Lo ngại rác thải y tế gây ô nhiễm

Vấn nạn rác từ lò hết đát

Từ năm 2001, một lò xử lý rác thải y tế (RTYT) công suất 400kg/ngày đã được lắp đặt và giao cho Bệnh viện Da liễu Khánh Hòa quản lý sử dụng, xử lý RTYT cho TP.Nha Trang và huyện Vạn Ninh. Sau hơn 10 năm hoạt động quá tải đã làm cho lò ọp ẹp, trở chứng liên miên.

Lò đốt rác thải y tế này đã hết hạn sử dụng và có thể ngừng hoạt động bất cứ lúc nào.

Bà Dương Nữ Tường Vi – Phó khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Khánh Hòa cho biết, từ nhiều năm nay, cứ vài tháng lò lại hỏng, ngừng hoạt động từ 1 tuần đến vài tháng. Hàng ngày, ngoài rác sinh hoạt và đại thể phải xử lý riêng, Bệnh viện tỉnh Khánh Hòa thải ra khoảng 350kg RTYT/ngày. Vậy mà, vừa rồi, lò ngừng hẳn 2 tháng để sửa chữa. Hơn 10 tấn rác ứ đọng tại bệnh viện. Dù đã được “cất” vào kho lạnh, phun Cloramin B hàng ngày nhưng mùi hôi “đặc chủng” của RTYT vẫn bốc lên tận các khoa của bệnh viện, tỏa ra cả khu dân cư giữa trung tâm thành phố…

Ông Nguyễn Văn Dung – Trưởng phòng Tổ chức Cán bộ Bệnh viện Da liễu Khánh Hòa cho biết: Lò xử lý RTYT ở Bệnh viện Da liễu lắp đặt năm 2001, thuộc dự án trang bị 25 lò đốt chất thải y tế cho các tỉnh thành của Bộ Y tế. Đến nay, chỉ còn 2/25 lò còn sử dụng (ở Khánh Hòa và Đồng Nai). Theo thiết kế, thời hạn sử dụng của lò là 10 năm, tính đến nay đã hết đát nên hầu hết các bộ phận bên trong đều đã hư hỏng, nứt gãy dẫn đến thường xuyên hư hỏng.

Hấp chín rác thải y tế

Bà Hà Thị Phương Nam – Phó Giám đốc Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản cho biết: Mỗi ngày Trung tâm thải ra khoảng 20kg RTYT. Những ngày lò hỏng, Trung tâm phải ngâm rác trong Cloramin B, sau đó “đóng gói” kín vào những bao chuyên dụng để chống hôi, chờ ngày lò hoạt động trở lại. Nhưng sau, lò hỏng quá lâu, Trung tâm phải cậy đến mối quen biết với Bệnh viện huyện miền núi Khánh Vĩnh (cách xa 45km và đi qua huyện Diên Khánh), nhờ khi nào có xe đi công tác Nha Trang thì chuyển rác lên đó đốt hộ.

Bà Tường Vi cho biết: Sau nhiều ngày sống dở chết dở vì lò hỏng, rác chất chật kho mà bế tắc trong xử lý, bà đã tham khảo phương thức “biến” RTYT thành rác thải sinh hoạt bằng cách sử dụng máy hấp ướt Autoclave (loại máy chuyên dụng hấp khử trùng dụng cụ y tế). May thay, trong khoa còn dư một máy hấp cũ nên đã đề xuất thực hiện phương án này.

Máy nhỏ, chỉ hấp được 40kg/mẻ nên phải làm việc 24/24 trong 1 tháng ròng rã để hấp chín RTYT tồn kho. Sau đó, số rác này dù đã qua kiểm nghiệm không còn nguy hại nhưng vẫn phải có ý kiến đồng ý của UBND tỉnh và được hộ tống bởi nhiều cơ quan liên quan, xe rác đặc biệt này mới được phép đưa đi đốt tại bãi rác thành phố. “Công nghệ” này đã được dùng để xử lý RTYT, “giúp” cho cả Bệnh viện huyện Vạn Ninh và một số cơ sở Y tế tư nhân trong những ngày lò hỏng.

Ông Trương Tấn Minh – Giám đốc Sở Y tế Khánh Hòa cho biết, Sở đã đề nghị được đầu tư mua lò đốt RTYT mới với kinh phí khoảng 2,5 tỷ đồng, nhưng không được UBND tỉnh đồng ý. Tỉnh chỉ cấp 250 triệu đồng để sửa chữa những cái lò “già nua ốm yếu” này và nó có thể ngừng hoạt động bất cứ lúc nào.

Mai Khuê