Chuyên gia thời tiết dự báo mùa mưa bão năm 2024 sẽ cực đoan và khốc liệt, cụ thể như thế nào?

Liên quan đến diễn biến thiên tai, mưa bão năm 2024, thông tin với Dân Việt, chuyên gia Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia nhận định, do tác động của biến đổi khí hậu, làm gia tăng tính cực đoan, thời tiết Việt Nam năm 2024 sẽ có diễn biến thiên tai, khí tượng thủy văn phức tạp, đây là kịch bản tác động khá giống với hình thái diễn biến thời tiết năm 2020.

"Dự báo những loại hình thiên tai gồm cả nắng nóng, hạn mặn, dông lốc mưa đá sẽ xuất hiện nhiều hơn mức bình thường vào nửa đầu năm và mưa bão, lũ, ngập lụt xuất hiện nhiều, tập trung vào nửa cuối năm. Đây là kịch bản tác động khá giống với hình thái diễn biến ENSO năm 2020", ông Hưởng cho biết.

Hiện tượng ENSO là sự biến đổi có tính chu kỳ không đều của gió và nhiệt độ bề mặt biển trên khu vực Đông Thái Bình Dương nhiệt đới, ảnh hưởng trực tiếp đến khí hậu, thời tiết của các quốc gia khu vực nhiệt đới, cận nhiệt đới trong đó có Việt Nam. 

Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc Gia nhận định về tình hình diễn biến thiên tai, mưa bão năm 2024. Ảnh: Tổng cục Khí tượng Thủy văn

Giai đoạn nhiệt độ nước biển ấm hay pha nóng được gọi là El Nino, pha lạnh gọi là La Nina. Hiện tại nhiệt độ mực nước biển khu vực giữa Thái Bình Dương đang giảm dần và ở mức tương đương với trung bình nhiều năm (TBNN) (cao hơn TBNN 0,2 độ C).

Dự báo, hiện tượng El Nino đang suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính. Dự báo có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina trong các tháng cuối năm 2024 với xác suất khoảng từ 65-75% và có thể còn duy trì trạng thái này đến các tháng đầu năm 2025.

Việc chuyển đổi trạng thái từ El Nino sang La Nina sẽ khiến hạn hán, mưa lũ, giông lốc, mưa đá ở nước ta năm nay có thể tương tự năm 2020 với các đặc điểm như: mùa mưa bão đến muộn, bão, áp thấp nhiệt đới xuất hiện dồn dập trong thời gian ngắn.

Cụ thể, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Tổng cục Thủy Văn) dự báo, sẽ có khoảng 11-13 cơn bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) trên Biển Đông và 5-7 cơn ảnh hưởng đến đất liền nước ta. Hoạt động của bão, ATNĐ có khả năng sẽ tập trung vào nửa cuối mùa bão (từ tháng 9-11/2024).

Do ảnh hưởng từ các cơn bão và ATNĐ, lượng mưa 6 tháng cuối năm được dự báo xấp xỉ đến cao hơn trung bình nhiều năm. Thời gian mưa lớn xuất hiện chính ở Bắc Bộ là tháng 7-9, ở Trung Bộ tháng 9-11. Mưa lớn cục bộ với cường suất lớn từ 50-100mm trong 3-6 giờ có khả năng xuất hiện nhiều trong thời gian tới, đề phòng gây sạt lở và lũ quét ở vùng núi, ngập úng đô thị. Đặc biệt, cảnh báo kịch bản La Nina tác động vào nửa cuối năm 2024 có thể xuất hiện các đợt mưa tập trung nhiều trong các tháng cuối năm 2024 tại khu vực Trung Bộ.

Các lưu vực sông Trung Bộ, Tây Nguyên mùa lũ dự báo xuất hiện tương đương trung bình nhiều năm. Đỉnh lũ năm 2024 ở hạ lưu sông Mã (Thanh Hóa), sông Cả (Nghệ An, Hà Tĩnh) ở báo động 1-2; hạ lưu các sông chính từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa ở báo động 2-3, các sông ở Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận ở trên báo động 2 (cao nhất là báo động 3).