Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn: 3 vấn đề cốt lõi trong phát triển kinh tế tập thể

Phát biểu tại Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ VIII 2023 với chủ đề: Hội Nông dân Việt Nam tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp, đồng chí Lương Quốc Đoàn – Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam khẳng định: Thực hiện chủ trương của Đảng, trong những năm qua Hội Nông dân Việt Nam luôn xác định tham gia phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hội; tích cực tuyên truyền, vận động và hỗ trợ, hướng dẫn hội viên, nông dân tham gia phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã và đạt được nhiều kết quả quan trọng, hỗ trợ đắc lực cho kinh tế hộ phát triển, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm cho hội viên, nông dân.

Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn phát biểu tại Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ VIII 2023 với chủ đề: Hội Nông dân Việt Nam tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp

Các cấp Hội đã tập trung xây dựng, phát triển hệ thống chi Hội Nông dân nghề nghiệp, tổ Hội Nông dân nghề nghiệp, qua đó giúp hội viên nông dân tham gia liên kết, hợp tác sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị, đẩy mạnh sản xuất hàng hóa, mở rộng quy mô sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm, tạo tiền đề thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã.

Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, vận động; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; hỗ trợ ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới; hỗ trợ vốn thông qua dự án nhóm hộ thuộc các tổ hợp tác, hợp tác xã của nông dân; phối hợp với các ngân hàng và tổ chức tín dụng để ủy thác cho vay tín chấp giúp các hộ hội viên, nông dân là thành viên tổ hợp tác, hợp tác xã phát triển kinh tế tập thể.

Thông qua hoạt động của các cấp Hội đã thu hút gần 570.000 lượt hộ nông dân gia các dự án nhóm hộ xây dựng các mô hình sản xuất, kinh doanh, góp phần xây dựng, thành lập trên 23.000 mô hình kinh tế tập thể hoạt động có hiệu quả, trong đó có trên 3.800 hợp tác xã và trên 19.000 tổ hợp tác.

Tại Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ VIII 2023 với chủ đề: Hội Nông dân Việt Nam tham gia phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp ghi nhận 9 ý kiến của nông dân, HTX; 12 ý kiến của bộ ngành phát biểu, đặc biệt là ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái về những nhóm vấn đề, giải pháp thực hiện chủ trương, nghị quyết của Đảng về phát triển kinh tế tập thể.

Bên cạnh đó là ý kiến cần thay đổi tư duy trong sản xuất nông nghiệp của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Quốc Trị. Qua đó tiếp tục khẳng định kinh tế tập thể có tầm quan trọng đặc biệt đối với lĩnh vực tam nông, đặc biệt là đối với người nông dân Việt Nam trong suốt thời gian dài chứ không phải chỉ là giai đoạn hiện nay.

Phát biểu kết luận tại Diễn đàn, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn đã nhấn mạnh 3 vấn đề cốt lõi nhất trong phát triển kinh tế tập thể trong giai đoạn mới.

Thứ nhất,  phải xây dựng được vùng nguyên liệu gắn với HTX: Qua chia sẻ, tìm hiểu thực tế chúng tôi nhận thấy một điều, chính vì làm ăn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu nhiều thứ nên khi đưa Nghị quyết về kinh tế tập thể vào triển khai đều bị khó khăn. Các ý kiến của các đồng chí cũng đã nêu rất rõ, rất đúng về những tồn tại, hạn chế trong giai đoạn vừa qua. Từ đó, chúng tôi nhận thấy 3 vấn đề cốt lõi nhất trong phát triển kinh tế tập thể trong giai đoạn mới.

Một là dứt khoát phải xây dựng khẩn trương vùng nguyên liệu. Nếu không có vùng nguyên liệu thì sẽ không có HTX; HTX sẽ không thể mang tính chất dẫn dắt, kết nối nông dân với nhau cũng như địa phương này với địa phương khác. Quy mô sản xuất trung bình chỉ 10-20 ha thì làm sao phát triển mạnh mẽ được.

Phải có vùng nguyên liệu rộng lớn, bài bản thì mới hình thành được các tổ chức sản xuất có quy mô, chuyên nghiệp, đó kết nối với doanh nghiệp từ đầu vào đến đầu ra, đầu tư chế biến, tiêu thụ. Muốn có doanh nghiệp vào thì phải có đủ nguyên liệu cho nhà máy.

Thứ hai, phải có chính sách bảo hiểm cho HTX, nếu không khi xảy ra rủi ro sẽ vỡ ngay. Bảo hiểm sẽ giúp bà con yên tâm tham gia sản xuất, khai thác tốt lợi thế, tiềm năng của sản phẩm. Ví dụ thanh long Bình Thuận, Long An làm rất tốt, các vùng khác thấy vậy cũng trồng theo một cách ồ ạt mà không có định hướng, không có kết nối, dẫn đến tình trạng chen chân, "dẫm đạp" lên nhau, làm mất đi tính cạnh tranh của một sản phẩm nông sản có thế mạnh. Ngay cả ở siêu thị trong nước, chúng ta có thể thấy tràn ngập hàng trái cây nhập khẩu… Cứ như vậy chúng ta sẽ thua.

Thứ ba, đó là chú trọng đào tạo nâng cao trình độ cho đội ngũ quản trị HTX. Trong quá trình thực hiện Luật HTX kiểu mới, chúng ta mới chú trọng đào tạo, phổ biến Luật HTX mà ít quan tâm tới đội ngũ quản trị. Có đơn vị HTX mà suốt 1 năm không sử dụng tới con dấu, rất lãng phí. Thế thì hiệu quả ở đâu?

Tại sao chúng ta cứ thấy khó khăn về vốn? Nhưng phải nhìn nhận sự thật là nếu chúng ta làm tốt thì chính các doanh nghiệp, ngân hàng sẽ vào đầu tư cho HTX. Ngân hàng thừa tiền mà sao HTX không vay được? Đó là do HTX chưa có đội ngũ quản trị mạnh, không đảm bảo và phát huy được nguồn vốn vay. Làm ăn hiệu quả thì doanh nghiệp sẽ vào đầu tư ngay, từ đó liên kết các HTX trong vùng nguyên liệu cùng làm ăn với nhau"- Chủ tịch Lương Quốc Đoàn nhấn mạnh.

Tại diễn đàn này, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn đề nghị các nông dân Việt Nam xuất sắc, các HTX tiêu biểu phấn đấu trở thành hạt nhân dẫn dắt phát triển kinh tế tập thể, thực hiện tri thức hoá nông dân – giải pháp đầu tiên của Nghị quyết 19.

Theo Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn, mô hình "Nông dân dạy nông dân" là "đặc sản" của Hội Nông dân Việt Nam, mấy chục năm nay nông dân đã làm. "Mô hình nông dân dạy nông dân - dạy thật làm thật chứ không phải dạy mỗi lí thuyết, nhưng hiện nay vướng ở chỗ không có cơ chế chính sách gì để chi trả thù lao cho nông dân đi dạy nông dân. Chúng tôi kiến nghị khá nhiều rồi nhưng chưa ra được cơ chế cho việc này" - đồng chí Lương Quốc Đoàn nói.