Con đặc sản khiến nhiều người khóc thét, xưa đầy đồng, nay có giá hàng tiền triệu: Cà cuống

Tuy có ngoại hình xấu xí nhưng loài vật này lại là đặc sản vô cùng đắt đỏ, giá lên tới hàng triệu đồng một kg và được giới nhà giàu săn lùng tìm mua.

Cà cuống (hay còn gọi là sâu quế, đà cuống) là một loại côn trùng họ chân bơi, thường sống ở hồ, ao, đầm, ruộng lúa. Ban ngày chúng hoạt động ở dưới nước còn ban đêm có thể bay lên mặt đất để kiếm thức ăn.

Ở Việt Nam có nhiều món ăn kỳ dị làm từ côn trùng khiến thực khách "khóc thét" như đuông dừa, nhộng, sâu tre, rươi..., trong đó không thể không nhắc đến một đặc sản kỳ dị nhưng thơm ngon, bổ dưỡng. Đó là cà cuống.

Cà cuống có cơ thể dẹt, hình lá với màu vàng xỉn hoặc nâu đất. Khi còn là con non, bề ngoài của loại côn trùng này rất giống con gián khi phần thân dài khoảng 8cm, có màu nâu cánh gián, nhiều vạch đen, hai mắt to và miệng là ngòi nhọn hút thức ăn.

Ở dưới ngực, ngay gần phía lưng sẽ có hai ống nhỏ gọi là bọng cà cuống. Bọng chứa một chất thơm có mùi gần giống mùi quế, đó là tinh dầu cà cuống. Ở con đực tuyến này phát triển mạnh hơn con cái. Phần tinh dầu này có giá bán trên thị trường khá cao. Với lọ nhỏ 5ml giá tới 250.000 đồng.

Còn con cà cuống được bán giá 50.000 đồng/con đực, 40.000 đồng/con cái. Chủ yếu khách mua về để thưởng thức hoặc lấy tinh dầu làm gia vị. Có thời gian, nhiều người còn mua cà cuống, mang về chiết xuất tinh dầu, bảo quản trong lọ kín để sử dụng dần. Mỗi lần ăn chỉ cần nhỏ 1 - 2 giọt vào bát nước chấm để tăng hương vị.

Ở dưới ngực, ngay gần phía lưng sẽ có hai ống nhỏ gọi là bọng cà cuống. Bọng chứa một chất thơm có mùi gần giống mùi quế, đó là tinh dầu cà cuống. Ở con đực tuyến này phát triển mạnh hơn con cái. Phần tinh dầu này có giá bán trên thị trường khá cao. Với lọ nhỏ 5ml giá tới 250.000 đồng.

Còn con cà cuống được bán giá 50.000 đồng/con đực, 40.000 đồng/con cái. Chủ yếu khách mua về để thưởng thức hoặc lấy tinh dầu làm gia vị. Có thời gian, nhiều người còn mua cà cuống, mang về chiết xuất tinh dầu, bảo quản trong lọ kín để sử dụng dần. Mỗi lần ăn chỉ cần nhỏ 1 - 2 giọt vào bát nước chấm để tăng hương vị.

Không giống như các loại côn trùng khác, cà cuống không được nuôi để lấy thịt mà phần quý nhất của chúng chính là tinh dầu. Tinh dầu của loài này có màu trong vắt với hương thơm rất đặc trưng.

Cũng bởi vì điều này mà tinh dầu cà cuống được coi như "gia vị sống". Người Hà Nội xưa dùng chúng cho nhiều món ăn ngon như: Bún chả, bún thang, bánh cuốn…

Không chỉ là đặc sản thơm ngon, cà cuống còn có giá trị dinh dưỡng cực kỳ cao, rất tốt cho sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy, trong cà cuống giàu protein, lipid cùng các loại vitamin.

Do giá cà cuống đắt đỏ nên hầu như khách lẻ chỉ mua vài con đến chục con. Chỉ rất ít người mới đặt mua nửa cân hoặc 1 kg/lần

Còn theo Đông y, cà cuống này có vị cay, tính bình, không độc nên tốt cho hệ tiêu hóa, tác dụng bổ thận, tráng dương.

Hiện nay, cà cuống đã được nhiều nông dân nuôi thành công. Tuy nhiên, mức giá của cà cuống vẫn cực kỳ đắt đỏ, trung bình từ 5 - 6 triệu/kg.

Anh Thành, chủ một cửa hàng chuyên bán cà cuống ở Hà Nội cho hay, trung bình mỗi ngày, nhà anh bán ra thị trường 50 - 100 con cà cuống. Đa phần, khách thường mua theo con chứ ít mua theo cân, với giá 50.000 đồng/con.

"Cà cuống là loài côn trùng sống dưới nước hay còn có tên gọi khác là long sắt hay đà cuống. Chúng có cơ thể dẹt, hình lá, màu vàng xỉn hoặc nâu đất, thân dài khoảng 7 - 8cm. Đặc biệt, cà cuống có đặc tính cay nên thường được pha với mắm, ăn kèm với cơm", anh Thành cho biết.

Theo tiết lộ của anh Thành, cà cuống sẽ được anh thu mua nguyên con từ các cơ sở chăn nuôi trong nước hoặc nhập khẩu trực tiếp từ nước ngoài. Trung bình, cứ 90 - 100 con cà cuống sẽ đạt 1kg, khách thường mua về làm gia vị, ngâm mắm hoặc chiết xuất thành tinh dầu.

Tại một quán ăn có tuổi đời 100 năm, nổi tiếng với món bánh cuốn cà cuống ở Hà Nội, nhân viên tiết lộ với Dân Việt, mỗi ngày có hàng trăm lượt khách tới quán chỉ để thưởng thức hương vị đặc biệt của loài côn trùng này. Nước chấm bánh cuốn ở đây không thể thiếu cà cuống nguyên con hoặc tinh dầu cà cuống.

Lần đầu ăn thử bánh cuốn cà cuống, chị Lan Anh (Thanh Xuân, Hà Nội) cho hay: "Tôi thấy cà cuống có vị đặc trưng rất riêng, mới đầu ăn chưa quen thì có mùi hăng, nồng như mùi bọ xít, nhưng khi ăn quen thì lại thấy thơm nhè nhẹ như mùi dầu chuối. Ăn bánh cuốn với nước chấm cà cuống sẽ đỡ ngán hơn so với nước chấm thường."

Được biết, cà cuống đã qua chế biến tại quán bánh cuốn này có giá 60.000đ/con. Khách đi theo nhóm nhiều người thường gọi cà cuống nguyên con, còn những khách hàng đơn lẻ sẽ gọi tinh dầu cà cuống để ăn kèm.

Mặc dù có giá thành khá cao nhưng cà cuống vẫn được nhiều người săn đón. Nhờ vậy, nhiều cơ sở đã cải thiện thu nhập khi kinh doanh mặt hàng này.