Độc đáo công nghệ biến lõi ngô thành than không khói

Giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường

Anh Giang Minh Thái - Phó Giám đốc Công ty TNHH Năng lượng Mộc Châu Xanh cho biết, với diện tích và sản lượng ngô đứng đầu cả nước, lượng lõi ngô của tỉnh Sơn La rất lớn. Lõi ngô ẩm có thể sử dụng để bón cho đồng ruộng nhưng phải mất 2-3 năm mới thể phân hủy. Vì vậy, ngoài sử dụng một phần rất nhỏ làm chất đốt hoặc trồng nấm, còn lại lõi ngô chủ yếu được người dân thải bỏ ra ngoài vệ đường, sông suối gây ô nhiễm môi trường.

Đa số công nhân làm việc trong xưởng sản xuất than là người dân địa phương. Ảnh: Nguyễn Quỳnh

Nhận thấy lượng lõi ngô quá nhiều chưa được tận dụng, anh Thái và vài người bạn nghĩ cách ép lõi ngô thành than để sử dụng cho đỡ lãng phí. Tuy nhiên, mất tới 2 năm mày mò, anh Thái và cộng sự mới có được thành phẩm ưng ý và đưa vào ứng dụng.

Đánh giá tiềm năng từ sản phẩm, anh đã đầu tư dây chuyền sản xuất chuyên nghiệp để tận dụng loại phế phẩm. Năm 2015, Công ty TNHH Năng lượng Mộc Châu Xanh chính thức được thành lập, đồng thời cũng là đơn vị đầu tiên sản xuất than hoạt tính từ lõi ngô.

Nguyên liệu đầu vào gồm các phế phẩm, nông, lâm nghiệp như mùn cưa, trấu, lõi ngô, mùn tre, các cây thân mộc khô, khi nhà máy hoạt động ổn định, đạt trên 80% công suất thiết kế, cần tiêu thụ trên 15.000 tấn nguyên liệu/năm. Lõi ngô sau khi thu gom từ các xưởng xay xát sẽ đem nghiền nhỏ và trộn với một số phụ gia để đóng thành bánh than, hoặc lõi ngô sau khi nghiền nhỏ được cho vào máy ép tạo thành những thanh củi lõi ngô (tương tự củi trấu).

Đây là giải pháp không chỉ tạo ra nguồn chất đốt mới có nhiệt lượng cao thay thế than đá mà còn giải quyết được lượng phế thải lõi ngô. Sản xuất chất đốt từ lõi ngô còn góp phần giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường.

Giúp nông dân tăng thu nhập

Sản phẩm than không khói làm từ lõi ngô. Ảnh: Nguyễn Quỳnh

Sản phẩm than sinh học làm từ lõi ngô có nhiệt lượng từ 7.000 - 8.500 calo/kg, cao hơn một số loại than cám, than bùn, than non và một số loại than đang khai thác tại các mỏ than Suối Bàng, Mường Lựm, Tô Pan... trên địa bàn tỉnh Sơn La. Thời gian cháy của 1kg than này có thể kéo dài 200 phút, khi cháy không có khói và mùi. Hàm lượng carbon trong than sinh học có thể đạt từ 75 - 85%.

Thanh ép nhiên liệu tuy có nhiệt lượng thấp hơn than đá 15-20% (20MJ/kg) nhưng có độ tro rất thấp (tối đa 5% khối lượng tổng) nên sử dụng hiệu quả hơn than đá, dầu, củi, khí gas. Ngoài việc xuất khẩu sang các nước, sản phẩm thanh ép nhiên liệu đốt và than sinh học còn có các khách hàng tiềm năng là những cơ sở sản xuất, chế biến nông, lâm sản có sử dụng hệ thống nhiệt, lò hơi hoạt động dân sinh...

Anh Giang Minh Thái cho biết, lõi ngô chủ yếu được thu mua ở 2 huyện Mộc Châu và Yên Châu (Sơn La). Việc sản xuất diễn ra quanh năm, không bị gián đoạn do mùa ngô ở vùng cao thường gối nhau giữa các vùng. Mỗi tấn lõi ngô sản xuất được 3 tạ than, giá thu mua là 1.100 đồng/kg, thành phẩm bán ra là 11.000 đồng/kg. Từ khâu mua nguyên liệu đến sản phẩm than cuối cùng mất khoảng nửa tháng.

Ngoài lõi ngô, công ty còn sử dụng các phế phẩm, phế liệu chế biến từ tre, gỗ, nông sản khác trên địa bàn. Trong đó, các sản phẩm than tre, than phong thủy ướp tinh dầu để trong phòng khách, phòng ngủ phù hợp với nét văn hóa đặc trưng nên được người Nhật rất ưa chuộng.

Với việc tận dụng, thu mua các nguồn phế phẩm, phế thải trong sản xuất, chế biến nông, lâm sản Công ty TNHH Năng lượng Mộc Châu Xanh đã góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân, đồng thời tạo ra công việc ổn định cho khoảng 25 lao động với mức lương bình quân 4,5 - 5 triệu đồng/tháng.