Lãng phí khi đầu tư 100.000 tỷ làm đường sắt Lào Cai – Hải Phòng?

Đoàn công tác của Bộ Giao thông Vận tải vừa có buổi làm việc với UBND tỉnh Hải Dương về quy hoạch tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Được biết, tuyến đường sắt này dài khoảng 388 km, đoạn kết nối đường sắt Hà Khẩu (Trung Quốc) với Lào Cai (Việt Nam) dài 5,6 km, xây dựng theo hướng đông qua 8 tỉnh, thành phố gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng; điểm kết thúc tại cảng Lạch Huyện (Hải Phòng). Trong đó, trên tuyến có 73 cây cầu lớn với tổng chiều dài hơn 130km, 25 hầm dài 25km, 38 nhà ga và xây mới 29 nhà ga.

Tốc độ thiết kế tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là 160 km/h.

Dự báo năng lực vận tải trong dài hạn của tuyến là 10 triệu tấn hàng hóa/năm và khai thác 15 đôi tàu/ngày. Tốc độ thiết kế tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là 160 km/h. Dự kiến, tổng mức đầu tư (không bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng) ước tính khoảng 100.000 tỷ đồng. Diện tích sử dụng đất toàn dự án khoảng 1.654 ha.

Đáng chú ý, tuyến đường sắt đi qua tỉnh Hải Dương có chiều dài tuyến là 38,95km với điểm đầu là Km303+450 thuộc xã Lương Điền (Cẩm Giàng) và điểm cuối tại Km342+400 thuộc xã Vĩnh Lập (Thanh Hà). Trên tuyến bố trí 03 (2 ga trung gian Bình Giang và Hải Dương Nam, 1 ga nhường tránh Thanh Hà) và 1 xí nghiệp duy tu đầu máy.

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông, việc xây dựng đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là một trong dự án rất quan trọng, khi đi vào hoạt động sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Đánh giá về quy hoạch tuyến đường sắt này, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Dương Thái cho biết, đơn vị tư vấn xem xét, phải nghiên cứu điều chỉnh một số vị trí, hướng tuyến để đảm bảo phù hợp với quy hoạch chung của tỉnh, nhằm tăng tính kết nối, liên thông giữa đường sắt với hệ thống giao thông khác, đặc biệt là giao thông đường bộ.

Trước những thông tin về dự án này, nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại, sẽ lãng phí khi thực hiện dự án, theo chuyên gia giao thông, TS. Nguyễn Xuân Thuỷ, chúng ta đã có tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai rồi thì tại sao không củng cố tuyến này lên, thực hiện tốt logistics để vận chuyển hàng hoá mà phải xây dựng tuyến mới. Đây là điều phải quan tâm, đánh giá.

Hà Nội - Hải Phòng hiện có 3 tuyến gồm quốc lộ 5, Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và tuyến Đường sắt nên chiến lược phát triển này của Bộ Giao thông Vận tải là theo kiểu mỳ ăn liền, cái gì ngon, đầu tư nhiều tiền thì làm trước. Như vậy là lãng phí, đầu tư đường sắt gấp 3,4 lần đường bộ.

Nhìn nhận về tính khả thi của dự án, TS. Nguyễn Xuân Thuỷ cho rằng, tuyến giao thông nào trước khi làm cũng phải có luận chứng xem lượng hàng lưu thông bao nhiêu, người đi lại, rút ngắn bao thời gian, giảm bao nhiêu chi phí vận tải và quan trọng là tiềm năng về tài chính có đủ hay không. Nếu có luận chứng đầy đủ thì mới làm được.