Giống gà quý chân có vệt màu đỏ, dùng tiến vua đạt hạng 3 sao OCOP

Sản phẩm gà mía Sơn Tây tham gia chấm điểm Chương trình OCOP của TP.Hà Nội và được công nhận hạng 3 sao. Ảnh: T.L

Hiện nay, trên địa bàn thị xã Sơn Tây (Hà Nội) có khoảng 45 sản phẩm có lợi thế phát triển sản xuất thành hàng hóa kinh doanh, đưa vào để triển khai Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), nổi bật phải kể đến một số sản phẩm đã được đông đảo người tiêu dùng cả nước biết đến như gà Mía Sơn Tây, bánh tẻ Phú Nhi, chả cá Thuần Việt, mật ong Kim Sơn, kẹo dồi phủ vừng Quý Thảo...

Năm 2019, ngân sách thị xã Sơn Tây bố trí trên 652 triệu đồng để triển khai Chương trình OCOP và hiện đã có 5 sản phẩm thuộc nhóm thực phẩm được công nhận sản phẩm OCOP hạng 3 sao, gồm: chả cá Thuần Việt, gà Mía Sơn Tây, kẹo dồi phủ vừng Quý Thảo, kẹo lạc Cao Quý Thảo và giò lợn Phùng Thị Quế.

Trong năm 2020, thị xã dự kiến lựa chọn 25 sản phẩm đăng ký tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP TP như: Bánh tẻ Phú Nhi, mật ong Kim Sơn, trà hoa cúc Sơn Đông, miến dong Cổ Đông…

Giống gà Mía rất thích hợp với phương thức chăn nuôi thả vườn, chúng có khả năng tự kiếm ăn tốt, sức đề kháng cao. Ảnh: H.B

Trong đó, gà Mía là giống gà đặc sản có nguồn gốc ở xã Đường Lâm (thị xã Sơn Tây, Hà Nội) gắn liền với những địa danh tiêu biểu của xứ Đoài như chợ Mía, chùa Mía. Xưa kia, giống gà này ngoài dùng cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày còn cung cấp cho tất cả các ngày lễ trọng trong năm, thậm chí thời phong kiến, các lão làng còn chọn những con gà Mía đẹp nhất, tốt nhất để tiến vua hay cúng ở đình dâng thánh thần. Do đó, gà Mía còn được gọi là gà tiến vua. 

Để duy trì và phát triển thương hiệu gà Mía Sơn Tây, các ban, ngành địa phương đã xây dựng chuỗi sản xuất khép kín từ chăn nuôi, giết mổ đến tiêu thụ sản phẩm nhằm kiểm soát chất lượng từ con giống đến sản phẩm cuối cùng.

Ngoại hình chuẩn của gà Mía con trống có lông màu mận chín, con mái có lông màu lá chuối khô. Ảnh: N.T.Long

Trong nhóm các giống gà thân to của Việt Nam như Đông Tảo, Mía, Hồ, chọi, Móng… thì gà Mía được đánh giá có thân thịt đẹp và chất lượng thơm ngon, trọng lượng phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của các gia đình. Trung bình mỗi con gà trưởng thành nặng từ 2 - 2,2kg.  

Nếu như 10-15 năm trước đây người ta chuộng gà Mía lai vì tăng trọng nhanh nhưng giờ lại thích gà Mía thuần vì chất lượng thịt tốt hơn. Có nhiều hình thức nuôi giống gia cầm đặc sản này nhưng phổ biến hơn cả là chăn thả và bán chăn thả.

Thành viên Hợp tác xã Chăn nuôi thương mại và đầu tư Đoài Phương chăm sóc đàn gà Mía theo mô hình bán chăn thả với quy mô chăn nuôi từ 8.000 - 10.000 con. Ảnh: An Như

Ông Hà Văn Chiến, một hộ chăn nuôi gà Mía tại thôn Mông Phụ, xã Đường Lâm chia sẻ: “Hiện gia đình tôi đang nuôi khoảng 5.000 con gà Mía với nhiều độ tuổi khác nhau. Đây là giống gà tương đối dễ nuôi, chỉ cần cho ăn đầy đủ bằng các loại thức ăn có sẵn như thóc, ngô, khoai, sắn, rau, cỏ… Nếu chăm sóc tốt thì hiệu quả kinh tế từ việc nuôi gà Mía sẽ cao gấp 2-3 lần so với nuôi các giống gà khác, nhất là giá bán trên thị trường luôn duy trì mức cao, hiện đạt trung bình trên 90.000 đồng/kg”.

Gà Mía con trống khi trưởng thành ở phía ngoài chân gà có vệt màu đỏ từ trên xuống đến ngón chân, trông giống như sợi chỉ nên xưa kia được xem là giống gà quý, dùng để tiến vua. Hội Chăn nuôi và tiêu thụ gà Mía Sơn Tây đã xây dựng thành công nhãn hiệu tập thể cho gà Mía từ năm 2016.

Theo bà con chăn nuôi, gà Mía có chất lượng thịt thơm, da giòn, mỡ dưới da ít, có vị ngọt, đậm đà dai mềm thơm thịt, thịt chắc, màu trắng, da vàng ăn rất giòn, đậm ngọt. Ngoài những chất albumin, chất béo, thịt gà còn có các vitaminA, B1, B2, C, E, a-xít, can-xi, phốt pho, sắt. Hàm lượng protein và phức hợp của amino a-xít trong thịt gà có ảnh hưởng tích cực đến não bộ có tác dụng cải thiện huyết áp và nhịp tim. 

Do có giá trị kinh tế cao nên hiện nay, giống gà Mía không chỉ được nuôi rộng rãi ở các xã thuộc Sơn Tây mà còn được bà con nhân rộng ra nhiều địa phương khác, đồng thời lai tạo với một số giống gà nội địa khác để nâng cao giá trị thương phẩm, thích nghi với điều kiện thời tiết mỗi vùng.