Đeo khẩu trang đi ngủ vì bị lò gạch "tra tấn"

Đến địa bàn xã Tam Thuấn, đập vào mắt chúng tôi là những ống khói lò gạch tuôn khói mù mịt. Không khó để biết đây là những lò gạch thủ công, không có quy trình xử lý khí thải ra môi trường. Theo phản ánh của người dân, từ năm 2004, hơn chục lò gạch liên tiếp mọc lên. Các lò gạch này thay phiên nhau ngày đêm phun khói khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Ngay trên đường làng, người dân cũng phải quen với chiếc khẩu trang.

Anh Nguyễn Minh Tuấn - Ủy viên HĐND xã Tam Thuấn bức xúc: “Người dân xã chúng tôi đang phải hứng chịu chất độc hại do khói, bụi than từ các lò gạch thủ công gây ra. Lúc đốt các lò này còn tỏa ra mùi rất khó chịu, nhất là buổi sáng sớm và chiều tối. Nhân dân thường xuyên phải đeo khẩu trang, kể cả lúc ở trong nhà đã đóng kín cửa.

Lúa, hoa màu, cây trồng lâu năm cũng bị khói gạch phá hủy trầm trọng, ảnh hưởng đến nguồn thu nông nghiệp. Sức khỏe của người dân, trong đó có người già, trẻ em và phụ nữ mang thai bị ảnh hưởng. Nhiều người đã mắc các chứng bệnh tức ngực, cay mũi, nhức đầu, ho khan… Trong địa bàn xã cũng đã có người tử vong vì ung thư phổi”.

Gia đình chị Trịnh Thị Thoa, thôn Nội Ba, xã Tam Thuấn là gia đình ở gần và chịu nhiều ảnh hưởng nhất từ khói lò gạch. Chị Thoa cho biết, cứ sáng sớm và chiều tối, các lò lại bắt đầu đốt gạch tuôn khói đặc trời. Gia đình chị cứ về nhà là phải đóng kín cửa và đeo khẩu trang, kể cả lúc đi ngủ. Có những hôm các lò gạch đốt nhiều, các gia đình ở gần đó phải đi “sơ tán” sang nhà người quen.

Cũng theo lời chị Thoa, không chỉ gây ô nhiễm môi trường, các lò gạch ở đây còn khiến việc tưới tiêu nông nghiệp của người dân ở xã Tam Thuấn bị ảnh hưởng. Để tăng chất lượng gạch, các chủ lò đặt máy hút cát từ kênh Cẩm Đình – Hiệp Thuận (người dân vẫn quen gọi là sông Đồng Vạn) sử dụng.

Sau một thời gian hút cát, lòng kênh sâu hơn lòng mương dẫn nước tưới tiêu gần 3m khiến nước không vào được các đồng ruộng. Hơn nữa, hai bên bờ kênh đã bắt đầu có dấu hiệu sạt lở khiến tường rào của các gia đình ở khu vực gần kênh nứt nẻ.

18 giờ ngày 25-6-2009, do quá phẫn nộ, nhân dân trong xã đã đến gặp các chủ lò gạch yêu cầu phải có biện pháp xử lý triệt để khói, bụi mới được tiếp tục sản xuất gạch trên địa bàn xã. Yêu cầu của người dân không được các chủ lò gạch đồng ý, từ đó nảy sinh xô xát. Nhiều người dân mang xô, thùng, chậu múc nước giội vào các lò gạch liền bị một số người lạ dùng bình xịt hơi cay và dùi cui điện đe dọa.

Làm cho... có!

Trước tác hại của lò gạch, người dân xã Tam Thuấn đã trình đơn kêu cứu lên UBND xã Tam Thuấn và UBND huyện Phúc Thọ. Nhưng đến nay, biện pháp khắc phục của các lò gạch cũng chỉ dừng lại ở mức đơn giản, không mang lại hiệu quả như trát, rải đá lên các mặt lò khoảng 15cm, xây ống khói cao, trong quá trình đun bơm nước để giảm hơi nóng tỏa ra…

Phòng Công Thương UBND huyện Phúc Thọ cũng đã kết hợp với chính quyền xã Tam Thuấn tiến hành đo mức độ ô nhiễm từ các lò gạch. Tuy nhiên việc đo đạc chỉ được tiến hành vào 12 giờ trưa, lúc trời nắng quang. Trong khi các lò gạch thường chỉ hoạt động mạnh vào lúc trời tờ mờ sáng và chiều tối. Người dân cho rằng đoàn khảo sát đã phản ánh không đúng mức độ ô nhiễm.

Gia đình chị Trịnh Thị Thoa cũng vì quá bất bình với kết quả khảo sát của UBND huyện nên đã bỏ tiền thuê công ty trắc địa tiến hành đo khoảng cách từ nhà chị đến các lò gạch. Kết quả thu được là khoảng cách sân nhà chị đến lò gạch gần nhất chỉ là 256m. Trong khi khoảng cách từ các lò gạch đến khu vực dân sinh, theo tiêu chuẩn do huyện ban hành là 500m.

Trao đổi với NTNN, ông Nguyễn Văn Ngà - Phó phòng Tài nguyên – Môi trường huyện Phúc Thọ thừa nhận việc các lò gạch gây ô nhiễm môi trường là có thật. Sau khi nhận được phản ánh của người dân, chính quyền đã tiến hành đo đạc mức độ ô nhiễm và chủ các lò gạch đã có những biện pháp nhằm giảm thiểu mức độ ô nhiễm.

Đặc biệt, nhiều chủ lò cho xây ống xả khói lên cao. Về việc các lò gạch đặt máy hút cát từ kênh Cẩm Đình – Hiệp Thuận, ông Ngà cho biết chưa nhận được báo cáo từ UBND xã Tam Thuấn. Ông Ngà khẳng định Phòng Tài nguyên - Môi trường sẽ trực tiếp tiến hành thẩm tra về vấn đề này.

(Còn nữa)

Hoàng Đức Nhã