Đề xuất tuyển giáo viên trình độ cao đẳng: Có lo ngại về chất lượng?

Bộ GDĐT đề xuất tuyển dụng giáo viên trình độ cao đẳng

Mới đây, Bộ GDĐT công bố Dự thảo hồ sơ lập đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng dạy một số môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, để lấy ý kiến góp ý của các cá nhân, đơn vị.

Theo dự thảo, Bộ đề xuất chính sách tuyển dụng người có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm hoặc có bằng tốt nghiệp cao đẳng chuyên ngành và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm để dạy một số môn học, bao gồm: Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên, Công nghệ, Ngoại ngữ, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật) theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp Tiểu học và THCS.

Các giáo viên này sau khi được tuyển dụng sẽ tham gia lộ trình nâng chuẩn trình độ theo quy định tại Nghị định số 71/2020/NĐ-CP của Chính phủ để đến năm 2030 bảo đảm trình độ chuẩn đào tạo theo Luật Giáo dục năm 2019.

Trao đổi với PV báo Dân Việt về dự thảo trên, lãnh đạo Phòng GDĐT một huyện ở Thanh Hóa cho hay: "Hiện nay huyện đang thiếu nhiều giáo viên văn hóa cấp tiểu học do nguồn tuyển hạn chế. Thiếu nhất là giáo viên tin học và ngoại ngữ. Đợt tuyển dụng vừa qua địa phương không tuyển được ai vì không có người dự tuyển. 

Lý do là lương thấp nên nhiều người thích đi dạy ở các trung tâm với mức lương 10-15 triệu đồng/tháng thay vì vào viên chức ngành giáo dục chỉ khoảng 5 triệu đồng. Ở đây vùng sâu vùng xa, đời sống và đi lại gặp nhiều khó khăn lại không có chính sách hỗ trợ nên không thu hút được giáo viên”.

Giải pháp của huyện này hiện nay đang là động viên các thầy cô tăng tiết và dạy liên trường. Tuy nhiên số kinh phí chi trả cho giáo viên tăng tiết lại cao hơn mức chi trả cho phép. 

"Tuyển dụng giáo viên hệ cao đẳng theo dự thảo của Bộ GDĐT thì tận dụng được nguồn giáo viên để lấp chỗ trống. Đây là phương án tạm thời, linh hoạt của Bộ. Thế nhưng sau khi tuyển dụng rồi Bộ cũng nên có chính sách để đào tạo lượng giáo viên này nâng cao trình độ. Về lâu dài các địa phương vẫn cần giáo viên có trình độ đại học. Tôi nghĩ rằng nên cho phép các địa phương hợp đồng với giáo viên thời vụ căn cứ theo nghị định 111. Trong thời gian này giáo viên thời vụ vừa học vừa làm, khi đáp ứng được ưu cầu sẽ được ưu tiên tuyển dụng thay vì tuyển dụng rồi lại phải đào tạo", lãnh đạo này nói.

Cần đẩy mạnh nguồn đào tạo giáo viên

PGS Nghiêm Đình Vỳ, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cũng đồng tình với dự thảo của Bộ GDĐT vì hiện tại cần bổ sung số lượng giáo viên để triển khai chương trình đổi mới giáo dục phổ thông 2018, tuy nhiên, tuyển dụng số lượng giáo viên trình độ cao đẳng phải đảm bảo với chất lượng. 

 "Thực tế sinh viên tốt nghiệp cao đẳng chưa đủ trình độ để giảng dạy theo yêu cầu, cần phải đào tạo lên trình độ đại học. Đây là giải pháp giao thời", PGS Vỳ cho hay.

Theo PGS Nghiêm Đình Vỳ, các địa phương có thể áp dụng phương án động viên thầy cô học thêm văn bằng 2 những môn còn thiếu giáo viên. Ví dụ như giáo viên Lịch sử có thể học văn bằng 2 đại học môn Địa lý và ngược lại. Giáo viên vất vả hơn nhưng bù lại sẽ có chế độ tốt hơn.

Chia sẻ thêm về ý kiến các bạn trẻ hiện nay không "mặn mà" làm giáo viên, PGS Vỳ khẳng định: "Nghề giáo luôn được các bạn trẻ yêu thích và là ước mơ của nhiều người. Tuy nhiên, thực tế hiện nay làm giáo viên vất vả, lương tấp nên các bạn trẻ không chọn, nhiều giáo viên đang dạy cũng nghỉ việc. Giải pháp của cúng ta là phải quan tâm đến lương giáo viên, có thêm nhiều chế độ để thầy cô không phải đi làm thêm mà chỉ tập trung vào công việc dạy học của mình".

PGS.TS. Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ GDĐT cho biết, dự thảo này là chữa cháy, chỉ giải quyết phần ngọn tạm thời. Hiện nay tình trạng thiếu giáo viên vô cùng nghiêm trọng, chúng ta phải tìm ra nguyên nhân cơ bản từ đâu để tháo gỡ. 

"Giáo viên cần đạt trình độ đại học mà để tránh chỗ thiếu chỗ thừa như hiện nay thì nên phân cấp cho địa phương đào tạo nguồn lực và chịu trách nhiệm. Nơi nào thiếu thì đặc biệt quan tâm, tạo điều kiện. Đừng nói các em không thích nghề giáo mà phải xem lại chế độ, chính sách, chủ trương đã thu hút các em chưa", ông Nhĩ nói.

Lý giải về dự thảo tuyển dụng giáo viên bằng cao đẳng, Bộ GDĐT cho hay: Luật Giáo dục năm 2019 quy định trình độ chuẩn được đào tạo của nhà giáo phải có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên đối với giáo viên Tiểu học, THCS, THPT. Trường hợp môn học còn thiếu thì phải có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm". Tuy nhiên, trong giai đoạn chuyển tiếp, với yêu cầu triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cần phải bổ sung đủ số lượng giáo viên đứng lớp theo thực tế dự báo tăng dân số cơ học và thực hiện giảng dạy các môn học.

Dự báo đến năm học 2024-2025, cấp Tiểu học còn thiếu 6.621 giáo viên tin học, 5.780 giáo viên ngoại ngữ; cấp Trung học Cơ sở thiếu 11.598 giáo viên công nghệ, 2.366 giáo viên khoa học tự nhiên và 4.321 giáo viên môn nghệ thuật.

Một trong những nguyên nhân mà các địa phương chưa tuyển dụng hết số biên chế được giao là thiếu nguồn tuyển dụng. Hiện nay, sinh viên tốt nghiệp đại học sư phạm hoặc cử nhân đào tạo chuyên ngành các môn Tin học, Ngoại ngữ, Nghệ thuật, Công nghệ có nhiều lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp, thường có xu hướng làm các công việc khác có thu nhập cao hơn. 

Dự kiến khi thực hiện chính sách này, các địa phương sẽ tuyển dụng được khoảng 10.000 giáo viên để dạy các môn học trong Chương trình giáo dục phổ thông mới.