Hoa chanh thì nở ở vườn chanh

Nhưng trong ông bà mình đã đưa ra những tiêu chuẩn rất cụ thể về sắc đẹp người phụ nữ.


Bài lý Mười Thương cụ thể hóa những tiêu chuẩn về sắc đẹp cũ: Một thương tóc bỏ đuôi gà/Hai thương ăn nói mặn mà có duyên/ Ba thương má lúm đồng tiền...?Và cũng không quên nhấn mạnh vẻ đẹp bên trong, vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ: Bảy thương nết ở khôn ngoan/Tám thương miệng nói lại càng thêm xinh… Thương thì thương nhưng phải có điều kiện đảm bảo không gây sóng gió cho ai, vì vậy mới có điều Chín thương cô ở một mình… và tình yêu không thể đơn phương nên có điều thứ 10: Mười thương con mắt hữu tình với ai…

Nhà thơ trào phúng Tú Mỡ lại phê phán nhẹ nhàng về cái mốt “tân trang” của phụ nữ đương thời (những năm 30 thế kỷ trước), những cái “lố” trong chuyện trang điểm, y phục làm đẹp của phụ nữ. Bài Mười Thương của ông hơi nghiêm khắc nhưng thật sự là một bài “phản Mười Thương”, lời cảnh báo nhằm bảo vệ vẻ đẹp thuần khiết cũ: Một thương tóc lệch đường ngôi/Hai thương quần trắng, áo mùi, khăn san/Ba thương hôm sớm điểm trang/Bốn thương răng ngọc hai hàng trắng phau/Năm thương lược Huế cài đầu/Sáu thương ô lục ngả màu thanh thiên/Bảy thương lắm bạc nhiều tiền/Tám thương động tí nữ quyền giở ra/Chín thương cô vẫn ở nhà… Ăn diện kiểu đó, tính nết kiểu đó thì chàng cũng hết thương và điều thứ 10 của nhà thơ là một phán quyết. Mười thương... thôi để mình ta thương mình... vậy.

Vẻ đẹp phụ nữ hiện đại rất khác nhau nhưng cái “lố” thì gần như giống nhau quá hãi về những “mốt” thời thượng, đã được dân gian chỉ ra, cũng để cười và cảnh báo: Một thương đôi má của nàng/xoa toàn mỹ phẩm anh tàn tháng lương/Hai thương giọng ngọt như đường/nàng xin một tiếng vua nhường mất ngôi/Ba thương đo đỏ đôi môi/anh không chạm được sợ trôi son nàng/Bốn thương mười ngón thiên đàng/ngón dài ngón ngắn, lúc vàng lúc xanh... (một bài sưu tầm trên mạng).

Có không ít người tưởng như thế là đẹp và đã tìm đến “mỹ viện”. Quá hãi! Nhân vụ người phụ nữ bất hạnh tử vong vì làm đẹp mới đây, thiết tưởng cũng nên nhắc lại một câu thơ của Nguyễn Bính: Hoa chanh thì nở vườn chanh…

Vẻ đẹp tự nhiên trời cho (nếu trời không cho thì đành chịu vậy), hoa đẹp là hoa anh nhìn, da bánh mật đẹp vì bốn mùa mưa nắng nuôi con, vai gầy đẹp vì đường xa gánh nặng gia đình xã hội, mắt một mí đẹp, hai mí cũng đẹp nếu đôi mắt ấy là cửa sổ một tâm hồn đẹp… Ai cũng có quyền làm đẹp nếu có tiền.

Chỉ xin cân nhắc thế nào là đẹp và đừng làm đẹp bằng mọi giá.