Ngắm bộ sưu tập linh thú kỳ ảo của họa sĩ Thanh Vũ

Từ 1-10/3, tại The World Artspace, 21 Võ Trường Toản, phường Thảo Điền, quận 2, TP.HCM diễn ra triển lãm "Tứ tính tứ linh" của họa sĩ Nguyễn Thanh Vũ.

Từ tính tứ linh là bộ sưu tập tranh giới thiệu các linh thú trong văn hóa lịch sử Việt Nam, tập trung ở 4 triều đại tiêu biểu: Lý, Trần, Hậu Lê và Nguyễn. 

Bắt đầu từ sự hình thành nghệ thuật Việt độc lập – nhà Lý, từ giao ban chính trị, tiếp biến văn hóa và giao lưu hữu thức với nền nghệ thuật Champa, cho đến triều đại phong kiến cuối cùng – nhà Nguyễn, các linh thú bắt đầu xuất hiện, hoàn thiện về mặt thẩm mĩ, có thể thấy trong kiến trúc và điêu khắc, và trở thành một tồn tại gắn liền trong đời sống, tôn giáo tín ngưỡng của người Việt.

Từ tính là đại diện cho nét khoan hòa, dung dị kín đáo và gần gũi với con người nhờ tín ngưỡng thờ tổ tiên, tiếp thu Phật giáo và Nho giáo.

Ngoài tứ linh gồm Long, Lân, Quy, Phụng, trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt còn xuất hiện nhiều linh thú khác, kể cả những con vật gần gũi với con người, có thể kể đến như chó, ngựa, mèo, trâu, voi… Đây sẽ là cơ hội để mọi người biết đến nhiều hơn về các câu chuyện, những sự tích, những quan niệm cổ xưa hình thành nên tín ngưỡng của tộc người Việt và còn lưu giữ cho đến ngày nay.

Nói về cơ duyên đến với hội họa và sơn dầu, Thanh Vũ đã làm việc với màu từ những năm học phổ thông, khi theo học tại Đại học Kiến trúc TP.HCM, anh vẫn duy trì đam mê vẽ tranh và bắt đầu với những công việc vẽ tường.

"Sau khi tốt nghiệp ngành kiến trúc, tôi trở thành kiến trúc sư trong một khoảng thời gian, nhưng cảm giác không hợp với môi trường văn phòng, nên tôi quyết định rẽ hướng. Thời điểm đó lại đang là lúc giãn cách vì đại dịch, nên tôi vẽ tranh một phần để xả stress, một phần vì đó là công việc duy nhất mình có thể làm vào lúc đó. 

Không ngờ, khi đăng tranh lên các nền tảng mạng xã hội thì được mọi người động viên, hưởng ứng rất nhiều, thế là tôi cứ vẽ, và vẽ đến giờ".

Anh đã dành hơn 1 năm nghiên cứu rất nhiều tài liệu và đi khảo sát thực tế, ví dụ như đi các di tích ở Huế để hiểu về văn hóa nghệ thuật triều Nguyễn, hay Hoàng thành Thăng Long để hiểu về linh thú thời Lý, Trần… 

Anh cũng sang Campuchia và Thái Lan để tìm hiểu văn hóa của người Chăm ở các vùng miền. Đọc tư liệu không thôi thì chưa đủ, anh phải đến tận nơi để sờ vào, nhìn ngắm kĩ các chi tiết và các vết hằn thời gian.

"Đó không còn là vẻ đẹp đơn thuần của thẩm mỹ mà còn là dấu ấn của thời đại, của sự kiện, của chứng nhân lịch sử, song song đó là cảm xúc thán phục tài nghệ và thành tựu của tiền nhân… hay là câu chuyện về cái cách mà các công trình còn tồn tại được đến bây giờ và chúng ta có cơ hội nhìn ngắm.

Nạp kiến thức và nạp thêm trải nghiệm, xúc cảm nữa, đó là cách tôi tạo nên diện mạo cho bộ sưu tập lần này trong vòng 1 năm sau đó.

Việt Nam mình có một nền tảng văn hóa lịch sử dày dặn lắm, BST linh thú lần này cũng nằm trong kho tàng đó. Một đất nước vững mạnh là một đất nước có bề dày lịch sử, một thế hệ vững mạnh là một thế hệ hiểu được và có thái độ đúng đắn với di sản của tiền nhân để lại", họa sĩ Thanh Vũ chia sẻ.