Miền Trung: Muối ế, diêm dân bỏ ruộng

Muối ế ê hề

Tại Quảng Ngãi, nghề làm muối tập trung chủ yếu tại vùng Sa Huỳnh (Phổ Thạnh, Đức Phổ). Ngày 5.9, theo ông Nguyễn Kỳ - Chủ tịch UBND xã Phổ Thạnh, do từ đầu vụ đến nay thường xuyên có mưa nên diêm dân vùng muối Sa Huỳnh chỉ mới sản xuất được 5.000 tấn muối, giảm hơn 2.000 tấn so với cùng thời điểm năm trước. Bên cạnh đó, do việc tiêu thụ muối giảm, nên lượng muối còn tồn đọng trong toàn xã đến nay hơn 3.000 tấn.

4 tấn muối của ông Nguyễn Văn Vĩnh (Bình Định) bỏ mặc ngoài đồng do không tiêu thụ được.

Cùng ngày, thông tin từ Sở NNPTNT tỉnh Phú Yên, giá muối ở địa phương này hiện còn 500.000 đồng/tấn, giảm 300.000 đồng/tấn so với tháng 7 và chỉ bằng hơn 1/3 so với năm ngoái. Giá muối không chỉ giảm mà việc tiêu thụ cũng khó khăn dẫn đến có 8.500 tấn muối còn tồn đọng không bán được trong diêm dân.

Còn theo Phòng Chế biến nông, lâm sản và Nghề muối (thuộc Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Bình Định), sản lượng vụ muối năm nay đến nay xấp xỉ 22.348 tấn nhưng chỉ mới tiêu thụ được 12.000 tấn. Tại các đồng muối ở các huyện Phù Cát, Phù Mỹ, Tuy Phước và TP.Quy Nhơn, hàng nghìn tấn muối của diêm dân đang nằm phơi nắng, phơi mưa vì không có người mua.

Tình trạng tồn đọng muối diễn ra ở Quảng Nam, Khánh Hòa, Ninh Thuận…

Diêm dân bỏ nghề

Tình trạng muối ế ẩm gây khó khăn rất nhiều cho đời sống diêm dân. Tại nhiều địa phương, thu nhập 1 lao động nghề muối 1 năm không đến 2 triệu đồng nên nhiều diêm dân đã bỏ nghề. Riêng Phú Yên, trong tháng 8 này đã có 250 diêm dân bỏ nghề làm muối đi làm công nhân hay đi đánh cá kiếm sống, khiến 50ha ruộng muối bị bỏ hoang.

Khó khăn nhất là diêm dân Bình Định. Chưa có năm nào vụ muối tại phường Nhơn Bình (TP.Quy Nhơn, Bình Định) lại kết thúc sớm như năm nay. Sau vài cơn mưa vào đầu tháng 8, diêm dân đã bỏ mặc ruộng muối, đi làm thuê kiếm sống. Dù ngoài đồng vẫn còn hơn 4 tấn muối chưa bán được nhưng ông Nguyễn Văn Vĩnh (73 tuổi, ở tổ 1, khu vực 1, phường Nhơn Bình) vẫn bỏ mặc để lên Gia Lai làm phu vác ngô, vác mì kiếm tiền.

Ông Vĩnh buồn bã: “Tranh thủ mùa mưa chưa đến, tôi đi các nơi làm thuê kiếm vài đồng chứ bám mãi vào đám muối thì lấy gì mà sống. Tôi có 3.000m2 ruộng sản xuất muối, thu được khoảng 8 tấn muối nhưng rao bán mãi chẳng có ai mua. Mấy năm giá muối cao thì không có muối để bán, năm nay giá muối tại ruộng chỉ có 250 – 300 đồng/kg thì bán chẳng có người mua!”.

Tại phường Nhơn Bình, diêm dân đã bỏ hoang 12ha ruộng để đi làm nghề khác kiếm sống. Bà Nguyễn Thị Hồng - diêm dân ở thôn Đức Phổ 2, xã Cát Minh, huyện Phù Cát – than thở: “Chưa bao giờ người làm muối gặp khó khăn như thời điểm này. Hạt muối làm ra chỉ bán được 500 - 600 đồng/kg, nếu bán được cũng đã lỗ vốn huống gì là không bán được. Sao nghe chính sách này chính sách nọ hỗ trợ diêm dân mà chúng tôi vẫn không thấy giá cả nhích lên, vẫn cứ bế tắc mãi thế này?”.

Theo tôi, Bộ Công Thương nên xem xét lại việc cấp hạn ngạch cho một số doanh nghiệp nhập khẩu muối. Nếu nhập khẩu tràn lan, sẽ khiến giá muối trong nước tiếp tục giảm và gia tăng lượng muối tồn kho.

Ông Ngô Tấn Bán - Giám đốc Công ty cổ phần và Thương mại muối miền Trung

Nguyên nhân muối ế, theo ông Nguyễn Xuân Nam - Trưởng phòng Chế biến nông, lâm sản và Nghề muối tỉnh Bình Định, là do các tỉnh phía Nam đang được mùa muối. Trong khi đó, chất lượng muối sản xuất tại Bình Định lại không cao vì sản xuất thủ công, lẫn tạp chất nhiều, không thể sử dụng trong chế biến công nghiệp nên bị thương lái ép cấp, ép giá.

Cũng theo ông Nam, ngành nông nghiệp tỉnh Bình Định đang kiến nghị Bộ NNPTNT đề xuất Chính phủ chỉ đạo Tổng Công ty Lương thực Miền Bắc định hướng các doanh nghiệp kinh doanh muối thành viên trên địa bàn thực hiện chính sách thu mua tạm trữ muối để ổn định giá muối cho diêm dân; đồng thời thực hiện chủ trương hỗ trợ vốn vay cho diêm dân phát triển sản xuất với lãi suất ưu đãi.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh thực hiện các chương trình khuyến diêm, chuyển giao công nghệ sản xuất muối trải bạt cho diêm dân nhằm nâng năng suất, chất lượng muối…

Hồng Ánh - Vân Anh