Đưa cây bông lên núi cao

Trồng bông lấy sợi là một trong những nghề truyền thống của bà con dân tộc Thái ở Sơn La. Song từ khi có lòng hồ thuỷ điện Hoà Bình và thuỷ điện Sơn La, khí hậu Sơn La có nhiều thay đổi nên ảnh hưởng tới cây bông và nghề này bị mai một dần.

Bông giống mới được trồng ở huyện Bắc Yên, Sơn La.

Vực lại nghề truyền thống

Qua nghiên cứu thực tế, Công ty cổ phần Sợi Việt An (Nam Định) quyết định đưa các giống bông mới năng suất cao, chịu hạn, chịu được độ ẩm cao lên trồng tại một số huyện ở Sơn La. Tuy nhiên, việc đưa bông vải giống mới lên trồng thử nghiệm trên các vùng núi chẳng dễ chút nào, bởi bà con vốn quen trồng ngô, lúa nương.

Ông Lê Văn Kỳ - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Bắc Yên, tâm sự: "Chúng tôi rất khó khăn trong việc thuyết phục bà con chuyển sang trồng bông vải giống mới do bà con chưa hiểu cách chăm bón và gieo trồng; mặt khác, một số địa phương chỉ trồng bông cho đủ chỉ tiêu huyện giao hàng năm”.

Là thành viên trong Ban chỉ đạo phát triển cây bông của xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên, anh Lò Văn Thơ - Trưởng bản Cang, cho biết: "Đa phần ND bản tôi đồng tình với chủ trương trồng bông. Bà con làm đúng theo hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp nên bông phát triển tốt, năng suất gần 3 tấn/ha".

Hứa hẹn vùng chuyên canh lớn

Liên kết 4 nhà (nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông) đang được phối hợp chặt chẽ tại các vùng trồng bông vải Sơn La. Bà Nguyễn Thị Hồng Thuý - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Sợi Việt An, cho biết: "Chúng tôi đã làm việc với UBND tỉnh, các huyện, phòng nông nghiệp… để ký kết hợp đồng trồng và bao tiêu sản phẩm bông vải. Theo hợp đồng, công ty cung cấp toàn bộ giống và một phần phân bón (cấp không) cho ND và thu mua bông tại nhà dân với giá cam kết ngay từ đầu thời vụ".

Anh Hoàng Lê Lương-Trưởng chi nhánh Công ty Việt An ở Bắc Yên cho biết: "Niên vụ 2011 này, huyện Bắc Yên trồng 1.164ha bông, thời điểm cuối tháng 2.2012, chúng tôi đã thu mua gần 300 tấn bông. So với những vùng khác, sợi bông trồng ở Sơn La được đánh giá có chất lượng cao".

Ông Kỳ khẳng định: Cây bông vải hoàn toàn có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt ở Bắc Yên. Nếu trồng đúng mật độ kỹ thuật năng suất sẽ đạt 3-3,5 tấn/ha. Với giá bông hiện nay 12 triệu đồng/ha, trừ chi phí mỗi ha cho 20 triệu đồng, gấp 2 lần trồng ngô".

Chị Lò Thị Thinh ở bản Bụa B, xã Phiêng Ban, cho biết: "Bông giống mới trồng không khó hơn các giống bông cũ mà năng suất lại cao hơn. Giống bông và phân bón được công ty cung cấp nên rất chủ động trong sản xuất. So với trồng ngô, tiền thu được từ trồng bông trên cùng một mảnh nương cũng nhiều hơn. Dân bản đang bàn nhau bỏ bớt cây ngô để trồng bông đấy".

Anh Lò Văn Thích ở bản Hý, xã Phiêng Ban, bảo: “Mình xem bà con trồng bông rồi. Thu hoạch cao hơn cây ngô truyền thống đấy. Trồng bông đỡ vất vả hơn mà lại được thu mua tận nhà nên vụ này mình sẽ trồng trên nửa ha đất nương nhà mình. Nhiều hộ ở bản Hý cũng đã đăng ký trồng bông rồi đấy”...

Kiều Thiện - Bùi Hùng