Đặc sản Quảng Ninh có loài cá đục tên nghe hơi kỳ cục mà ăn rồi còn mang túi lớn túi nhỏ về nhà

Theo nhiều lão ngư địa phương, cá đục ở đây rất ngon, thịt trắng và rất lành. Cá đục rất hợp với môi trường nước biển trong sạch ở Minh Châu. Hằng năm mùa cá đục kéo dài suốt từ đầu mùa hè tới đầu mùa thu (từ tháng 3 đến tháng 10). 

Cá đục có thân nhỏ dài từ 10 - 15 cm, thịt rất ngọt, hình dạng giống loài cá bống nước ngọt, có vảy óng ánh màu xà cừ lấp lánh, nên ngư dân nơi đây còn gọi là cá đục bạc. Trong đó, chính vụ từ tháng 4 đến tháng 8 là thời điểm có nhiều cá đục trưởng thành, con to và ngon nhất.

Cá đục ở đảo Minh Châu, huyện Vân Đồn (Quảng Ninh) có thể chế biến được rất nhiều món ngon vì thịt chắc, trắng, có vị ngọt và hầu như mùa nào cũng hiện diện.

Vào mùa, người dân Minh Châu chủ yếu đánh bắt cá bằng phương pháp truyền thống như: đánh lưới, câu chùm... Sản lượng trung bình hằng năm của Minh Châu đạt khoảng 7 tấn. 

Với nguồn nguyên liệu sẵn có, ngoài chế biến, sử dụng tươi, người dân Minh Châu từ lâu đã có nghề chế biến cá đục khô. Gần đây, nhờ điều kiện cuộc sống cải thiện, việc bảo quản tốt hơn, nên người dân chế biến thêm cá đục một nắng.

Cá đục phơi khô phải là cá vừa đánh lưới hay câu ở gần bờ được chuyển về ngay sau chuyến biển. Cá được sơ chế rồi rửa bằng nước muối loãng, ngâm qua nước muối rồi mới phơi. 

Cá được phơi trong trời nắng ráo, nhiệt độ từ 30 - 35 độ. Nếu phơi cá trong nắng to sẽ khiến cá khô nhanh và cứng; nhiệt độ thấp quá cá sẽ hỏng ngay cả khi cá không có mùi vị gì bất thường nhưng thịt cá bên trong đã bị biến chất. 

Lý tưởng nhất là phơi vào mùa thu, nắng ráo, có gió biển. Tuy cá đục một nắng bên ngoài khô ráo nhưng bên trong vẫn còn lượng nước nhất định nên sau chế biến và thưởng thức có vị ngọt đậm.

Các lão ngư cũng cho hay, cá đục có thể chế biến nhiều món như: chiên giòn, gỏi, kho tộ, nấu canh chua... Tuy nhiên, món cá đục một nắng nướng trên than hồng rồi cuốn bánh tráng là món ăn làm níu chân bao du khách gần xa. 

Để làm món ăn này, cá đục một nắng rửa sạch để ráo, ướp chút muối, mì chính, ớt hiểm giã dập khoảng mười phút rồi nướng trên bếp than hồng. Phải nhanh tay lật trở vỉ cá nướng thường xuyên để cá chín đều và không bị cháy. 

Khi lớp vảy cá bên ngoài chuyển sang màu vàng rộm, dậy lên hương thơm quyến rũ là món cá nướng đã sẵn sàng “lên mâm”. 

Cá đục nướng cuốn bánh tráng và các loại rau sống như xà lách, dưa leo, khế, chuối chát, húng, quế... chấm nước mắm “chua cay ngọt” ăn rất thơm, ngon, lạ miệng.