Bưởi đỏ-trái đặc sản của Hòa Bình ít quả, quả xấu, bán rẻ mạt chưa từng thấy

Mùa bưởi đỏ buồn tênh ở đất Mường Tân Lạc

Nhìn những trái bưởi còi cọc, nám đen, xấu mã trong vườn, chị Nguyễn Thị Nga, khu Thanh Định, thị trấn Mãn Đức (huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) không khỏi buồn bã. 

Chị bảo: "Năm nay, khi cây ra hoa, kết trái, gặp phải thời tiết nắng mưa thất thường, cộng với sương muối khiến tỷ lệ hoa rụng nhiều, ít đậu được quả".

Chồng chị Nga làm nghề xây dựng, nay đây mai đó. Nhưng từ đầu năm nay do dịch Covid-19 nên cũng không có việc, nguồn thu nhập chính trong gia đình gần như đã mất.

Ở quê nhà Tân Lạc, chị Nga nuôi trâu vỗ béo và trồng 70 gốc bưởi đỏ.

Nếu như mọi năm, với 70 gốc bưởi, chị Nga thu được 7.000 - 8.000 quả, bán giá 12.000 - 13.000 đồng/quả, vị chi cũng thu được gần 100 triệu. 

Nhưng năm nay nhìn đỏ mắt mới thấy trái, “vét” cả vườn chắc chỉ được gần 1.000 quả. Trong khi quả lại bé, xấu mã nên thương lái chỉ trả vo cả vườn 6.000 đồng/quả.

Từ đầu năm, chị Nga phun thuốc BVTV 2 lần, rồi chi phí phân bón, tính sơ sơ cũng hết hơn chục triệu đồng. 

Dẫn tôi đi quanh vườn, chị nói: "Nếu như mọi năm, mỗi cây cho hơn 80 quả, quả nào cũng to, tròn đều chằn chặn, thì năm nay trái còi cọc, bình quân mỗi cây chỉ cho hơn chục quả. Tính ra thất thu mà còn làm không công gần cả năm trời".

Đối mặt với mùa bưởi kém vui, trò chuyện với tôi, ông Trần Hồng Năng, Giám đốc HTX trồng bưởi hữu cơ và dịch vụ nông nghiệp Tân Đông, xã Đông Lai cho biết, vụ bưởi năm nay sản lượng của HTX giảm tới 50% (250 tấn).

“Sản lượng bưởi của HTX vụ này giảm mạnh, lúc sắp được thu thì thời tiết lại mưa kéo dài, độ ẩm cao làm nhiều cây bưởi của các hộ thành viên xuất hiện bệnh thán thư, ruồi vàng đốt quả...ảnh hưởng rất nhiều đến năng suất, mẫu mã”, ông Năng giọng chùng lại.

Được biết, sản phẩm bưởi hữu cơ của HTX trồng bưởi hữu cơ và dịch vụ nông nghiệp Tân Đông được trồng theo phương pháp canh tác hữu cơ tự nhiên nên sản phẩm hoàn toàn sạch. 

Nếu như mọi năm, thời tiết thuận lợi, trái bưởi căng mọng, hương vị thơm ngon thì năm nay thất thu phân nửa.

Để có những vườn bưởi sai trĩu quả, đạt tiêu chuẩn, tất cả 25 thành viên HTX phải tham gia lớp đào tạo sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Canh tác theo hướng hữu cơ đòi hỏi kỹ thuật cao, thực hiện nghiêm chỉnh quy định vệ sinh ATTP. 

Các thành viên HTX tuyệt đối không sử dụng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Thay vào đó sử dụng phân chuồng ủ hoai mục trộn với chế phẩm sinh học EM, sử dụng đậu tương ngâm với cá tươi và ốc trong thời gian khoảng 2-3 tháng để bón cho cây. 

Ngoài ra, HTX ưu tiên sử dụng các loại thảo mộc thiên nhiên như gừng, ớt, tỏi, rượu ngâm để phòng trừ các loại sâu bệnh.

Ông Năng cho biết, niên vụ 2021 với 20ha bưởi, tính chi phí tem, nhãn thì giá bán trung bình chỉ đạt 20.000 đồng/quả (năm 2020 bán giá 23.000 đồng/quả).

50% diện tích trồng bưởi đỏ không đạt năng suất

Ông Trần Hùng, xóm Tân Hương 1, xã Thanh Hối (người đem giống bưởi đỏ đầu tiên về Tân Lạc) nói với tôi rằng, thời điểm ra hoa thì mưa nhiều cộng sâu bệnh đã ảnh hưởng đến quá trình ra trái. Hiện, mỗi vườn có một giá bán khác nhau, tùy vào chất lượng quả.

"Đối với những vườn chủ động phun phòng bảo vệ được đợt ra hoa kết quả đầu năm vẫn giữ được sản lượng, chất lượng quả", ông Hùng nói.

Trao đổi với Dân Việt, ông Vũ Mạnh Thắng, Trưởng phòng NNPTNT huyện Tân Lạc (tỉnh Hòa Bình) cho biết, diện tích cây có múi trên địa bàn huyện hơn 1.500ha, trong đó có khoảng 1.200ha bưởi, tập trung nhiều nhất ở các xã Thanh Hối, Tử Nê, Đông Lai, thị trấn Mãn Đức.

Trong niên vụ 2021-2022, sản lượng bưởi dự kiến đạt khoảng 15.000 tấn, số diện tích không đạt năng suất chiếm khoảng 50%.

Theo ông Thắng, nguyên nhân chủ yếu khiến sản lượng bưởi giảm là do sự thay đổi thất thường của thời tiết, thời điểm đầu vụ mưa kéo dài, mưa axit... khiến tỷ lệ hoa đậu quả thấp, thậm chí có cây khi đã đậu được quả thì quả vẫn bị rụng.