Đưa món ăn Việt ra quốc tế qua bản đồ, bảo tàng 3D ẩm thực Việt Nam

Với hơn 3.000 món ăn từ 3 miền, Việt Nam từ lâu đã được quốc tế nhắc đến như một thiên đường ẩm thực tại Đông Nam Á. Gần đây nhất, món bún chả được đưa vào sách nấu ăn kỷ niệm Đại lễ Bạch kim của Nữ hoàng Anh Elizabeth II, một lần nữa góp phần khẳng định "thương hiệu" ẩm thực Việt với bạn bè năm châu.

Nhận thức được tiềm năng to lớn và mong muốn góp phần bảo tồn, phát huy và nâng tầm nét di sản độc đáo trên, Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam (VCCA) chính thức công bố đề án "Xây dựng và phát triển văn hóa ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu quốc gia giai đoạn 2022 - 2024".

Đề án thu hút sự tham gia từ hàng trăm nghệ nhân, đầu bếp, giáo sư, chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực công nghệ thực phẩm, văn hóa, lịch sử và nhiều bộ ngành trên khắp cả nước.

Bà Huỳnh Thị Đoan Thùy, Giám đốc điều hành đề án cho biết, việc lưu trữ dữ liệu nền văn hóa ẩm thực ngàn năm của Việt Nam là trăn trở từ rất lâu của những cá nhân, tổ chức xây dựng dự án.

Từ năm 2022 đến năm 2024, đề án được thực hiện qua các giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 2022, đề án dự kiến sẽ thu thập cơ sở dữ liệu 300 món tiêu biểu Việt Nam và xét chọn 100 món ẩm thực đặc sắc của địa phương, được công nhận bởi Hội đồng chuyên môn của VCCA.

Giai đoạn năm 2023, Đề án thu thập dữ liệu 1.000 món ẩm thực và phát triển thành tổng tập của dữ liệu ẩm thực Việt Nam từ nguyên liệu chế biến, định chuẩn và cách chế biến, nội dung, hình thức thể hiện từ giá trị nội tại đến giá trị ngoại quan của món ẩm thực.

Riêng giai đoạn năm 2024, Đề án sẽ chuyển đổi số cơ sở dữ liệu thành Bản đồ Ẩm Thực Việt Nam và thiết thực hơn là hướng đến xây dựng Bảo tàng Ẩm thực Việt Nam theo định hướng thực tế ảo 3D và Bảo tàng Ẩm thực thực tế phục vụ du khách tham quan nếu được sự quan tâm của các tỉnh, thành và nhà đầu tư trong tương lai.

Còn ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch VCCA cho biết, song song câu chuyện nâng tầm ẩm thực Việt thành thương hiệu quốc gia, "số hóa" ẩm thực Việt thì đề án còn hướng đến việc giúp mọi người nhận thức được ba lợi ích dài hạn rất quan trọng xoay quanh câu chuyện trên, gồm: khoa học dinh dưỡng, kinh tế ẩm thực và văn hóa ẩm thực.

"Chẳng hạn có nhiều món ăn Việt được nhắc đến vì ngon nhưng yếu tố lành, nguồn gốc nguyên liệu, cách chế biến kết hợp các nguyên vật liệu và gia vị theo tính chất vùng miền, giá trị dinh dưỡng cụ thể ra sao… thì ít được đề cập hoặc biết đến, đó là điểm đáng tiếc.

Hay như câu chuyện kinh tế Việt Nam dựa vào nông lâm, ngư nghiệp nhưng hầu hết đều đang phát triển riêng lẻ, cần một nơi có thể "gom" các đầu mối về và giúp các bên hưởng lợi từ nhau", ông Kỳ nói.

Đối với người dân, người sử dụng, những món ẩm thực sẽ được cung cấp nền tảng thông tin thực tế về nguồn gốc nguyên liệu, cách chế biến kết hợp nguyên vật liệu và gia vị của những món ăn đặc sắc vùng miền, phát huy những giá trị về dinh dưỡng. Đối với kinh tế ẩm thực, đề án mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, nhà sản xuất tham gia trong ngành cung cấp nguyên liệu, thực phẩm, chế biến ẩm thực, phát triển du lịch của địa phương...

Đặc biệt, đề án hướng đến mục tiêu tạo động lực thúc đẩy các doanh nghiệp kinh doanh ẩm thực, chuỗi cung ứng nguyên liệu trong ngành ẩm thực, theo hướng nâng cao chất lượng sản phẩm, giá trị văn hóa góp phần đa dạng hóa, tăng sức cạnh tranh của các sản phẩm ẩm thực.