Nga dùng máy bay hạt nhân 'ngày tận thế' trong lễ duyệt binh để 'nắn gân' Mỹ, NATO

Nga dùng máy bay 'ngày tận thế' Ilyushin Il-80 "nắn gân" phương Tây

Ngày Chiến thắng hàng năm - kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã trong Thế chiến thứ hai - diễn ra vào ngày 9/5 tại Quảng trường Đỏ ở Moscow. Bộ Quốc phòng Nga đã cho biết, cuộc duyệt binh năm nay có sự tham gia của Ilyushin Il-80, một máy bay chỉ huy trên không được thiết kế để chở Tổng thống Nga Vladimir Putin và các quan chức hàng đầu khác trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân, theo Reuters - có lẽ vì thế mà nó được mệnh danh là máy bay "ngày tận thế".

Chiếc máy bay Ilyushin Il-80 này đã không bay trong khuôn khổ các cuộc diễu binh Ngày Chiến thắng kể từ năm 2010.

Năm nay, các nhà phân tích cho rằng, việc tiến hành phô diễn lực lượng bao gồm các thiết bị quân sự tối tân và một lực lượng quân đội hùng hậu sẽ có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh Nga đang tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine và nhiều lần cảnh báo phương Tây rằng, chiến tranh hạt nhân có thể xảy ra nếu họ can thiệp vào cuộc chiến.

Nga đã đặt kho vũ khí hạt nhân của mình trong tình trạng báo động cao sau khi phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine, trong khi Tổng thống Putin và các quan chức chủ chốt khác liên tục đưa ra những lời đe dọa rằng, các vũ khí hủy diệt này có thể được sử dụng.

Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov mới đây nói rằng "thế hệ các chính trị gia NATO hiện tại rõ ràng không coi trọng mối đe dọa hạt nhân".

Ngoài chiếc máy bay "ngày tận thế" Ilyushin Il-80, trong cuộc duyệt binh ngày 9/5, Nga cũng sẽ phô diễn sức mạnh của các máy bay chiến đấu siêu thanh và các máy bay ném bom siêu thanh chiến lược Tupolev Tu-160. Tu-160 dự kiến sẽ bay qua Nhà thờ Saint Basil.

Mỹ cũng duy trì các máy bay "ngày tận thế", phiên bản sửa đổi của Boeing 747, được gọi là E-4B Nightwatch. Một chiếc máy bay loại này gần đây đã được phát hiện bay gần Căn cứ Không quân Edwards ở Nam California và tháp tùng Tổng thống Joe Biden trong chuyến công du châu Âu hồi tháng 3 để thảo luận về cuộc chiến ở Ukraine với các đồng minh NATO.

Tổng thống Putin sẽ đưa ra thông điệp quan trọng trong ngày 9/5?

Bài phát biểu của Tổng thống Putin trước hơn 11.000 quân và 129 đơn vị quân sự băng qua Quảng trường Đỏ đang là điều được chờ đón đặc biệt tại lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng.

Dữ liệu gần đây của Bộ Quốc phòng Nga cho thấy, cuộc duyệt binh Ngày Chiến thắng năm nay của Nga đã được thu nhỏ lại đáng kể so với 12.000 quân và 191 đơn vị quân sự góp mặt trong sự kiện năm ngoái. Bộ chưa giải thích về việc cắt giảm quy mô này nhưng một số lượng lớn binh lính và khí tài quân sự của Nga vẫn đang tham chiến ở Ukraine.

Theo Express, khi hàng nghìn binh sĩ và phương tiện quân sự của Nga diễu hành qua Quảng trường Đỏ ở Moscow và máy bay chiến đấu bay trên bầu trời, Tổng thống Putin có thể sẵn sàng đưa ra một số thông báo liên quan đến cuộc chiến Ukraine. Trong mỗi cuộc duyệt binh vào ngày 9/5 hàng năm, Tổng thống Nga luôn có bài phát biểu trước đám đông tập trung tại Quảng trường Đỏ.

Năm 2014, sau khi Moscow sáp nhập Crimea, nhà lãnh đạo Nga Putin đã phát biểu về sự thất bại của chủ nghĩa phát xít. Ông Putin cũng thường sử dụng sự kiện này để công bố các ý định quân sự của ông trong năm tới. Điều đó có nghĩa là chúng ta có thể tìm hiểu một số kế hoạch của ông cho cuộc chiến ở Ukraine.

Có nhiều đồn đoán rằng, nhà lãnh đạo Nga có thể tuyên chiến toàn diện với Ukraine vào ngày 9/5 nhưng Moscow đã bác bỏ tin đồn này.

Bình luận về vấn đề này, ông Stephen Norris, Giáo sư lịch sử Nga tại Đại học Miami cho biết: “Putin và các cố vấn của ông ấy chắc chắn thích sử dụng ngày kỷ niệm lịch sử này để củng cố quyền lực. Với tầm quan trọng như vậy, thật khó để tưởng tượng rằng, ông ấy sẽ không cố gắng sử dụng Ngày Chiến thắng cho một số mục đích nhất định. Thật khó để tuyên bố về bất kỳ chiến thắng nào. Vì thế, tôi quan ngại rằng, ông Putin sẽ sử dụng dịp này để tuyên bố một đợt tấn công mới, một giai đoạn chiến tranh mới".

Một số chuyên gia khác cho rằng Tổng thống Putin có thể sử dụng sự kiện này để vận động quần chúng, có nghĩa là đàn ông trên khắp nước Nga sẽ được kêu gọi nhập ngũ khi Nga chuẩn bị cho một cuộc chiến dài hơi ở Ukraine.

"Tôi cũng không nghĩ ông ấy có thể tuyên bố chiến thắng. Tôi nghĩ ông ấy đang lên kế hoạch cho một cuộc chiến dài hơi", Elizabeth Wood, giáo sư lịch sử tại Học viện Công nghệ Massachusetts bình luận.