các cách thức mà Mỹ đang hỗ trợ hệ thống chăm sóc sức khỏe, phòng thủ mạng và các tổ chức chống lại thông tin sai lệch của Ukraine.

Chiến lược này kêu gọi hỗ trợ cho các nỗ lực và sáng kiến chống độc quyền của Ukraine nhằm tăng doanh thu từ thuế.

Tài liệu bí mật kêu gọi hệ thống tài chính Ukraine "tăng cường cho vay để khuyến khích mở rộng kinh doanh" và giảm vai trò của nhà nước trong lĩnh vực ngân hàng.

Chiến lược của Mỹ cũng nhằm đảm bảo Ukraine không chỉ duy trì định hướng phương Tây mà còn phát triển mối quan hệ đặc biệt với Mỹ.

Washington tin rằng một trong những cách điều này sẽ xảy ra là thông qua tiếng Anh. Chiến lược này nêu rõ rằng Mỹ đang cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ khác cho Bộ Giáo dục Ukraine để cải thiện việc giảng dạy tiếng Anh và tin rằng điều này có thể giúp tái hòa nhập những người Ukraine được giải phóng khỏi sự chiếm đóng của Nga.

Các quan chức Mỹ cũng đang giúp Ukraine xây dựng năng lực truy tố tội ác chiến tranh trong hệ thống tư pháp của nước này. Kết quả tạm thời mong muốn bao gồm việc lựa chọn hơn 2.000 thẩm phán mới và xem xét hơn 9.000 khiếu nại về hành vi sai trái trong tư pháp.

Chiến lược này cũng kêu gọi khôi phục sự hiện diện ngoại giao của Mỹ ở Ukraine, mở rộng sự hiện diện ra ngoài Kiev tới các thành phố như Lviv, Odesa, Kharkiv và Dnipro.