Cửa khẩu số Lạng Sơn: Doanh nghiệp còn bối rối, chính quyền nói gì?

Cửa khẩu số Lạng Sơn: Doanh nghiệp còn gặp khó 

Chị Trần Thị Kim Oanh, đại diện Công ty TNHH Xuất nhập khẩu và Thương mại Bluesea gửi tờ khai làm thủ tục về việc tiếp nhận một xe hàng nhập khẩu từ phía Trung Quốc (chở hàng vật liệu bảo ôn) trên nền tảng cửa khẩu số. Thời gian chị hoàn thành thủ tục tờ khai là 10h01 ngày 21/2, tuy nhiên đến 17h26 cùng ngày, tờ khai vẫn chưa được thực hiện xử lý, tiếp nhận. 

Cùng với đó, khi trích xuất bản lược khai chỉ hiện họ tên người khai mà không hiện mã số thuế cũng như tên doanh nghiệp. Dù đã liên tục liên hệ với nhà cung cấp phần mềm cửa khẩu số và cả nhân viên hỗ trợ, hướng dẫn kê khai từ những ngày trước, nhưng thắc mắc của chị Oanh đều không được tiếp nhận, giải đáp. Do đó, đối tác phía Trung Quốc không dám cho xe hàng sang vì có thể phải lưu xe tại Việt Nam. Chị Trần Thị Kim Oanh cho biết: "Chỉ riêng một xe hàng này không sang được trong ngày, thiệt hại của công ty lên đến khoảng 10 triệu đồng (bao gồm tiền lưu ca xe 2 đầu, tiền thuê tài xế…)".

Còn đối với chị Nguyễn Thị Hương, đại diện hộ kinh doanh cá thể chuyên xuất hàng nông sản như thanh long, xoài… qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, cho biết: "Sáng 21/2, đối tác Trung Quốc thông báo với các doanh nghiệp phía Việt Nam rằng sẽ tiếp nhận 30 xe hàng tại khu vực kiểm hóa. Thế nhưng do chưa hoàn thành các thủ tục, nền tảng cửa khẩu số chưa cho xe sang. 

Và khi các doanh nghiệp đàm phán được với các ban ngành tại cửa khẩu và được sự đồng ý tạm thời cho xe sang thì phía đối tác Trung Quốc lại thông báo rằng không nhận hàng nữa. Trước tình trạng như vậy, đại diện nhiều doanh nghiệp có đề xuất rằng: Trong thời gian thử nghiệm cửa khẩu số, các cơ quan chức năng tại tỉnh Lạng Sơn nên tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, đại lý hải quan thực hiện song song việc khai báo trên nền tảng cửa khẩu số cùng với việc khai báo giấy để doanh nghiệp có thể làm quen, thích ứng dần".

"Việc chỉ đạo của tỉnh cũng như các sở, ban ngành, chúng tôi đều chấp hành đầy đủ, nghiêm túc, tuy nhiên hiện nay, phần mềm chưa đáp ứng, khi thì không đăng nhập được, khi đăng nhập được thì đơ… gây rất nhiều vướng mắc trong bối hoạt động XNK vốn đã gặp rất nhiều khó khăn do dịch bệnh, do các chính sách từ Trung Quốc… Chỉ riêng hôm nay, các doanh nghiệp XNK tại Hữu Nghị đã thiệt hại vô cùng lớn rồi. Tất cả các doanh nghiệp tại đây đều đang cảm thấy rất là thiệt thòi và đang rất mong muốn một hướng đi đúng nhất, đúng với tính chất cửa khẩu số, minh bạch và hiện đại hơn", chị Hương nói thêm.

Chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp 

Ông Trần Duy Quỳnh (cán bộ VNPT Lạng Sơn), người được giao làm đầu mối giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện cửa khẩu số cho biết: "Trong ngày đầu tiên triển khai thực hiện, VNPT Lạng Sơn đã tiếp nhận rất nhiều cuộc gọi từ các doanh nghiệp, đại lý làm thủ tục hải quan liên quan đến việc đề nghị hướng dẫn cách sử dụng, khai báo thông tin cũng như giải quyết những vướng mắc phát sinh trên nền tảng cửa khẩu số.

Ngày đầu hệ thống vẫn chưa được trơn tru bởi vì đa phần doanh nghiệp hôm nay mới bắt đầu đăng kí tài khoản, nên thao tác chưa được chuẩn. Cùng với đó, có một số phát sinh trong quá trình sử dụng hệ thống và cần phải được khắc phục để cho phù hợp hơn với thực tế. Những phát sinh cũng được các lực lượng kịp thời giải quyết và linh động xử lý theo từng trường hợp, có thể một số trường hợp được ưu tiên thông qua mà chưa cần khai trên nền tảng. Bởi vì ngày đầu tiên cũng không thể cứng nhắc quá vì có thể dẫn đến việc ùn tắc tại cửa khẩu".

Có thể thấy, việc Lạng Sơn triển khai thí điểm cửa khẩu số tại cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh là hướng đi hết sức đúng đắn góp phần cụ thể hóa việc thực hiện Chương trình chuyển đổi số quốc gia trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, việc triển khai những quy trình, thủ tục trên một nền tảng rất lớn như vậy không thể không tránh khỏi xảy ra những trục trặc, vướng mắc phát sinh. Và để thay đổi tư duy của cả cộng đồng XNK đã tồn tại rất lâu nay thì cần phải có lộ trình rõ ràng, phải trải qua thời gian với rất nhiều khó khăn, thử thách thì hệ thống mới có thể đi vào ổn định.

Trên tinh thần "Vướng mắc ở đâu xử lý ngay ở đó, không để ách tắc hoạt động xuất nhập khẩu", Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, ông Hồ Tiến Thiệu đã giao nhiệm vụ và yêu cầu các cơ quan, đơn vị, lực lượng chức năng hoạt động tại khu vực cửa khẩu phải phối hợp chặt chẽ để xử lý kịp thời những vướng mắc phát sinh; đề xuất những giải pháp cần thiết để bảo đảm việc triển khai Nền tảng cửa khẩu số đạt hiệu quả cao. 

Trong đó, Sở TT&TT tỉnh được giao chủ trì, phối hợp với Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn, viễn thông Lạng Sơn bố trí đầy đủ lực lượng hỗ trợ, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, lực lượng chức năng, doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đại lý hải quan tại khu vực cửa khẩu Hữu Nghị và Tân Thanh, sẵn sàng xử lý ngay những vấn đề phát sinh, đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu. Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cũng giao Sở TT&TT chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục hoàn thiện các tính năng của nền tảng cửa khẩu số, bảo đảm tuân thủ đúng quy định của pháp luật, phù hợp với tình hình thực tế, tránh gây chồng chéo, phát sinh thêm thủ tục hành chính trong quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu…/.

Ông Nguyễn Khắc Lịch, Giám đốc sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Lạng Sơn là tổ phó thường trực chỉ đạo thực hiện nền tảng cửa khẩu số, cho biết: "Sở đã hướng dẫn các doanh nghiệp kê khai, hoạt động trên nền tảng cửa khẩu số ở Lạng Sơn đến thành thạo thì thôi. Các doanh nghiệp cũng tích cực tham gia cùng chính quyền vì theo xu thế chúng ta không thể đứng ngoài cuộc chơi số hóa, doanh nghiệp sẽ được lợi và nhà nước cũng sẽ dễ quản lí mọi vấn đề".