Gương điển hình về giảm nghèo trong cộng đồng (bài 1): Nghĩa cử cao đẹp từ những lá đơn "xin thoát nghèo"

Là một trong những địa phương được xem là nằm top khó khăn của tỉnh, huyện nghèo Con Cuông (Nghệ An) vẫn còn rất nhiều khó khăn, nhưng với ý thức còn sức lao động sản xuất, đủ khả năng vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại vào chế độ hỗ trợ của Nhà nước...

Do vậy, trong gần 5 năm qua, tại huyện nghèo này liên tiếp có nhiều hộ dân viết đơn xin được thoát nghèo. Tính đến nay, số hộ xin thoát nghèo đã vượt 400 hộ. Hầu như tất cả các gia đình khi làm đơn xin thoát nghèo thường có một ý nghĩ "hãy dành suất đó cho gia đình xứng đáng hơn...".

Tranh nhau viết đơn xin rút khỏi diện hộ nghèo

Những ngày đầu Thu, về miền Trà Lân huyện miền núi Con Cuông (Nghệ An) có nhiều đổi thay, sau những trận mưa lớn bỡi áp thấp, nhiều khu vực vẫn còn "dư âm" của thiên tai. Nhưng không phải thế mà con người nơi đây thiếu sự vươn lên trong cuộc sống, trồng chờ, ỷ lại và nhà nước. Điều đó được thể hiện rõ bằng những lá đơn thoát nghèo còn thơm mùi mực mà họ trình lên cơ quan chuyên môn với một ý nghĩ "mình còn lành lặn, có cặp có đôi, nhường suất đó cho gia đình khó khăn hơn".

Những năm trước, để "lọt" vào danh sách hộ nghèo nhiều xóm, gia đình, dòng họ phải "đấu" với nhau rất căng thẳng. Cuộc sống mới, tư tưởng mới nên việc "cố thủ" ở lại hộ nghèo là đồng nghĩa lòng tự trọng bị tổn thương, bị làng xóm xem thường. Bởi vậy, nhiều đồng bào vùng Trà Lân đã viết đơn tự nguyện xin ra khỏi hộ nghèo. Câu chữ bình dị trong mỗi lá đơn cũng là mỗi hoàn cảnh riêng, song nhìn chung là ý thức tự vươn lên thoát nghèo mà họ tự ý thức được, đồng nghĩa họ chia sẻ "thẻ xanh" ấy cho những hoàn cảnh éo le hơn.

Điển hình là gia đình anh Kha Văn Tuất (SN 1984) và vợ là chị Mạc Thị Đông trú tại bản Kẻ Gia, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông (Nghệ An) đã có đơn xin rút khỏi hộ nghèo. Lá đơn viết tay của anh Tuất đề ngày 16/10/2019 gửi UBND xã Thạch Ngàn cho biết, năm 2018, qua báo cáo kết quả cuộc kiểm tra rà soát, gia đình anh thuộc diện hộ nghèo.

Trong đợt rà soát để bình xét hộ nghèo năm 2019, vợ chồng anh Tuất đã làm đơn xin rút khỏi hộ nghèo.Anh Tuất tâm sự, thời điểm mới lập gia đình ra ở riêng, vợ chồng anh còn gặp nhiều khó khăn khi đất đai ít, nguồn vốn chưa có. Sau khi có phong trào thi đua, sản xuất, gia đình đã làm được nhà cửa khang trang, cuộc sống cũng khấm khá hơn nên đã quyết định viết đơn rút khỏi hộ nghèo.

"Tôi còn trẻ, còn đủ sức lao động sản xuất, đảm bảo đời sống hàng ngày và đủ khả năng vươn lên thoát nghèo. Là Đảng viên, tôi xin tiên phong ra khỏi hộ nghèo để góp phần giảm bớt gánh nặng cho xã hội và cũng là để gia đình tự nỗ lực phấn đấu", nội dung đơn xin rút khỏi hộ nghèo của anh Tuất nêu.

Tương tự như gia đình anh Tuất, ngày 20/10/2019, gia đình chị Lộc Thị Bảo (SN 1985) trú ở bản Mét, xã Lục Dạ, huyện Con Cuông (Nghệ An) cũng đã có đơn xin ra khỏi hộ nghèo. Chị Bảo cho hay, thực hiện kế hoạch kiểm tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo giai đoạn 2016-2020, gia đình chị thuộc diện hộ nghèo của bản.

"Hiện tại, gia đình tôi đã có được cuộc sống ổn định, đỡ vất vả hơn. Nay bản thân tôi cũng nhận thức được và nhận thấy rằng còn nhiều hộ gia đình vất vả, khó khăn hơn gia đình tôi. Vậy tôi viết đơn này gửi lên ban rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo cũng như UBND xã Lục Dạ cho gia đình tôi xin ra khỏi hộ nghèo trong năm 2020", đơn chị Bảo nêu rõ.

Những câu chữ bình dị, pha chút nguệch ngoạc ấy đã nói lên được ý chí thoát nghèo của họ, họ không cố thủ mãi trong cái nghèo ấy, không vì những ưu ái của chế độ hộ nghèo mà đánh mất đi lòng tự trong trong chính con người họ.

Nhiều lần trò chuyện với các gia đình có đơn xin thoát nghèo, trong mắt họ ánh lên niềm vui, niềm tự hào vì được người đời tôn trọng vì không phải hộ nghèo, cũng từ đó dường như họ lại càng có ý chí hơn trong lao động sản xuất. Người dân ở đây cho rằng, việc họ xin thoát nghèo chính là trả quyền lợi, nhận tấm lòng, nhận sự tôn trọng của cộng đồng với nghĩa cử cao đẹp đó.

Hơn 400 lá đơn thoát nghèo

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Vi Văn Đậu - Chủ tịch UBND xã Yên Khê cho biết: "Việc người dân viết đơn xin thoát nghèo đã thể hiện ý chí vươn lên của mỗi gia đình. Họ tự nhận thức được sau nhiều lần thực tế ở các địa phương huyện Kỳ Sơn, Quế Phong, Quỳ Châu, đồng bào trên đó thực sự nghèo, nên khi về họ soi vào mình và từ đó tự chủ động viết đơn xin thoát nghèo. Nhường suất đó cho địa phương, gia đình nghèo khác. Riêng với xã Yên Khê, trong gần 10 năm nay xã đã có bước chuyển biến về kinh tế xã hội, chuyển đổi cơ cấu sản xuất từ trồng lúa sang trồng cây ăn quả, cây chè nên đời sống người dân đã nâng lên rõ rệt, nhờ đó tỷ lệ hộ nghèo giảm hẳn...".

Trong khi đó, ông Vi Trung Định - Phó Chủ tịch UBND xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông (Nghệ An) chia sẻ: "Trên địa bàn xã Thạch Ngàn hiện còn 398 hộ nghèo, chiếm khoảng 28%; hơn 700 hộ cận nghèo. Địa bàn xã là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào dân tộc Thái. Nhờ làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền về đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về chính sách giảm nghèo, gương sáng trong công tác xóa đói giảm nghèo vì vậy đã khơi dậy được ý thức tự lực vươn lên thoát nghèo của người dân trên toàn huyện. Nhiều hộ dân đã nhận thức và thay đổi tư duy, hành động tự lực vươn lên thoát nghèo..."

Trao đổi với ông Nguyễn Đình Hùng - Bí thư Huyện ủy Con Cuông (Nghệ An) thì được biết: "Việc làm đơn xin rút khỏi hộ nghèo của bà con nhân dân cho thấy, nhận thức của người dân không còn trông chờ, ỷ lại và có ý thức vươn lên thoát nghèo, phấn đấu làm giàu theo các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước."

"Địa phương luôn tuyên truyền và có các cơ chế, mô hình để nhân dân áp dụng vào sản xuất, phát triển kinh tế. Qua đó, nhân dân huyện Con Cuông đã hiểu và trở thành phong trào thoát nghèo, vươn lên làm giàu, ổn định cuộc sống. Trong nhiều năm qua, nhiều hộ dân viết đơn xin thoát nghèo, thực sự là một làn gió mới cho "cuộc cách mạng" giảm nghèo ở huyện nghèo chúng tôi", Bí thư Huyện ủy Con Cuông cho biết thêm.

Việc nhiều hộ gia đình ở các xã vùng sâu, vùng xa, còn khó khăn của huyện miền núi Con Cuông tự nguyện viết đơn xin ra khỏi hộ nghèo đã minh chứng cho những nỗ lực của chính quyền và người dân trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo. Đặc biệt là sự đổi mới trong chính sách giảm nghèo theo hướng "trao cần câu, không trao con cá".