Đàn Xã Tắc và chuyện "bóng chuyền” trách nhiệm

Các Giáo sư: Phan Huy Lê- Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Nguyễn Quang Ngọc- Chủ tịch Hội Sử học Hà Nội, nhà nghiên cứu văn hóa Trần Lâm Biền... đều đồng lòng lên tiếng phản đối việc TP. Hà Nội sẽ xây dựng một cầu vượt qua Đàn Xã Tắc với lý do đây là “bàn thờ trời đất” của tiên tổ, con cháu, không nên có hành động bất kính.

Về phía đơn vị xây dựng, Ban quản lý các dự án trọng điểm của Hà Nội đã khẳng định, cầu vượt sẽ không trùm lên di tích mà phần mố cầu chỉ chạm vào mép khu vực khoanh vùng. Tuy nhiên, TS Nguyễn Hồng Kiên - người trực tiếp tham gia khảo cổ tại khu vực này lại nêu một quan điểm khác: “Đã và đang có một nhầm lẫn cố tình khi cho rằng di tích Đàn Tế Xã Tắc Thăng Long các thời Lý-Trần-Lê chỉ nằm trong bán đảo giao thông hiện nay. Có thể nói đó là một sự “đánh tráo khái niệm”.

Trong câu chuyện này, nhiều người quan tâm tới vai trò của Bộ VHTTDL mà đặc biệt là Cục Di sản văn hóa ở đâu khi mà ngày 25.7.2012, Bộ đã có công văn trả lời thống nhất với phương án tổ chức cầu vượt nút giao thông Ô Chợ Dừa. Việc làm này được đại diện Cục Di sản lý giải là căn cứ vào Luật Di sản sửa đổi và bổ sung mới thì được phép xây dựng tại khu vực 1 nhưng phải được sự thống nhất của các cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Trước câu hỏi của PV NTNN là nếu có sự “khoanh vùng nhầm” khu di tích cần bảo vệ thì sẽ xử trí thế nào, đại diện Cục Di sản cho biết hồ sơ do Sở VHTTDL Hà Nội thẩm định chuyển lên, họ sẽ là nơi chịu trách nhiệm và xem xét chứ Bộ không thể đi xác minh là diện tích đó có đúng hay không. Nêu quan điểm này, Bộ đã chứng tỏ một điều mình chỉ căn cứ trên giấy tờ của địa phương, còn việc đúng hay sai là do Sở chịu trách nhiệm.

Tuy nhiên, về phía TP. Hà Nội, ông Nguyễn Hoàng Long - Phó Trưởng ban tuyên giáo Thành ủy Hà Nội lại cho biết: “Các cơ quan sở, ngành chuyên môn, cụ thể như Cục Di sản có chủ động chấm ra được trên Hà Nội có bao nhiêu điểm cần phải bảo tồn và bảo vệ không? Cục nên lập chương trình quốc gia để đưa ra đề xuất khoanh vùng các điểm cần bảo tồn, bảo vệ đi. Chứ như hiện nay, hoàn toàn thụ động, cách làm ăn xổi thì rất khó”.

Như vậy, câu chuyện về Đàn Xã Tắc đã và đang trở nên rối rắm bởi chính các cơ quan chức năng thích chơi “bóng chuyền”. Bộ bảo Sở phải chịu trách nhiệm, TP .Hà Nội lại bảo Cục làm theo kiểu thụ động và ăn xổi.

Riêng số phận của di chỉ thì tới nay vẫn chưa rõ sẽ ra sao.

 Lê Tâm