Một nông dân đất thép ở Sài Gòn thu 20 tỷ/năm nhờ trồng cây cảnh vạn niên tùng, cả làng đến xem

"Thu nhập 20 tỷ đồng/năm nghe thì lớn, nhưng đó là 20 năm tôi tích tụ làm vạn niên tùng bonsai", Nghệ nhân Trịnh Minh Tân bộc bạch.

Kỳ công làm vạn niên tùng bonsai

Khó hình dung giữa đô thị phồn hoa TP.HCM có một khu đất rộng 5ha chỉ để làm vạn niên tùng bonsai và số ít cây kiểng khác. Chủ nhân khu vườn này, Nghệ nhân Trịnh Minh Tân cho biết, có khoảng 70.000 gốc vạn niên tùng bonsai lớn nhỏ đang được nuôi dưỡng ở đây.

Nghệ nhân Trịnh Minh Tân thổ lộ, quê của ông ở làng hoa kiểng Cái Mơn (Bến Tre). Sau năm 1975, ông về TP.HCM và vẫn nối nghiệp làm hoa kiểng của cha ông.

Khu vườn vạn niên tùng hiện nay là khu vườn tạp của một nông dân nhượng lại. Nghệ nhân Trịnh Minh Tân quyết định chọn nơi đây vì đất Củ Chi là đất phù sa cổ và nguồn nước rất tốt để trồng vạn niên tùng.

"Đất Củ Chi rất thích hợp để trồng vạn niên tùng. Cây sẽ cho bộ đế (rễ) nở, rất đẹp. Nước ở đây cũng rất sạch để tưới cây", Nghệ nhân Trịnh Minh Tân thổ lộ.

Nghệ nhân Trịnh Minh Tân kể thêm, dù là con nhà nòi trong việc làm hoa, kiểng, nhưng để làm bonsai ông phải sang Thái Lan học nghề và sang Đài Loan (Trung Quốc) học kinh doanh cây kiểng.

Để tạo phôi làm vạn niên tùng bonsai, Nghệ nhân Trịnh Minh Tân phải gieo và ương hạt. Trong mỗi đợt gieo trồng tùng, chỉ chọn được khoảng 10% cây để tạo dáng bonsai. Số còn lại được sửa thành kiểng cho người mua lẻ hoặc các chủ vườn khác.

Đây là giai đoạn được Nghệ nhân Trịnh Minh Tân cho là "bốc ngắn, cắn dài". Số tiền thu được từ bán cây giống để Nghệ nhân Trịnh Minh Tân nuôi cho số cây vạn niên tùng đến thành phẩm hiện nay.

Để một cây vạn niên tùng bonsai thành phẩm, nghệ nhân phải tốn mất khoảng 10 năm. Trong quá trình này, người nghệ nhân phải miệt mài, cần mẫn tỉa cành, tạo dáng mỗi ngày. 

Theo Nghệ nhân Trịnh Minh Tân, làm nạn tùng niên bonsai được biến thể qua 33 kiểu dáng, gồm: 5 kiểu dáng chính và 28 kiểu dáng nghệ thuật. Các kiểu dáng, như: Thẳng, hơi nghiêng, nghiêng nhiều là do nghệ nhân tạo dáng. Còn các kiểu, như: Dáng bay, dáng đổ là cây mọc ngoài tự nhiên, như trên núi.

Nếu việc làm vạn niên tùng bonsai kỳ công bao nhiêu thì việc trồng dễ bấy nhiêu. Nghệ nhân Trịnh Minh Tân cho biết, trồng vạn niên tùng khá đơn giản. Cây vạn niên tùng lớn nhanh. Bón phân, tưới nước cho cây bình thường. Tuy nhiên, cây hay bị sâu phá. Cứ 1-2 tháng cây ra đọt/lần. Khi cây nhú đọt non phải phun thuốc trừ sâu. Nếu để sâu ăn đọt, cây sẽ phát triển chậm.

Làm vạn niên tùng bonsai thu 20 tỷ/năm

Nghệ nhân Trịnh Minh Tân cho biết, hiện ông có 2 hình thức bán vạn niên tùng bonsai với khách hàng. Theo đó, với người "mua đi, bán lại" thường đến tận vườn mua và mua số lượng lớn. Ngoài ra, Nghệ nhân Trịnh Minh Tân còn bán vạn niên tùng bonsai qua mạng. Số khách hàng này thường mua ít, để chơi.

Để tăng sản lượng bán qua mạng, hiện Nghệ nhân Trịnh Minh Tân đã "số hóa" những sản phẩm vạn niên tùng bonsai trong vườn. Khách hàng chỉ cần vào trang web của nhà vườn, gõ mã cây để truy xuất nguồn gốc, vị trí cây trong vườn, giá cả… trước khi đặt mua.

Thường, giá vạn niên tùng bonsai cao, thấp tùy theo thâm niên, dáng cây. Tùng kiểng tàng giá rẻ nhất. Kiểng sân mất thời gian chăm sóc lâu hơn nên giá tương đối cao. Riêng với những cây vạn niên tùng bonsai hoàn hảo giá rất vô chừng. Thường vài trăm triệu đồng/cây. Tuy nhiên, dạng cây này chỉ số ít, trong 10% số cây trong vườn chỉ có khoảng 1%. Tùng chơi Tết chủ yếu là bonsai, vì dáng đẹp, vào chậu dễ chưng. Mỗi năm, Nghệ nhân Trịnh Minh Tân bán ra thị trường Tết khoảng 300 chậu vạn niên tùng bonsai.

Hiện, thị trường lớn nhất cho vạn niên tùng bonsai của Nghệ nhân Trịnh Minh Tân là khu vực miền Bắc. Nghệ nhân Trịnh Minh Tân thổ lộ, vạn niên tùng bonsai là sản phẩm "siêu lợi nhuận".