Khó đạt 20% số xã nông thôn mới vào năm 2015

Còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại

Theo ông Nguyễn Minh Tiến - Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn (Bộ NNPTNT), về công tác quy hoạch, xây dựng đề án, sau 2 năm triển khai chương trình đã có 5.177/9.084 xã phê duyệt xong quy hoạch chung NTM, 12% số xã đã và đang gấp rút hoàn thành các thủ tục để trình cấp thẩm quyền phê duyệt.

Chuyển đổi cơ cấu lao động cũng là thách thức trong xây dựng NTM ở nhiều địa phương (ảnh chụp tại huyện Kim Bôi, Hòa Bình).

Như vậy, theo ông Tiến, mức đạt chung về tỷ lệ các xã xong quy hoạch NTM cả nước đạt 68%, trong đó cao nhất là Bắc Trung Bộ (88%), tiếp đến là đồng bằng sông Hồng (79%), đồng bằng sông Cửu Long (75%), miền núi phía Bắc (49%) Đông Nam Bộ (41%) và Nam Trung Bộ (28%).

Đặc biệt, đến nay còn 7 địa phương là Sơn La, Điện Biên, Bắc Kạn, Quảng Trị, Đồng Nai, Khánh Hòa và Quảng Nam có tỷ lệ phê duyệt quy hoạch rất thấp từ 2-5%. Về phê duyệt đề án, hiện có 4.017/9.084 xã đã phê duyệt xong đề án (đạt 44%). Tuy nhiên, vẫn còn 12 địa phương có tỷ lệ phê duyệt đề án rất thấp, chỉ từ 2-5%.

Ông Tiến nhận định: “Việc xây dựng NTM chậm như hiện nay, chủ yếu là do nhận thức của một bộ phận cán bộ và người dân còn chưa đầy đủ, còn tư tưởng thụ động, trông chờ, ỷ lại. Đặc biệt, trình độ cán bộ các cấp còn hạn chế, nhất là cấp xã trong khi chương trình lớn, bao trùm nhiều nội dung, liên quan đến các cấp, các ngành với những cách tiếp cận và một số cơ chế, chính sách mới nên lúng túng trong quá trình triển khai”.

Còn ông Tăng Minh Lộc- Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn thì cho rằng, một số mục tiêu xây dựng NTM chưa đạt được là do nhiều chương trình, dự án triển khai trên địa bàn nông thôn chưa phát huy được tổng hợp các nguồn lực.

Chỉ có thể đạt 10%

Theo kế hoạch, năm 2013, cả nước có khoảng 200 xã được chính thức công nhận đạt chuẩn NTM; khoảng 4.000 xã tăng thêm ít nhất 1 tiêu chí đạt chuẩn/xã; các xã trong diện phấn đấu đạt chuẩn vào năm 2015 tăng bình quân 2 tiêu chí đạt chuẩn/xã. Từng bước hướng đến mục tiêu có 20% số xã của cả nước cơ bản đạt chuẩn vào năm 2015. Tiến tới, giảm tỷ lệ xã yếu (đạt 5 tiêu chí) của cả nước xuống còn dưới 40%, cơ bản xóa “xã trắng” (xã chưa có bất cứ tiêu chí nào đạt chuẩn). Trong năm 2013, sẽ phấn đấu hoàn thành quy hoạch NTM cho 100% số xã cả nước (năm 2012 dự kiến hoàn thành 90% số xã); 40% số xã hoàn thành quy hoạch chi tiết; 100% số xã trong cả nước hoàn thành đề án xây dựng NTM.

Tuy đặt ra nhiều mục tiêu, nhưng theo ông Nguyễn Minh Tiến, đến năm 2015 khó đạt mục tiêu 20% số xã đạt chuẩn NTM. “Nhiều chuyên gia quan ngại mục tiêu này, theo họ chỉ nên đưa ra mục tiêu 10% (tương đương trên 900 xã- PV) là vừa” - ông Tiến cho biết thêm.

Về những thách thức làm cản trở quá trình về đích trong xây dựng NTM, ông Tăng Minh Lộc cho rằng, có nhiều chính sách ban hành nhưng chưa kịp điều chỉnh để phù hợp với thực tế. “Chắc chắn trong quá trình vận hành sẽ nảy sinh nhiều bất cập. Vì thế, cần linh hoạt điều chỉnh chính sách để đạt mục tiêu và đảm bảo mục tiêu bền vững”- ông Lộc nhấn mạnh.

Hữu Thông