Cửa biển bồi lấp tại Quảng Bình: Ngư dân thiệt đơn, thiệt kép

Quảng Bình có 5 cửa biển gồm sông Roòn, sông Gianh, sông Lý Hòa, sông Dinh và sông Nhật Lệ; tuy nhiên hiện nay đã có 4 cửa biển ngoài cửa Gianh bị hiện tượng bồi lấp, khiến hàng nghìn tàu cá của ngư dân không thể ra vào hoặc thường xuyên mắc cạn khi cố ra vào…

Nỗi lo tàu mắc cạn

Cửa sông Nhật Lệ - nơi có cảng cá Nhật Lệ - nhiều năm qua là nơi hàng ngàn tàu cá không chỉ của ngư dân Quảng Bình mà cả các tỉnh bạn vào bán cá và tránh, trú bão mỗi khi xảy ra thiên tai trên biển. Thế nhưng những năm trở lại đây, cửa biển Nhật Lệ bị bồi lắng nên tàu, thuyền ra vào rất khó khăn. Ông Nguyễn Công Hoan, một ngư dân xã Bảo Ninh (TP. Đồng Hới) cho biết, cửa Nhật Lệ bị bồi lấp đã gây nên những khó khăn khó lường đối với ngư dân chúng tôi trong việc cho tàu ra vào. Mỗi lần từ biển ra hay trở về, ngư dân chúng tôi phải chờ thủy triều lên mới dám cho tàu qua lại. Khó khăn nhất là mỗi khi có sương mù dày đặc, mưa rào nặng hạt hoặc đêm tối, tai nạn mắc cạn rất dễ xảy ra.

Tàu cá mắc cạn ở cửa Nhật Lệ do cửa biển bị bồi lấp. Ảnh: Phan Phương

Theo ông Nguyễn Thanh Bình – Chủ tịch Hội Nông dân xã Bảo Ninh, chỉ tính riêng những năm gần đây, trung bình mỗi năm đã có hơn 30 vụ tàu, thuyền mắc cạn tại khu vực này. Nhẹ thì trục vớt, cứu được phương tiện, còn nặng thì tàu bị sóng đánh vỡ, vùi trong cát. Mỗi lần tàu bị mắc cạn không những gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của ngư dân, mà còn trực tiếp ảnh hưởng tới kế hoạch chuyến biển, doanh thu của tàu.

Một cửa biển lớn khác đang trong tình trạng tương tự là cửa Roòn (Quảng Trạch), khu vực có gần 1.000 tàu thuyền lớn của các xã trong vùng. Thống kê chưa đầy đủ cho thấy trong 2 năm qua, chỉ riêng tàu của 2 xã Quảng Phú và Cảnh Dương đã bị trên 50 vụ mắc cạn. Mới đây, tàu cá 300CV của ngư dân Nguyễn Minh Tuấn ở xã Cảnh Dương trên đường ra cửa biển thì bị mắc cạn ngay giữa lạch, bị sóng đánh xô nghiêng và lật. Máy móc, thiết bị trên tàu bị hư hỏng nặng, thiệt hại gần 400 triệu đồng…

Mất thời gian, tốn phí

Tại xã thuần ngư Đức Trạch (Bố Trạch), những năm qua cuộc sống của người dân khấm khá lên nhờ nghề biển nhưng việc cửa biển bị bồi lấp cũng gây nên không ít khó khăn cho ngư dân. Bắt đầu từ năm 2003, cửa sông Lý Hòa bị bồi lấp ngày càng nghiêm trọng khiến gần 300 chiếc tàu cá công suất lớn của xã không thể vào được. Vì thế, hầu hết tàu đánh bắt xa bờ của xã đều phải neo đậu ở các tỉnh thành khác như Đà Nẵng, Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị và một số ít ở TP.Đồng Hới, huyện Quảng Trạch… Thế nên mới có chuyện nhiều năm qua, ngư dân ở đây đi đánh cá bằng ô tô. Họ đón ô tô từ quê nhà đi mấy trăm cây số vào nơi tàu neo đậu. Tàu vào bờ, họ lại lên ô tô rất mất thời gian và tốn kém.

Ông Hồ Đăng Chiến – Chủ tịch UBND xã Đức Trạch (Bố Trạch) cho biết, việc cửa biển Lý Hòa bị bồi lấp khiến hàng chục năm qua tàu cá của xã không thể ra vào làm cho ngư dân nơi đây thiệt đơn thiệt kép. Đơn cử, một con tàu hạ thủy muốn thoát ra khỏi cửa lạch Lý Hòa tiêu tốn 700kg dầu. Đấy là chưa kể chi phí đi lại cho thuyền viên khi phải gửi tàu ở các tỉnh bạn…

Nhiều ngư dân ở các xã Cảnh Dương, Quảng Phú (Quảng Trạch) cũng cho biết, trước đây, khi đi biển về, ngư dân cho tàu thuyền vào tận bãi neo đậu để bán cá, nhưng hiện nay cửa Roòn  cạn, tàu không vào được, buộc họ phải thuê các thuyền nhỏ để trung chuyển cá vào bờ. Mỗi tàu phải chi phí 300-400 nghìn đồng cho việc chuyển cá nói trên. Mặt khác, nhiều tàu cá ở Cảnh Dương không thể vào cửa lạch này nên đành cập vào các cảng cá khác cách xa hàng chục km, mất thời gian và tốn thêm chi phí.