Nga đe dọa trừng phạt nặng Google, Wikipedia vì vấn nạn thông tin giả

Khi cuộc chiến Moscow-Kyiv bước sang ngày thứ 52, một tòa án Nga đã đe dọa rằng Wikipedia và Google sẽ phải đối mặt với khoản tiền phạt 4 triệu rúp (gần 47.000 đô la) và 8 triệu rúp (96.000 USD) tương ứng vì không xóa nội dung "giả mạo" trên nền tảng của mình, tờ Interfax News Agency đưa tin.

Trước đó, cơ quan giám sát truyền thông Nga Roskomnadzor trong một tuyên bố đã đe dọa rằng gã khổng lồ internet có trụ sở tại Mỹ Google sẽ bị phạt nặng vì không xóa video mà Moscow cho là "bất hợp pháp" khỏi YouTube. Roskomnadzor đã cáo buộc YouTube thuộc sở hữu của Google hiển thị nội dung "có tính chất khủng bố", "quảng bá việc phân phối nội dung sai lệch" về cái mà họ gọi là "hoạt động quân sự đặc biệt" của đất nước ở Ukraine, và họ cũng cáo buộc nền tảng này "làm mất uy tín" của quân đội Nga, cho rằng YouTube chứa nội dung "cực đoan" "với những lời kêu gọi thực hiện các hành động bạo lực chống lại quân nhân Nga".

Roskomnadzor thậm chí, đã yêu cầu YouTube gỡ bỏ các quảng cáo mà họ cho rằng quảng bá việc phá hủy các tuyến đường sắt của Nga và Belarus.

"Các hành động của YouTube có tính chất khủng bố và đe dọa tính mạng cũng như sức khỏe của công dân Nga", Roskomnadzor tuyên bố trong một thông cáo báo chí. "Roskomnadzor kiên quyết phản đối các chiến dịch quảng cáo như vậy và yêu cầu Google ngừng phát các video chống Nga càng sớm càng tốt"

Trong khi đó, Wikimedia Foundation (chủ sở hữu của Wikipedia) sẽ phải đối mặt với tiền phạt 4 triệu rúp (gần 47.000 đô la), vì công bố thông tin sai sự thật trên trang web của mình. Vốn dĩ, trang Wikipedia được đề cập mô tả lịch sử và bối cảnh của cuộc chiến, cũng như các hoạt động quân sự cụ thể, thương vong và tác động nhân đạo, vi phạm nhân quyền, thủ tục pháp lý, phản ứng quốc tế, hậu quả kinh tế và mô tả trên các phương tiện truyền thông.

Không rõ cơ quan quản lý Roskomnadzor đang muốn xóa chi tiết cụ thể nào, nhưng tờ Newsweek báo cáo rằng, phiên bản tiếng Nga của trang này chứa "thông tin không chính xác về hoạt động quân sự đặc biệt cho rằng Nga đã phát xít hóa tại Ukraine, "bao gồm cả việc sử dụng các từ chiến tranh".

Trong một tuyên bố được đăng trực tuyến, Roskomnadzor, cơ quan kiểm duyệt phương tiện truyền thông của Nga cũng tuyên bố rằng trang web nguồn mở internet đang lưu trữ dữ liệu không đúng sự thật về cái mà Điện Kremlin gọi là "đặc biệt hoạt động quân sự "ở Ukraine, bị cáo buộc phổ biến các chi tiết sai về hành động của quân đội Nga tại nước láng giềng Xô Viết cũ. Họ cũng phàn nàn rằng Wikipedia chứa "các tài liệu quan trọng về mặt xã hội không đáng tin cậy, cũng như các thông tin bị cấm khác", có lẽ đề cập đến các bài báo về cuộc xâm lược vô cớ.

Roskomnadzor cho biếtm họ đã liên hệ với các quản trị viên Wikipedia và yêu cầu họ "xóa ngay lập tức thông tin không chính xác về chủ đề hoạt động quân sự đặc biệt của Lực lượng vũ trang RF ở Ukraine, nhằm thông tin sai cho người dùng Nga. Nếu không, tuyên bố cho biết trang web sẽ phải trả tiền phạt".

Nhưng trong một tuyên bố đưa ra, Wikimedia Foundation, đơn vị quản lý Wikipedia cho biết để đáp lại các yêu cầu trước đó của cơ quan kiểm duyệt Nga, họ khẳng địnhh "sẽ không lùi bước trước những nỗ lực kiểm duyệt và đe dọa các thành viên trong phong trào của chúng tôi. Chúng tôi thực hiện sứ mệnh của mình là cung cấp kiến thức miễn phí cho thế giới; Wikimedia Foundation bảo vệ và sẽ tiếp tục bảo vệ khả năng tham gia nghiên cứu và đóng góp của người dùng cho Wikipedia của họ", người phát ngôn này nói thêm.

Trong một tuyên bố được đưa ra sau yêu cầu gỡ xuống đầu tiên vào tháng trước, Wikimedia Foundation cho biết yêu cầu này "đe dọa sự kiểm duyệt" và việc từ chối mọi người truy cập thông tin đáng tin cậy vào thời điểm khủng hoảng có thể gây ra "hậu quả thay đổi cuộc sống." Tính đến ngày 3 tháng 3, họ cho biết phiên bản tiếng Anh của trang này đã được xem hơn 11 triệu lần và các bài báo về cuộc chiến sự đã được tạo bằng hơn 99 ngôn ngữ.

"Wikipedia là một nguồn quan trọng cung cấp thông tin thực tế, đáng tin cậy trong cuộc khủng hoảng này", Wikimedia Foundation viết. "Để ghi nhận vai trò quan trọng này, chúng tôi sẽ không lùi bước trước những nỗ lực kiểm duyệt và đe dọa các thành viên trong phong trào của mình. Chúng tôi thực hiện sứ mệnh cung cấp kiến thức miễn phí cho thế giới".

Đây không phải là lần đầu tiên Moscow phạt các công ty truyền thông xã hội và internet có trụ sở tại Mỹ với cáo buộc vi phạm các quy định về truyền thông trực tuyến bằng tiếng Nga. Tháng 12 năm ngoái, công ty mẹ của Facebook là Meta đã phải nhận khoản tiền phạt 27 triệu USD của tòa án, vì "không loại bỏ được nội dung bị cấm một cách có hệ thống" khỏi nền tảng của mình. Vào thời điểm đó, Tòa án quận Tagansky cũng ra phán quyết rằng, Google đã bỏ qua các quy định của luật truyền thông Nga, khiến họ phải đối mặt với án phạt hành chính trị giá 98,4 triệu USD. Trước đó, Nga đã đưa ra án phạt đối với các công ty truyền thông xã hội nhưng tháng 12 năm 2021 là lần đầu tiên các hình phạt dựa trên doanh thu của các bị cáo.

Đáng chú ý, kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, Moscow đã liên tục tăng cường sức ép lên các nền tảng truyền thông xã hội, cáo buộc họ vi phạm luật truyền thông. Không chỉ truyền thông xã hội, trong ba tháng qua, Điện Kremlin cũng đã tiến hành đàn áp các phương tiện truyền thông độc lập để kiềm chế sự bất bình về chiến tranh. Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) cho biết, các nhà chức trách cũng đã cố gắng kiểm soát tường thuật cuộc tấn công Ukraine, dẫn đến mối đe dọa nghiêm trọng đối với truyền thông tự do và nhân quyền.