Đau đớn khi bé 2 tháng tuổi đột tử khi đang nằm ngủ trên ngực mẹ

Đang nằm ngủ cùng mẹ thì đột tử

Về trường hợp bệnh nhi bị đột tử, bác sĩ Phạm Thị Thanh Tâm – Phó trưởng khoa Cấp cứu - Chống độc (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, ngày 3/1/2022, Bệnh viện đã tiếp nhận 1 bé gái 2 tháng tuổi, ở Hà Nội, nhập viện trong tình trạng tím tái, ngưng thở, ngừng tim trước khi đến Bệnh viện.

Theo lời kể của gia đình, khoảng 18 giờ cùng ngày, mẹ cho trẻ bú trong tư thế nằm, sau đó, mẹ ôm trẻ ngủ, mặt trẻ áp vào ngực mẹ. Đến khoảng 19 giờ 30 phút, khi mẹ tỉnh dậy phát hiện trẻ trong tình trạng tím tái toàn thân, không thở.

Trong lúc hoảng loạn, gia đình đưa trẻ vào Bệnh viện Nhi Trung ương bằng xe mô tô. Tại đây, các bác sĩ phát hiện trẻ ngừng thở, ngừng tim, hạ nhiệt độ. Mặc dù được hồi sức tim phổi tích cực, nhưng trẻ không qua khỏi. Sự ra đi bất ngờ của trẻ là nỗi đau, nỗi day dứt không nguôi của gia đình.

Vậy thế nào là hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ trẻ nhỏ?

Hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ nhỏ (SIDS- sudden infant death syndrome)

Theo bác sĩ Tâm, hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ là cái chết bất ngờ và không tiên lượng được ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ trong khoảng từ 2 tuần tuổi đến 1 năm tuổi. SIDS hay gặp ở trẻ 2-4 tháng tuổi.

Tỷ lệ SIDS xuất hiện là 0,5/1000 trẻ sinh ra ở Hoa Kỳ. Hầu hết SIDS đều xảy ra khi trẻ đang ngủ. Hội chứng này xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu nào cảnh báo trước, khiến đột tử ở trẻ nhỏ trở thành nỗi ám ảnh lớn đối với nhiều gia đình.

Bên cạnh những nguyên nhân gây tử vong đột ngột: ngạt thở, chảy máu não, viêm cơ tim… nhiều trường hợp không có nguyên nhân rõ ràng.

Nguyên nhân đột tử ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Bác sĩ Tâm cho biết, có 3 nguyên nhân đột tử ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Thứ nhất là trẻ có khuyết tật nghiêm trọng ở hệ hô hấp, tim mạch. Hoặc sự kiểm soát nhịp thở của não bộ chưa phát triển hoàn thiện.

Thứ hai có thể do đường thở bị chèn ép khi ngủ trong tư thế nằm sấp, nằm nghiêng – sấp. Ngủ trên giường có quá nhiều vật dụng hay giường ngủ mềm, ngủ cùng với bố mẹ cũng có thể là tác nhân gây đột tử ở trẻ.

Thứ 2 là do trẻ bị tăng thân nhiệt do nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quấn quá nhiều quần áo, chăn to, trẻ ngủ sâu dẫn đến mất kiểm soát nhịp thở.

Các yếu tố nguy cơ của hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ

Đánh giá về các yếu tố nguy cơ, theo bác sĩ Tâm, trẻ đột tử ở bé trai nhiều hơn bé gái; Trẻ sinh non, cân nặng khi sinh thấp, chậm tăng trưởng; Tư thế ngủ nằm sấp, không có núm vú giả.

Ngoài ra, mẹ nhỏ hơn 20 tuổi, sử dụng ma tuý, hút thuốc lá trong thai kỳ và sau sinh; Khoảng cách ngắn giữa các lần mang thai cũng là yếu tố gia tăng các trường hợp đột tử.

Việc trẻ nằm chung giường với cha mẹ, người chăm sóc cũng khiến xảy ra tai nạn trẻ bị chèn ép ngộp thở.

Nếu tiền sử gia đình có anh chị em ruột bị đột tử thì nguy cơ trẻ bị đột tử cũng cao lên. Ngoài ra, còn có các yếu tố môi trường như nhiệt độ môi trường thấp hoặc quá cao; Cũi, nôi, gối không an toàn, nệm nước, giường mềm.

Các biện pháp dự phòng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Tử vong ở trẻ nhỏ do SIDS là vấn đề liên quan đến giấc ngủ, do đó cần nâng cao cảnh giác, tạo môi trường an toàn cho giấc ngủ của trẻ.

Bác sĩ Tâm khuyến cáo, khi nuôi con nhỏ, cha mẹ nên lưu ý tạo không gian an toàn cho giấc ngủ của trẻ. Cụ thể

- Để trẻ nằm ngửa khi ngủ. Thường xuyên quan sát trẻ;

- Sử dụng núm vú giả cho trẻ dưới 1 tuổi giúp mở thông đường thở;

- Để nhiệt độ phòng phù hợp, thông thoáng quần áo. Không trùm đầu trẻ.

- Đặt trẻ nằm trên tấm đệm ít bị trũng xuống.

- Không sử dụng gối, đồ chơi nhồi bông, chăn có nhiều lông hoặc quá lớn ở khu vực cũi/giường của trẻ.

- Sơ sinh, trẻ dưới 6 tháng tuổi cần nằm cũi, giường riêng, bên cạnh giường ngủ của người chăm sóc. Không sử dụng miếng đệm phụ trong cũi.

- Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch để nâng cao sức đề kháng cho trẻ.

- Chăm sóc thai nghén sớm và thường xuyên. Nuôi con bằng sữa mẹ.

- Không hút thuốc lá, uống rượu hoặc sử dụng ma tuý trong thai kỳ và thời gian nuôi con nhỏ.