Đắk Lắk: Thu hồi đất bằng miệng, dân mất "đất vàng", đòi gần 30 năm chưa xong

Lãnh đạo huyện ra quyết định có dấu hiệu vi phạm pháp luật

Năm 1983, ông Nguyễn Hòa từ Quảng Ngãi lên Đắk Lắk mua 1 lô đất có diện tích 1.800m² tại xã Ea Khal (nay là tổ dân phố 7, thị trấn Ea Đrăng, huyện Ea H'leo, tỉnh Đắk Lắk). Trên khu đất này, ông Hòa làm nhà và trồng trọt.

3 năm sau, UBND huyện Ea H'leo đã thu hồi toàn bộ lô đất của ông Hòa. Đáng chú ý, việc thu hồi không có quyết định. Tài sản, nhà cửa trên đất của ông Hòa cũng không được bồi thường.

Năm 1992, thấy đất mình bị thu hồi nhưng bỏ hoang, ông Hòa đã trở về lấy một phần diện tích đất của mình. Sau đó, ông Hòa được xem xét cấp quyền sử dụng đất với diện tích 782m² (400m² đất ở và 382m² đất nông nghiệp).

Năm 1995, thấy diện tích đất còn lại của mình (hơn 1.000m²) mà nhà nước đã thu hồi bị dân lấn chiếm để ở, ông Hòa đã khiếu nại. UBND huyện Ea H'Leo đã tổ chức cưỡng chế, thu hồi lại đất nhưng không trả lại cho ông Hòa.

Do đó, từ năm 1995, ông Hòa liên tiếp khiếu nại để đòi lại hơn 1.000m² đất nói trên. Mãi đến năm 2009, Chủ tịch UBND huyện Ea H'Leo lúc bấy giờ, ông Lê Đức Quang, ký quyết định bác toàn bộ nội dung khiếu nại của ông Hòa.

Khi ông Hòa làm đơn khiếu nại lên tỉnh, năm 2010, ông Y Dhăm Ênuôl, lúc đó là Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cũng đã ký quyết định đồng ý với việc giải quyết khiếu nại của UBND huyện Ea H'Leo. Không đồng ý với các quyết định giải quyết khiếu nại của chính quyền tỉnh Đắk Lắk, ông Hòa làm đơn ra các cơ quan trung ương.

Từ chỉ đạo của Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức kiểm tra, rà soát lại vụ việc của ông Hòa. Năm 2015, UBND tỉnh Đắk Lắk đã có báo cáo gửi Tổng Thanh tra Chính phủ.

Báo cáo cho thấy khi thu hồi đất của gia đình ông Hòa, UBND huyện Ea H'leo không ban hành quyết định thu hồi đất, không bồi thường về đất cũng như hoa màu và tài sản trên đất.

Sau đó, UBND tỉnh Đắk Lắk đã có quyết định hủy 2 quyết định giải quyết khiếu nại năm 2009 và 2010 của UBND huyện Ea H'Leo và UBND tỉnh Đắk Lắk.

Năm 2018 UBND tỉnh Đắk Lắk tiếp tục ban hành quyết định giải quyết khiếu nại của ông Hòa. Lần này, UBND tỉnh Đắk Lắk đã công nhận các nội dung đơn khiếu nại của ông Hòa. 

Trong đó, diện tích đất hiện còn lại của ông Hòa trên thực tế được xác định là hơn 876m² (không phải hơn 1.000m²) UBND tỉnh giao UBND huyện lập phương án bồi thường đối với diện tích đất này.

UBND tỉnh Đắk Lắk cũng khẳng định, việc giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND huyện Ea H’leo năm 2009: "Đã bỏ sót nhiều tình tiết quan trọng làm thay đổi bản chất vụ việc, có dấu hiệu vi phạm pháp luật, làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình ông Nguyên Hòa" (trích quyết định của UBND tỉnh Đắk Lắk).

Thẩm định "con voi", bồi thường "con chuột"

Theo tìm hiểu của chúng tôi, lô đất của ông Hòa nói trên hiện nằm ngay chợ trung tâm huyện. Theo thị trường, giá đất nơi đây đang được bán khoảng 900 triệu đồng/m ngang.

Lô đất của ông Hòa hiện có chiều ngang khoảng 20m, chiều dài hơn 40m. Như vậy với 20 m chiều ngang, giá thị trường lô đất của ông Hòa khoảng 18 tỷ.

Tuy nhiên, năm 2019, lô đất này được UBND huyện Ea H'Leo đưa ra mức giá bồi thường là 2,7 tỷ đồng. Ông Hòa không đồng ý. Năm 2020, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, ông Võ Văn Cảnh đã giao UBND huyện Ea H'Leo điều tra, khảo sát, thu thập thông tin về giá đất chuyển nhượng thực tế trên thị trường ở khu vực của ông Hòa để phê duyệt bồi thường đất.

Tháng 9/2021, UBND huyện Ea H'Leo điều chỉnh, phê duyệt mức bồi thường lô đất của ông Hòa là 3,9 tỷ đồng. Tuy nhiên, ông Hòa vẫn không chấp nhận mức giá này.

Một cán bộ tại huyện Ea H'Leo cũng thừa nhận, một đơn vị thẩm định độc lập đã đưa ra mức giá lô đất của ông Hòa là gần 12 tỷ đồng. Tuy nhiên, UBND huyện cho rằng đơn vị tư vấn xây dựng giá đất trên là thiếu cơ sở nên đã yêu cầu Trung tâm phát triển quỹ đất hủy hợp đồng với đơn vị tư vấn.

"Huyện đưa ra 3 phương án tính giá đất cho ông Hòa và xin ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính và Thanh tra tỉnh. Tuy nhiên, huyện chỉ nhận được ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường nhưng cũng không có hướng dẫn cụ thể nên rất khó thực hiện'- cán bộ này nói.

Trong khi đó, ông Hòa cho biết, hiện lô đất ông đang đòi lại vẫn đang bỏ hoang. Nếu chính quyền không sử dụng thì trả lại cho ông. Hoặc nếu thu hồi thì cần phải có phương án bồi thường thỏa đáng.